پس از سه هفته تلاش تهران و واشینگتن برای به نمایش گذاشتن فضایی مثبت از مذاکرات، نامشخص بودن سرنوشت دور چهارم مذاکرات، بار دیگر عمق مشکلات در روند دستیابی به توافق را نشان میدهد. هرچند مقامات تهران میکوشند این تعویق را به «موانع لجستیکی» ارتباط دهند اما تلاش آنها برای مذاکره با اروپاییان، حاکی از عدم اطمینان به پیشرفت مذاکرات با آمریکا است.
از سوی دیگر در حالی که تهران مدعی بود دور چهارم مذاکرات روز شنبه در رم برگزار میشود، تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا میگوید ایالات متحده هیچگاه حضور در دور چهارم گفتوگوها در روز شنبه را تایید نکرده بود. در حال حاضر، ادعای تهران بر این است که مذاکرات به دلایل «فنی و تدارکاتی» عقب افتاده است. رویترز نیز به نقل از یک منبع در جمهوری اسلامی گزارش داده که تاریخ جدید مذاکرات به «رویکرد آمریکا بستگی دارد.»
باوجود اینکه دو طرف تلاش میکنند راه گفتوگو را باز بگذارند، اما نشانهها حاکی از بازگشت تنشها پس از دورهای تلاش برای ایجاد فضایی مثبت است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا روز پنجشنبه «هرکشوری را که از ایران نفت بخرد» تهدید کرد و گفت که این کشورها «حق تجارت با آمریکا را نخواهند داشت.» همزمان تحریمهای جدید علیه هفت شرکت مرتبط با شبکه نفتی جمهوری اسلامی اعمال شد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
یک روز قبل از این اظهارات ترامپ، پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا در پیامی در اکس هشدار داده بود که جمهوری اسلامی تاوان حمایت از حوثیهای یمن را میپردازد.
در سوی دیگر ماجرا، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که اخیرا به تهران سفر کرده است، میگوید که «توافق هنوز در دسترس نیست.»
دونالد ترامپ ضمن تاکید بر دیپلماسی و پرهیز از جنگ گفته است در صورتی که توافقی با جمهوری اسلامی انجام نشود، گزینه پیش رو، بمباران خواهد بود.
هرچند مقامات جمهوری اسلامی میکوشند این تهدید را کماهمیت جلو دهند، اما اصرار آنها به مذاکره نشان میدهد که از پیامدها مطلع هستند.
این در حالی است که اسرائیل نیز در سوی دیگر ماجرا قرار دارد و برخی پیشبینی میکنند که حتی در صورت یک توافق «بد» هم خطر حمله اسرائیل به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی وجود خواهد داشت. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل گفته است که فقط الگوی لیبی به معنی برچیدن کامل تاسیسات هستهای ایران قابل پذیرش است.
در این بین تاریخ انقضا قطعنامه ۲۲۳۱ که برجام ضمیمه آن است نیز برای پیشرفت مذاکرات با جمهوری اسلامی یک ضربالاجل نانوشته است. اروپا فقط تا پیش از آبان امسال برای فعال کردن مکانیسم ماشه فرصت دارد و از نظر عملی، در صورت به نتیجه نرسیدن این مذاکرات، روند فعال کردن مکانیسم ماشه باید در تابستان آغاز شود.
جمهوری اسلامی طبق الگویی قدیمی میکوشد ضمن تلاش برای مذاکره با آمریکا، روند مذاکرات با آژانس و اروپا را نیز دنبال کند چرا که در دولت اول ترامپ موفق شده از این طریق با ایجاد شکاف بین آمریکا و اروپا از فعال شدن مکانیسم ماشه جلوگیری کند.