هفته گذشته، پنجشنبه، ۹ آذر (۳۰ نوامبر)، در مراسم فارغ‌التحصیلی صدها تن از تکاوران رژیم طالبان از مدرسه آموزش عالی فرماندهی «قوت‌های خاص» وزارت دفاع این رژیم، یک جنگجوی طالبان که چهره خود را با چفیه قرمز پوشانده بود، به ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان، و عبدالسلام حنفی، معان اداری نخست‌وزیر، قطعه تشریفات نظامی ارائه کرد. 

این نوع پوشاندن چهره یادآور ابوعبیده، نام مستعار رزمنده‌ای فلسطینی است که سخنگوی گردان‌های عزالدین القسام، شاخه نظامی سازمان اسلامگرای حماس، دانسته می‌شود و همواره با لباس نظامی و یک چفیه قرمز که صورت او را می‌پوشاند، در مقابل دوربین‌ها و رسانه‌ها ظاهر می‌شود. بنا به گزارش رسانه‌های نزدیک به حماس، ابوعبیده در آغاز گمارده شدن به مسند سخنگویی گردان‌های قسام در ۲۰۰۵، جوانی ۳۰ ساله بوده و از آن زمان تاکنون بازوی قدرتمند حماس در جنگ تبلیغاتی آن علیه اسرائیل است. 

استفاده از چفیه قرمز برای پوشاندن چهره به شکل رزمندگان حماس، نمی‌تواند تصادفی باشد، چرا که در میان تکاوران فارغ‌التحصیل مدرسه نظامی طالبان، فقط یک نفر این نوع پوشش را استفاده کرده است.  

در قطعه تشریفات نظامی، افراد نمی‌توانند به‌صورت دلخواه یونیفرم بپوشند، بلکه باید دستورهای مراجع بالاتر را اجرا کنند و لباس یکسان بپوشند. بر این مبنا، به نظر می‌رسد که گزینش پوشش چهره یکی از این افراد به‌شکل جنگجویان حماس، اقدامی سنجیده و با تصمیم رهبری وزارت دفاع طالبان، برای بیان همدردی با گروه حماس باشد. این در حالی است که گروهی از روحانیون مسلمان به نام «اتحادیه علمای جهان اسلام» نیز در کابل به سر می‌برند و سرگرم دیدار با مقام‌های طالبان‌اند. این گروه تاکنون با ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان، امیرخان متقی، وزیر خارجه، سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله (کشور)، عبدالسلام حنفی، معاون اداری نخست‌وزیر، خلیل‌الرحمان حقانی، وزیر مهاجرین و شماری دیگر از مقام‌های ارشد طالبان به‌طور علنی دیدار کرده‌اند. برخی از این روحانیون از حامیان اصلی جنبش حماس‌اند و با هماهنگی قطر به کابل سفر، و با مقام‌های طالبان دیدار کرده‌اند. احتمالا طالبان خواسته‌اند با پوشاندن چهره یکی از نیروهای خود به شکل ابوعبیده، حمایتشان را از این گروه اعلام کرده باشند.  

ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان، در دیدار با «هیئت علمای جهان اسلام» گفته است که مسئله فلسطین، «درد مشترک» همه مسلمانان جهان است. او ابراز امیدواری کرده است که در نبرد میان فلسطین و اسرائیل، فلسطینی‌ها پیروز شوند. در بیانیه وزارت دفاع طالبان در این باره، به نقل از ملا یعقوب آمده است: «آنچه امروز در فلسطین رخ می‌دهد، درد مشترک تمام مسلمانان جهان است. همان‌گونه که مجاهدین امارت اسلامی با سلاح ایمانشان در برابر قدرت‌های بزرگ جهان پیروز شدند،  فلسطینیان نیز با اراده مستحکمی که دارند، قطعا در این جنگ پیروز خواهند شد.» در این بیانیه همچنین آمده است که دکتر علی محمد قره‌داغی، از اعضای هیئت مزبور، نیز به نمایندگی از این هیئت گفته است: «پیروزی امارت اسلامی در افغانستان مایه امید و الهام‌بخش بوده است.» 

تسلط طالبان بر افغانستان در اوت ۲۰۲۱، الهام‌بخش گروه‌های جهادی در سطح منطقه شده است و برخی از این گروه‌ها به این باور رسیده‌اند که با فشار نظامی و فعال بودن در دیپلماسی، خواهند توانست نظام‌های کنونی کشورهای خود را سرنگون کنند و مانند طالبان، حکومتی مبنتی‌بر روایت‌های تندروانه و بنیادگرایانه از «شریعت اسلام» به جای آن‌ها برپا کنند. 

