معادلات جدید در خاورمیانه؛ وزیر امور خارجه عربستان سعودی به بیروت و دمشق سفر کرد

پس از پایان نفوذ جمهوری اسلامی در سوریه، حالا گسترش نفوذ منطقه‌ای عربستان سعودی با بازگشت ترامپ می‌تواند انزوای خامنه‌ای را تشدید کند

دیدار احمد الرشرع، رهبر سوریه با شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان در دمشق-۲۴ ژانویه ۲۰۲۵-الاخباریه

احمد الشرع، رهبر جدید سوریه، روز جمعه ۵ بهمن از شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی در کاخ الشعب دمشق در سوریه استقبال کرد و طرفین در این دیدار بر گسترش روابط و افزایش حمایت‌های ریاض از دولت جدید سوریه تاکید کردند.

وزیر امور خارجه عربستان سعودی، یک روز پیش از این و پس از ۱۵ سال به لبنان سفر کرد و با ژوزف عون، رئیس جمهوری این کشور دیدار کرد. این سفر به احتمال بسیار نشانگر تغییر یک دوره و ایفای نقش پررنگ‌تر ریاض در معادلات منطقه‌ای است. 

شاهزاده فیصل بن فرحان آخرین‌بار در آوریل ۲۰۲۳ به سوریه سفر کرده بود تا در دیداری تاریخی و بعد از گذشت بیش از یک دهه تیرگی روابط، با بشار اسد در دمشق گفتگو کند. پس از سقوط بشار اسد در سوریه به‌عنوان اصلی‌ترین متحد منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران، دولت عربستان سعودی از دولت موقت سوریه حمایت کرد.

روز ۲۳ دی ماه امسال نیز دیپلمات‌های ارشد خاورمیانه و اروپا در ریاض، پایتخت عربستان سعودی دور هم جمع شدند و درباره جزییات چگونگی حمایت‌های سیاسی و اقتصادی از سوریه جنگ‌زده گفت‌وگو کردند. اسعد الشیبانی، وزیر خارجه جدید سوریه یکی از حاضران در این نشست بود. عربستان سعودی همچنین اولین کشوری بود که پس از سقوط بشار اسد، ارسال کمک‌های بشردوستانه مانند غذا، تجهیزات زندگی یا لوازم پزشکی را از طریق زمین و هوا برای شهروندان سوری را آغاز کرد.

سفر وزیر امور خارجه عربستان سعودی به دمشق و مذاکرات مستقیم او با احمد الشرع، در حالی انجام می‌شود که عالی‌ترین مقام سوریه پس از سقوط بشار اسد، در یکی از نخستین اظهار نظرها پس از به قدرت رسیدن، الگوی توسعه عربستان سعودی را ستوده بود. سوریه جنگ‌زده و ویران، مانند عراق و لبنان پساجنگ، بیش از هرچیز به سرمایه‌گذاری خارجی و یک «الگوی توسعه» نیاز دارند. 

گسترش روابط عربستان سعودی و سوریه، در غیبت ایران، می‌تواند نقش و جایگاه منطقه‌ای تضعیف شده جمهوری اسلامی را بیش از پیش کمرنگ کند. حکومت ایران از سال ۲۰۰۳ و در پی حمله ایالات متحده به عراق و سرنگونی صدام حسین تا سپتامبر گذشته، حوزه نفوذ گسترده‌ای در منطقه برای خود درست کرده بود. این حوزه نفوذ در پی حمله هفتم اکتبر حماس و ضدحمله قدرتمند اسرائیل به این گروه و به‌ویژه حزب‌الله لبنان عملا از بین رفت. 

شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، پیش از سفر به دمشق، روز پنجشنبه چهارم بهمن به لبنان نیز سفر کرده بود و اعلام کرد که معتقد است رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر جدید این لبنان، توانایی پیشبرد اصلاحات مورد نیاز را دارند. ژوزف عون، رئیس‌جمهوری جدید لبنان از منتقدان فعالیت‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی است و پیش از این بارها خواستار کاهش قدرت سیاسی و نظامی حزب‌الله لبنان، گروه شبه‌نظامی مورد حمایت ایران در کشور شده بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

وزیر خارجه عربستان سعودی در بیروت گفت: «ما به توانایی رئیس‌جمهوری و نخست‌ وزیر برای آغاز اصلاحات لازم جهت تقویت امنیت، ثبات و وحدت لبنان، اطمینان زیادی داریم.» لبنان به دلیل حملات پیاپی اسرائیل به جنوب این کشور و همچنین بحران مالی شدید، به حمایت‌های مالی گسترده‌ای از سوی اقتصادهای برتر منطقه مانند عربستان سعودی برای بازسازی و اصلاحات اقتصادی نیاز دارد و امیدوار به سرمایه‌گذاری کشورهای عربی است.

هم‌زمان اعلام شده است که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ نیز در هفته آتی از عربستان سعودی و سپس از اسرائیل بازدید خواهد کرد. از مهم‌ترین موضوعات مورد مذاکره ویتکاف در عربستان سعودی، عادی‌سازی روابط این کشور با اسرائیل خواهد بود تا سیاست ترامپ برای کاهش حداکثری نفوذ جمهوری اسلامی در خاورمیانه و افزایش قدرت اسرائیل به نتیجه برسد.

بیشتر از جهان