گروه شبه‌نظامی فعال در کشمیر موسوم به «جبهه مقاومت کشمیر»، مسئولیت حمله مرگبار روز سه‌شنبه دوم اردیبهشت به گردشگران هندی و نپالی را در منطقه پهلگام کشمیر تحت کنترل هند که در آن ۲۶ نفر کشته شدند، بر عهده گرفت.

رسانه هندی ایندیا تودی گزارش داد که این گروه شبه‌نظامی در بیانیه‌ای مدعی شد دلیل این حمله، «مقابله با اسکان غیرمحلی‌ها در کشمیر و جلوگیری از تغییر بافت جمعیت منطقه به نفع ساکنان غیربومی» است. این گروه ادعا می‌کند دولت هند با صدور هزاران اجازه اقامت برای افراد غیربومی، می‌کوشد بافت جمعیتی کشمیر را تغییر دهد و حضور گردشگران پوششی برای این روند است.

در بیانیه جبهه مقاومت در کشمیر آمده است: «بیش از ۸۵ هزار مدرک اقامت برای غیرکشميری‌ها صادر شده است که مسیر تغییر بافت جمعیتی در جامو و کشمیر تحت کنترل هند را هموار می‌کند. این غیرمحلی‌ها تحت عنوان گردشگر وارد می‌شوند، اقامت می‌گیرند و سپس به‌گونه‌ای رفتار می‌کنند گویا مالک زمین‌اند. بنابراین هرگونه خشونت متوجه کسانی است که برای اسکان غیرقانونی تلاش می‌کنند.»

جبهه مقاومت کشمیر یک سازمان جوان و تازه‌کار است و حمله به گردشگران هندی و نپالی، نخستین اقدام مسلحانه این گروه قلمداد می‌شود. بر اساس گزارش رسانه‌های هندی، این گروه پس از لغو ماده ۳۷۰ قانون اساسی هند و تقسیم ایالت جامو و کشمیر در سال ۲۰۱۹ تاسیس شد. نهادهای امنیتی هند آن را شاخه‌ای نیابتی و بازسازی‌شده از گروه ممنوعه لشکر طیبه پاکستان می‌دانند.

به گزارش رویترز، مقام‌های هندی معتقدند که جبهه مقاومت کشمیر با حمایت اطلاعاتی و لجستیکی سازمان اطلاعات نظامی پاکستان (آی‌اس‌آی) شکل گرفته است و اقدام‌هایش را به بهانه مقابله با آنچه «تغییر بافت جمعیتی کشمیر» می‌خواند، توجیه می‌کند.

به نوشته روزنامه «هندو»، جبهه مقاومت کشمیر ابتدا یک گروه تبلیغاتی در فضای مجازی بود، اما با جذب عناصر گروه‌های مسلح قبلی و حمایت‌های خارجی، به‌سرعت به یک گروه نظامی تمام‌عیار تبدیل شد. مقام‌های هندی می‌گویند این گروه برای اعطای چهره‌ای «محلی و غیردینی» به شورش کشمیر ایجاد شده تا از حساسیت‌ها و فشارهای بین‌المللی بر گروه‌های مذهبی نظیر لشکر طیبه و جیش محمد بکاهد.

وزارت کشور هند در ژانویه ۲۰۲۳ جبهه مقاومت کشمیر را به‌عنوان یک سازمان تروریستی در فهرست گروه‌های ممنوعه قرار داد. این گروه علاوه بر حملات متعدد به نیروهای امنیتی، مسئولیت برخی حملات علیه غیرنظامیان، از جمله گردشگران و کارگران مهاجر را نیز بر عهده گرفته بود، اما حمله روز سه‌شنبه مرگبارترین حمله این گروه از زمان تاسیس آن محسوب می‌شود.

به گزارش رسانه‌های هندی، فرمانده فعلی جبهه مقاومت کشمیر شیخ سجاد گل نام دارد که به‌عنوان «تروریست تحت تعقیب» معرفی شده و برای دستگیری او جایزه تعیین شده است. پیش از او، بسیت احمددار رهبر عملیاتی این گروه شناخته می‌شد که سال ۲۰۲۴ در درگیری با نیروهای هندی کشته شد.

حمله مرگبار به گردشگران هندی با واکنش‌های بین‌المللی گسترده همراه شد و بیشتر رهبران جهان با صدور بیانیه‌هایی، از آن به‌عنوان «حمله تروریستی» یاد کردند. با این حال وزارت خارجه پاکستان در بیانیه‌اش با خودداری از ذکر صفت «تروریستی»، این حمله را «نگران‌کننده» توصیف و با بازماندگان قربانیان حمله ابراز همدردی کرد.

پاکستان و هند که بر سر اداره منطقه کشمیر اختلافی تاریخی دارند، به حمایت از شبه‌نظامیان مخالف همدیگر متهم‌اند. هند همواره پاکستان را به حمایت و تجهیز شبه‌نظامیان فعال در کشمیر متهم می‌کند و در مقابل، پاکستان هم هند را به حمایت از شبه‌نظامیانی مانند تحریک طالبان پاکستان و ارتش آزادی‌بخش بلوچستان متهم می‌داند.

منازعه هند و پاکستان بر سر کشمیر که در جدایی پاکستان از هند در سال ۱۹۴۷ ریشه  دارد، یکی از پیچیده‌ترین درگیری‌های سرزمینی در جنوب آسیا است. از آن زمان تاکنون، در سال‌های ۱۹۴۷، ۱۹۶۵ و ۱۹۹۹ سه درگیری مرگبار میان هند و پاکستان بر سر کشمیر رخ داد. هند ایالت جامو و کشمیر را بخشی جدایی‌ناپذیر از خاکش تلقی می‌کند، در حالی که پاکستان خواهان برگزاری همه‌پرسی تحت نظارت سازمان ملل برای تعیین سرنوشت این منطقه است.

برخی مقام‌های هندی حمله جبهه مقاومت کشمیر به گردشگران هندی و نپالی را «نه فقط حمله به گردشگران، بلکه حمله به هندوها» تعبیر کرده‌اند. تعدادی از رسانه‌های هندی هم از گسترش نفرت مذهبی میان مسلمانان و هندوها که پیش از این در بخش‌های دیگر هم هند بروز کرده بود، ابراز نگرانی کرده‌اند.