برخی از رهبران گروه حماس نیز با رهبران طالبان در قطر دیدار کرده‌اند. ملا برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان، که پیش‌تر معاون سیاسی گروه طالبان در قطر بود، با اسماعیل هنیه، رئیس دفتر حماس، ملاقات کرده بود، اما جزئیات و محتوای گفت‌وگوی او با حماس منتشر نشده است. چندین کشور دنیا، از جمله ایالات متحده آمریکا، حماس را سازمانی تروریستی می‌دانند. طبق توافق دوحه بین طالبان و آمریکا در ۲۹ فوریه ۲۰۲۰، ارتباط طالبان با سازمان‌های تروریستی باید قطع شود و این گروه اجازه ندهد که از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر استفاده شود. با این حال، بیم آن می‌رود که رژیم طالبان به گروه حماس نزدیک‌تر شده باشد.  

با سرنگونی حکومت پیشین افغانستان به‌ دست طالبان در اوت ۲۰۲۱، حماس نخستین سازمان نظامی در خاورمیانه بود که در تماسی تلفنی خروج نیروهایی آمریکایی و قدرت‌گرفتن مجدد طالبان را در افغانستان، به ملا عبدالغنی برادر تبریک گفت. 

همچنین، اسماعیل هنیه، رئیس دفتر حماس، در تماس تلفنی با امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، خواستار حمایت رهبران طالبان از مقاومت مردم فلسطین در برابر اسرائیل و متحدانش شد و از طالبان خواست که از تلاش «براداران خود در فلسطین» برای آزادی قدس حمایت کنند. 

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، نیز آبان سال گذشته در ترکیه با اسماعیل هنیه دیدار کرد. مجاهد سپس گفت که در این دیدار، درباره اوضاع افغانستان و فلسطین گفت‌وگو شده است و «امارت طالبان» مسئله فلسطین را مسئله تمام امت اسلامی می‌داند و از مبارزه فلسطینی‌ها حمایت می‌کند.  

به نظر می‌رسد که در مقطع کنونی، برخی از کشورهای منطقه می‌کوشند افغانستان را به تنش میان اسرائیل و فلسطین وارد، و شهروندان افغان را بار دیگر درگیر جنگی نیابتی کنند. در برخی از بیانیه‌های جمهوری اسلامی ایران که در پی سفر مقام‌های طالبان به ایران منتشر شده است، ادعای حمایت طالبان از مردم فلسطین در مقابل اسرائیل مطرح می‌شود. جمهوری اسلامی ایران از سال‌ها پیش همواره همایش‌های متعددی به مناسبت «روز قدس» و در حمایت از «آزادی بیت‌المقدس» در افغانستان برگزار کرده است. در دوران رژیم طالبان، برگزاری این گونه همایش‌ها در افغانستان افزایش یافته است. 

ماه گذشته، در مراسمی با حضور سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله (کشور) طالبان و با کمک و حمایت حکومت ترکیه، مسجدی شبیه به مسجدالاقصی در منطقه تپه وزیر محمد اکبرخان شهر کابل افتتاح شد. به ‌منظور جلب حمایت طالبان، این مسجد به نام «ملا عمر مجاهد»، بنیانگذار این گروه، نامگذاری شده است. سراج‌الدین حقانی هنگام گشایش این مسجد، حمله‌های اسرائیل به نواز غزه را «جنایت» علیه فلسطینیان توصیف کرد و گفت که نیروهای فلسطینی موفق به آزادسازی فلسطین خواهند شد. 

با این حال، ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، از زمان آغاز جنگ میان حماس و اسرائیل در هفتم اکتبر سال جاری میلادی، تاکنون هیچ نظری درباره این جنگ ابراز نکرده است. او پیش‌تر در فرمانی شفاهی از تمام نیروهای این گروه خواسته بود که با هدف «جهاد» به خارج از افغانستان سفر نکنند. این فرمان رهبر طالبان، برای جلوگیری از اعزام نیروهای طالبان برای جنگیدن در پاکستان تعبیر شده است.  

نیم ‌قرن است که در افغانستان جنگ و ناامنی برقرار است و همواره بخشی از شهروندان آن، تحت‌تاثیر تبلیغات روحانیون افراطی و «جهاد علیه کفار» قرار داشته‌اند. بیم آن می‌رود که بار دیگر انگیزه‌های «جهادی» در میان شهروندان افغانستان قوت گیرد تا از آن‌ها به‌‌مثابه نیروی نیابتی کشورهای منطقه در فلسطین استفاده شود.