بوریس جانسون آخرین نخست وزیر بریتانیای کبیر خواهد بود

حزب آقای جانسون و دستیابی به یک اکثریت تاریخی‌

AFP بوریس جانسون پس از اعلام پیروزی حزب، ۱۳ دسامبر ۲۰۱۹

نمی‌توان انکار کرد که این یک پیروزی برای بوریس جانسون است. حتی اگر نتیجه اولیه آرا، کرسی‌های پارلمانی حزب محافظه‌کار را دست بالا گرفته باشد، حزب آقای جانسون در حال دستیابی به یک اکثریت تاریخی‌ست.

محبوبیت حزب محافظه‌کار در زمانی که ترزا می‌ (نخست وزیر سابق) نتوانست برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا به توافقی قابل قبول دست یابد، به پایین ترین سطح خود رسید. در عین حال، کسی هم وعده‌های بوریس جانسون را مبنی بر این که برگزیت را «به هر قیمت» در ماه اکتبر سرانجام خواهد داد، باور نمی‌کرد.

اما شمارش معکوس برای کوتاه‌مدت‌ترین دوره نخست وزیری، در مورد جانسون با گذشت از مرز ماه نوامبر و سابقه جورج کَنینگ، - نخست وزیر بریتانیا در سال‌های ۱۸۲۷ و ۱۸۲۸ تنها برای ۱۴۴ روز- متوقف شد؛ و اکنون این احتمال می‌رود که او برای دو دوره نخست وزیر بریتانیا بماند، همانطور که دو دوره شهردار لندن بود.

انتخابات گاه امری ساده است. جانسون نبض کشور را حس کرد. هواداران برگزیت و مهم تر از آن، طرفداران ابقای بریتانیا در اتحادیه اروپا، حس می‌کردند کشور در بن بست افتاده و گناه آن را به گردن بلاتکلیفی پارلمان می‌گذاشتند.

این که او در کارزار انتخاباتی‌اش یک تراکتور را از میان دیواری مصنوعی رد کرد که روی آن عبارت «گرفتگی و احتقان» نوشته شده بود، ممکن است کودکانه به نظر بیاید اما تداعی عینی درستی بود. برگزیت اما، به تنهایی عامل پیروزی بوریس جانسون نبود: شخصیت او هم مهم بود. ممکن است حزب کارگر او را فردی کاملا بی اخلاق بخواند، اما رای‌دهندگان در تعلیق، که به رغم دو قطبی شدن روند سیاست در چهار سال گذشته هنوز هم در این انتخابات وجود داشتند، به او با دیدی متفاوت می‌نگریستند. کافی بود از آن‌ها بپرسید میان جانسون و کوربین کدام یک بیشتر توانایی رهبری کشور را دارد تا پاسخ‌تان را بگیرید.

و تناقض دستیابی به اکثریت پارلمانی در این است که این پیروزی احتمالا دست جانسون را باز خواهد گذاشت تا به وعده انتخاباتی‌اش مبنی بر برقراری «یک کشور یکپارچه محافظه‌کار لیبرال» عمل کند. او احتمالا در پیاده کردن برگزیت نسبت به آنچه مخالفان سرسخت اروپا می‌خواهند، ملایم‌تر عمل خواهد کرد. کسی چه می‌داند، شاید حتی بتواند ظرف سال آینده با اتحادیه اروپا به یک توافق بازرگانی برسد و اگر نتواند، واقعا کسی بر این تصور است که او قولش را حفظ کرده و تقاضای تمدید مهلت دوره انتقالی را نخواهد کرد؟ 

با چنین اکثریت پارلمانی، بوریس جانسون به شکلی بی‌سابقه از زمان نخست وزیری تونی بلر، دستش (برای مانورهای سیاسی) باز است؛ البته با توجه به این که جانشین بلر، گوردون براون، در تمام طول سه سال زمامداری‌اش با بحران مالی دست و پنجه نرم می‌کرد. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

برخورداری از اکثریت پارلمانی نه تنها به معنای این است که مخالفان بالقوه داخلی طعم یک دولت مقتدر را خواهند چشید، بلکه مخالفان خارجی را هم پراکنده خواهد کرد. حزب کارگر در موقعیت بسیار بدی‌ست. باید پرسید چند تن از نمایندگان پارلمان از حزب کارگر حالا از رد کردن توافق برگزیت «ترزا می» احساس ندامت می‌کنند؟ آن‌ها می‌توانستند یک برگزیت ملایم تر را تصویب کرده و در عین حال حزب محافظه‌کار را در حال ضعف نگاه دارند.

اکنون کارزار انتخاب رهبری حزب کارگر - که مدتی در جریان بود، علنی خواهد شد. اما به نظر نمی‌رسد این حزب در موقعیتی باشد که بتواند ظرف پنج سال خودش و کشور را عوض کند.

برای خانم «جو سوئینسون»، رهبر حزب لیبرال دموکرات، حتی در صورت حفظ کرسی خود در اسکاتلند هم، این پایان رهبری بر حزب خواهد بود. این تصمیم سیاسی او بود که این انتخابات برگزار شود. ممکن است نظرش درباره این که انتخابات تنها راه متوقف کردن برگزیت است، درست باشد، اما این در عمل موثر نبوده و حزب از موج پیوستن نمایندگان سایر احزاب به لیبرال دموکرات - که کرسی‌های پارلمانی آن را افزایش داد، استفاده لازم را نکرده است.

اما پیروزی‌های انتخاباتی همواره بذر شکست و نابودی را هم به همراه دارند، و آسان می‌توان دید که مشتی از این بذر با پیروزی محافظه‌کارها همراه شده است. تحکیم مجدد موقعیت نیکلا استورجن، رهبر حزب ملی اسکاتلند، بریتانیا را زیر فشارهای تازه‌ای خواهد گذاشت. همه پرسی‌ها در این انتخابات حاکی از آن بود که کرسی‌های این حزب در پارلمان نه تنها افزایش خواهد یافت، بلکه افکار عمومی‌ اسکاتلند در مورد استقلال از بریتانیا اکنون ۵۰/۵۰ (به نفع ابقاء در بریتانیا یا استقلال از آن) است.

خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، اما این امر را دشوار می‌کند؛ چون حزب ملی اسکاتلند باید از یک اتحاد (با بریتانیا) خارج شده و به اتحاد دیگری (اروپا) بپیوندد. این تجربه ای است که جانسون با آن روبه‌رو خواهد شد.

در عین حال، برگزیت ایرلند شمالی را از بریتانیا دورتر و به جمهوری ایرلند نزدیک‌تر خواهد ساخت.

به این ترتیب، ممکن است بوریس جانسون برای مدتی طولانی نخست وزیر بماند، اما آخرین نخست وزیر بریتانیای کبیر خواهد بود.