پس از صدور فرمان رهبر طالبان مبنی بر کاهش ۲۰ درصدی نیروی کار در نهادهای وابسته به این گروه، روند اخراج برخی کارمندان در افغانستان از یک هفته پیش آغاز شد و زنان بیش از مردان هدف اخراج قرار گرفتند.

منابع مطلع به ایندیپندنت فارسی گفتند که در برخی نهادها، حضور زنان به صفر رسیده است و در برخی دیگر، زنان در نقش‌هایی مانند نظافتچی، آشپز، کارمند اداری و معلم حفظ شده‌اند، اما همچنان اجازه حضور در محل کار را ندارند و تنها تا سقف پنج هزار افغانی در ماه حقوق دریافت می‌کنند.

ریحانه (نام مستعار)، آموزگار مرکز آموزش‌های فنی و حرفه‌ای بغلان، گفت که یک هفته پیش اطلاع یافت از کار اخراج شده است. او افزود که در این مرکز، همراه با پنج زن دیگر تدریس می‌کرد و حالا همگی از کار برکنار شده‌اند. به گفته ریحانه، نه‌تنها هیچ زنی در این مرکز آموزشی‌ــ که ویژه زنان و دختران است‌ــ باقی نمانده، بلکه سرنوشت این مرکز نیز نامعلوم است.

منبع دیگری در دانشگاه جوزجان نیز گفت که ۶۱ نفر از استادان و کارمندان این دانشگاه اخراج شده‌اند که بیشتر آنان زنان‌اند. این منبع افزود که تنها سه زن در میان کارمندان باقی مانده‌اند که در بخش‌های اداری فعالیت داشتند، اما از زمان بازگشت طالبان به قدرت، از حضور در محل کار منع شده‌اند و تنها حقوق ماهانه پنج هزار افغانی دریافت می‌کنند.

از آوریل ۲۰۲۲، زمانی‌ که با فرمان ملا هبت‌الله آخندزاده مدارس از کلاس هفتم تا دوازدهم به روی دختران بسته شد و زنان از تحصیل در دانشگاه‌ها نیز منع شدند، بسیاری از زنان کارمند در نهادهای دولتی از جمله مدارس، صرفا پنج هزار افغانی در ماه حقوق می‌گیرند.

در ژوییه ۲۰۲۴، رهبر طالبان دستور داد حقوق ماهانه تمامی زنان کارمند در نهادهای این گروه به پنج هزار افغانی کاهش یابد؛ در حالی‌ که پیش از آن، زنان در بخش‌هایی مانند بهداشت، تا ۵۰ هزار افغانی نیز حقوق می‌گرفتند. این فرمان که با اعتراض گسترده کارمندان زن، به‌ویژه در بخش‌های درمانی مواجه شد، با وجود انتقادها، تغییری نیافت.

همین حقوق ماهانه اندک برای بسیاری از خانواده‌هایی که در آن‌ها زنان سرپرست خانوارند، تنها منبع درآمد بود؛ اما با صدور فرمان جدید رهبر طالبان و اخراج هزاران زن از کار و توقف پرداخت حقوق، نگرانی‌های جدی در میان خانواده‌ها ایجاد شده است.

زینب، یکی از کارمندان خدماتی دانشگاه بغلان که یک هفته پیش نامه اخراج دریافت کرد، در پیامی صوتی به رئیس دانشگاه گفت: «به‌ جای اخراج از کار، مرا بکشید، چون در بیکاری از فقر و گرسنگی خواهم مرد.» منبعی در دانشگاه بغلان که این پیام صوتی را در اختیار ایندیپندنت فارسی گذاشت، گفت زینب پس از ارسال این پیام‌ها، از گروه واتساپی کارمندان دانشگاه نیز حذف شد و رئیس دانشگاه به پیام‌هایش پاسخی نداد. زینب در این پیام می‌گوید بسیاری از کارمندان پس از شنیدن خبر اخراج، دچار فشار روانی، بیماری‌های روحی و ناامیدی شدید شده‌اند.

او می‌افزاید که پس از اخراج، جز تکدی‌گری چاره‌ای ندارد، چرا که تنها منبع تامین نیازهای خانواده‌اش، حقوق ماهانه‌اش بود که اکنون قطع شده است.

در همین حال، یکی از معلمان مدرسه فاطمه‌الزهرا در مرکز شهر قندوز‌ــ‌ که ویژه دختران است‌ــ گفت همکارش که از نزدیک به ۱۰ سال پیش در این مدرسه تدریس می‌کرد، روز چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت، پس از دریافت خبر اخراج دچار حمله قلبی شد. این معلم افزود که همکارش‌ــ که مادر یک کودک سه‌ ساله و چند کودک بالای پنج سال بودــ روز یکشنبه درگذشت.

هرچند منابع در نهادهای مختلف دولتی افغانستان می‌گویند بیشتر کارمندانی که در فهرست اخراج قرار دارند، در زمان دولت‌های پیشین استخدام شده بودند، در این روند، برخی اعضای طالبان نیز از نهادهای امنیتی این گروه کنار گذاشته شده‌اند. در فرمان رهبر طالبان آمده است که به نیروهای امنیتی اخراج‌شده حقوق ماهانه پنج هزار افغانی پرداخت می‌شود؛ اما این امتیاز برای کارمندان سایر نهادها در نظر گرفته نشده است.

در هفته‌های اخیر، شماری از اعضای طالبان نیز در پیام‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر و به این تصمیم اعتراض کرده‌اند؛ با این حال، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، در پیامی که از تلویزیون ملی افغانستان پخش شد، گفت کاهش نیروی کار برای ایجاد سهولت و توانمندسازی نهادهای رژیم صورت گرفته است.