زلزله عظیم روز دوشنبه، ششم فوریه (۱۷ بهمن)، که باعث تخریب و تلفات گسترده در ترکیه و شمال غربی سوریه شده است، تغییراتی در سراسر خاورمیانه برجای خواهد گذاشت. این زلزله می‌تواند به محدودیت دسترسی کمک‌های بشردوستانه به مناطق آسیب دیده منجر شود و حتی پیامدهای مهمی برای روابط کشورهای خاورمیانه داشته باشد.

به نوشته اورشلیم پست، اسرائيل پس از این زلزله، برای حمايت از ترکيه دست به کار شده است. روابط اسرائيل و ترکيه از سال گذشته رو به بهبود بوده است و شامل دیدارهای سطح بالا و روابط دیپلماتیک بهتر بین طرفین. اینک این روند ثمربخشی خود را نشان خواهد داد، زیرا اسرائیل به احتمال زیاد در حمایت از تلاش‌های امدادی نقش خواهد داشت. نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، گفت که دستور امدادرسانی به مناطق آسیب‌دیده ترکیه را صادر کرده است و آماده کمک مشابه در شمال سوریه است.

تخریب‌ها در سوریه  بسیار زیاد است. در حال حاضر میلیون‌ها نفر در اثر ۱۰ سال جنگ در این کشور آواره شده‌اند. این افراد اغلب در اردوگاه‌ها یا در خانه‌های ساده زندگی می‌کنند. شرایط آسیب‌پذیر و استفاده از مواد ساختمانی فاقد استحکام، به این معنی است که بسیاری از اقامتگاه‌ها در اردوگاه‌ها ممکن است فرو ریخته یا آسیب جدی دیده باشند.

فیلم‌های خبری و ویدیوها، ویرانی‌ها را نشان می‌دهد و در مناطقی تمام امکانات مسکونی از بین رفته است. زیرساخت‌ها و بیمارستان‌های این مناطق پیش از زلزله نیز آسیب شدیدی دیده بود و ساکنان آن‌ها به کمک‌های بشردوستانه دسترسی کافی ندارند. برخی مخالفت‌‌ها در سازمان ملل متحد نیز تحویل کمک‌ها را به این مناطق محدود کرده است. گذرگاه‌‌های مرزی کلیدی مانند باب الحوا، برای میلیون‌ها نفر حیاتی‌اند. با این حال، با توجه به تخریب‌های گسترده زلزله در منطقه هاتای در ترکیه، معلوم نیست که آنکارا بتواند به سوری‌ها در آن سوی مرز کمک کند.

سرگئی لاوروف، وزير امور خارجه روسيه، که اخيرا در عراق بود، درباره اوضاع سوريه رایزنی کرده است. مسکو می‌خواهد ترکیه، ایران، سوریه و روسیه را در جلسه‌ای گرد هم آورد تا در مورد عادی‌سازی اوضاع سوریه پس از جنگ داخلی، مذاکره کنند. در همين حال، آمريکا از ايران به دلیل صادرات پهپاد به مسکو و نقش این پهپادها در حملات روسیه به اوکراین، خشمگين است.

اینک پس از زلزله، احتمال دارد که ترکیه و شبه‌نظامیانی که  ترکیه در سوریه از آن‌ها حمایت می‌کند، دست از حمله به غیرنظامیان در مناطقی مانند تل تمر بردارند و حاضر باشند جنگ بی‌پایان را یک ماه کنار بگذارند و اجازه دهند که کاروان‌های بشردوستانه از طریق منبج یا کوبانی یا مناطق دیگر، وارد این مناطق شوند.

رهبران کرد در منطقه نیز با قربانیان زلزله ابراز همدردی کرده‌اند. در پی درگیری‌هایی که منطقه شمال سوریه را تقسیم کرده است، شاید این زلزله بتواند کردها، ترک‌ها و دیگران را موقتا به یکدیگر نزدیک‌تر کند و امکان امدادرسانی بهتر فراهم شود.

انتخابات سراسری ترکيه قرار است ماه مه برگزار شود. مقابله با خسارات گسترده زلزله به احتمال زیاد ماه‌ها طول خواهد کشید. آیا ممکن است این شرایط انتخابات ترکیه را به تعویق اندازد؟ در دوره‌های گذشته، حزب حاکم  معمولا به بهانه انتخابات و با ادعای «مبارزه با تروریسم»، به درگیری‌‌ با کردها یا دستگیری مخالفان سیاسی می‌‌پرداخت. 

ديگر کشورهای منطقه نیز در معرض خطر زلزله قرار دارند. ویرانی‌ها در ترکیه باید درسی برای تمام کشورهای منطقه باشد. با توجه به اینکه ترکیه تجربه‌ای طولانی در زمینه زلزله دارد، حالا این پرسش‌ها مطرح است که آیا در ساخت ساختمان‌ها مقررات استاندارد و ایمنی دنبال شده‌اند؟ آیا خدمات اضطراری به درستی آماده شده بود؟ نمی‌توان از زلزله عظیمی مثل این جلوگیری کرد، اما کشورهای منطقه می‌توانند با همکاری با یکدیگر، از رنج و دردهای ناشی از خسارات و تلفات آن بکاهند.