ابراهیم رئیسی روز چهارشنبه ۲۱ دی، با حضور در مجلس شورای اسلامی بالاخره لایحه بودجه ۱۴۰۲ را به این نهاد قانون‌گذاری ارائه کرد و از مجلس خواست برنامه ششم توسعه تمدید شود.

رئیس دولت ایران در شرایطی لایحه بودجه را اواخر دی‌ماه ارائه می‌دهد که طبق آیین‌نامه داخلی مجلس، دولت باید بودجه سالیانه ‌را تا روز ۱۵ آذر به مجلس تقدیم کند. لایحه بودجه در تاریخ ۵ دی بدون جداول به مجلس ارائه شد اما مجلس که معتقد بود در ابتدا لازم است تکلیف برنامه هفتم توسعه مشخص شود، این لایحه را نپذیرفت.

به گزارش رسانه‌های داخلی، پس از هفته‌ها بحث و کشمکش میان نمایندگان مجلس درباره پذیرفتن یا نپذیرفتن لایحه بودجه ۱۴۰۲ پیش از تعیین تکلیف برنامه هفتم، در نهایت ابراهیم رئیسی روز چهارشنبه در مجلس حاضر شد و بودجه ۱۴۰۲ را ارائه داد. پس از آن، رئیس مجلس از آغاز به کار کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۲ خبر داد و اعلام شد که کلیات بودجه در جلسه علنی دوم بهمن مجلس بررسی می‌شود.

ابراهیم رئیسی که تاکنون نتوانسته است به وعده‌های قانونی خود در مهلت‌های تعیین‌شده پایبند باشد، اعلام کرد به‌زودی قانون برنامه هفتم توسعه را هم تقدیم مجلس خواهد کرد. او در سخنرانی خود در مجلس شورای اسلامی بار دیگر ادعای ایجاد شغل را مطرح کرد و در عین حال افزود: «نسبت به تورم ناراحتیم.»

اعداد و ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۲

لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ با سقف کلی پنج هزار و ۲۶۱ هزار میلیارد تومان در دولت سیزدهم بسته شد که نسبت به سال ۱۴۰۱، حدود یک هزار و ۵۰۲ هزار میلیارد تومان، معادل ۴۰ درصد، افزایش دارد.

این لایحه پیشنهادی از دو بخش بودجه عمومی و بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت تشکیل می‌شود. بودجه عمومی دو هزار و ۱۶۴ هزار میلیارد تومان تعیین شده است که اجزای آن شامل منابع عمومی بالغ بر یک هزار و ۹۸۴ هزار میلیارد تومان و درآمدهای اختصاصی وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی شامل ۱۸۰ هزار میلیارد تومان است. بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت که حجم عمده کل بودجه سال ۱۴۰۲ را به خود اختصاص داده، با رقم سه هزار و ۹۷ هزار میلیارد تومان بسته شده است.

برخی از مهم‌ترین تصمیم‌های دولت برای بودجه سال آینده به شرح زیر است:

دو سال افزایش سن بازنشستگی: بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، سن بازنشستگی برای مردان و زنان دو سال افزایش خواهد یافت. در بند دال تبصره ۲۰ لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، آمده است: «سنوات خدمت موردقبول برای بازنشستگی تمام مستخدمین مرد و زن دارای حداقل مدرک کارشناسی معتبر در مشاغل اختصاصی در تمام صندوق‌های بازنشستگی اعم از لشکری و کشوری که در سال ۱۴۰۲ بازنشسته می‌شوند، در صورت اعلام نیاز دستگاه و رضایت مستخدم بدون رعایت شرط سنی به مدت دو سال افزایش می‌یابد.»

افزایش بودجه صداوسیما: بررسی جداول بودجه نشان می‌دهد که بودجه صداوسیما در سال ۱۴۰۲ بیش از ۴۲ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته و برای سال آینده، بیش از هفت هزار و ۵۳۱ میلیارد تومان بسته شده است. پیش از این نیز سهم صداوسیما از بودجه سال ۱۴۰۰ نسبت به سال پیش از آن، حدود ۵۶ درصد افزایش یافته بود.

ثابت ماندن مبلغ یارانه نقدی: در سال ۱۴۰۲، برای یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی در مجموع بیش از ۳۱۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده و در تبصره ۱۴ لایحه بودجه ۱۴۰۲، دولت ۳۱۵ هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه نقدی و معیشتی پیش‌بینی کرده است. همچنین ۵۶ هزار میلیارد تومان برای یارانه نان و ۶۹ هزار میلیارد تومان برای یارانه دارو در نظر گرفته شده است. سقف کل منابع و مصارف هدفمندی یارانه‌ها در سال آینده با رقم ۶۵۹ هزار میلیارد تومان بسته شده است.

افزایش پلکانی حقوق کارمندان: آنچه دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ برای حقوق کارکنان پیش‌بینی کرده است، نشان می‌دهد که افزایش پلکانی حقوق در دستور کار قرار دارد و متوسط ۲۰ درصد است؛ به طوری که برای طبقات پایین‌تر ا بیشتر ز این رقم افزایش پیدا خواهد کرد.

در تبصره ۱۲ لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ آمده است که ضریب حقوق گروه‌های مختلف حقوق بگیر به میزان متوسط ۲۰ درصد براساس آخرین حکم کارگزینی به گونه‌ای افزایش یابد که مجموع حکم کارگزینی برای کارکنان رسمی و پیمانی و مبلغ قرارداد منعقده ماهانه برای کارکنان قرارداد کار معین (مشخص) و کارکنان طرح خدمت پزشکان و پیراپزشکان در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به نسبت مدت کارکرد از ۷۰ میلیون ریال (هفت میلیون تومان) کمتر نباشد.

افزایش حق عائله‌مندی و اولاد: بند سوم تبصره ۱۲ ماده واحده لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ به حق عائله‌مندی و اولاد اشاره کرده است که به ترتیب ۵۰ و ۱۰۰ درصد افزایش خواهد داشت.

 در این بند آمده است: «در اجرای ماده ۱۶ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، امتیاز کمک هزینه عائله‌مندی و حق اولاد موضوع بند ۴ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری شاغلان و بازنشستگان به ترتیب ۲۲۸۰ و ۱۰۵۰ و معادل ریالی امتیاز مذکور برای کارمندان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت تعیین می‌شود.»

عوارض خروج از کشور: بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، عوارض خروج از مرزهای هوایی به‌ ازای هر نفر ۴۰۰ هزار تومان تعیین شده است که این نرخ برای سفر دوم ۵۰ درصد و برای سفر سوم و بیشتر، ۱۰۰ درصد افزایش خواهد یافت. همچنین در لایحه بودجه، عوارض خروج زائران حج تمتع و عمره ۱۳۲ هزار تومان تعیین شده است.

تعیین حداقل حقوق بازنشستگان: بر اساس بند ۲ تبصره ۱۲ لایحه بودجه ۱۴۰۲ حقوق بازنشستگان، وظیفه‌بگیران و مشترکان صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری و سایر صندوق‌های بازنشستگی وابسته به دستگاه‌های اجرایی، به میزان متوسط ۲۰ درصد افزایش می‌یابد؛ به نحوی که پس از اعمال این افزایش، حکم حقوق بازنشستگان، وظیفه‌بگیران و مشترکان صندوق‌های بازنشستگی مذکور متناسب با سنوات خدمت قابل قبول از ۶۳ میلیون ریال کمتر نباشد.