آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا، روز جمعه گفت که واشنگتن سه کشور چین، ایران و روسیه را در میان سایر کشورهای ناقض آزادی‌های مذهبی به عنوان «کشورهای مورد نگرانی و توجه ویژه» معرفی می‌کند.

بلینکن در بیانیه‌ای در روز جمعه دوم دسامبر، گفت که وضعیت کره شمالی و میانمار نیز از نظر نقض آزادی مذهب به شدت نگران‌کننده است و این دو کشور یا آزادی مذهب را شدیدا نقض کرده‌اند یا آن را تحمل کرده‌اند.

الجزایر، جمهوری آفریقای مرکزی، کومور و ویتنام در فهرست کشورهای تحت نظارت دسته‌بندی شدند.

آمریکا چندین گروه، از جمله گروه نظامی واگنر وابسته به کرملین، که یک سازمان شبه‌نظامی خصوصی روسی فعال در سوریه، آفریقا و اوکراین است، را نیز به عنوان نهادهای نگران‌کننده ناقض حق آزادی مذهب، مشخص کرده است.

بلینکن گفت که این اقدام واشنگتن به علت فعالیت‌های گروه واگنر در جمهوری آفریقای مرکزی صورت گرفته است.

بلینکن در بیانیه فوق گفت: «در سرتاسر جهان، دولت‌ها و بازیگران غیردولتی افراد را به دلیل عقایدشان آزار می‌دهند،  تهدید و حبس می‌کنند و حتی به قل می‌رسانند.»

او افزود: «ایالات متحده در برابر موارد سرکوب آزادی مذهب بی‌تفاوت نمی‌ماند.»

وزیر خارجه دولت جو بایدن، گفت که واشنگتن از هر فرصتی برای دیدار با دولت‌ها و برنامه‌ریزی و تعیین گام‌های مشخص برای بهبود وضعیت و حذف از فهرست استقبال می‌کند.

در هفته‌های گذشته واشنگتن فشار بر جمهوری اسلامی ایران را به دلیل سرکوب وحشیانه معترضان ضدحکومتی، افزایش داده است.

سازمان ملل متحد تخمین زده است که در جریان اعتراضات ضدجمهوری اسلامی در ایران، بیش از ۳۰۰ نفر کشته و ۱۴ هزار نفر بازداشت شده‌اند. سازمان‌های حقوق بشری آمار کشته شدگان را تاکنون دست‌کم ۴۴۸ نفر تخمین زده و گفته‌اند که شمار واقعی به مراتب فراتر از موارد تاییدشده است.

کارشناسان سازمان ملل از جمهوری اسلامی که مذهب شیعه را به رسمیت می‌شناسد خواسته‌اند که آزار و اذیت پیروان مذاهب دیگر را متوقف کند و به استفاده از دین به عنوان ابزاری برای محدود کردن حقوق اساسی افراد پایان دهد.

جامعه بهایی در ایران یکی از گروه‌های مذهبی تحت فشار در ایران است و در سال جاری شمار زیادی از این جامعه، بازداشت شده‌اند. کارشناسان سازمان ملل متحد می‌گویند که این اقدام‌های جمهوری اسلامی را در چارچوب سیاست حاکمیت در حمله به عقاید دگراندیشانه و متفاوت مذهبی از جمله نوکیشان مسیحی و خداناباوران، دسته‌بندی می‌کند.

ایالات متحده نگرانی شدید خود را درباره وضع حقوق بشر در منطقه سین‌کیانگ در غرب چین که محل زندگی ۱۰ میلیون مسلمان اویغور است، ابراز کرده است.

گروه های حقوق بشر و دولت های غربی مدت هاست که پکن را به آزار و اذیت اقلیت قومی عمدتا مسلمان، متهم کرده و گفته است که چین آنان را به کار اجباری در اردوگاه‌ها گمارده است.

ایالات متحده چین را به نسل‌کشی متهم کرده است. پکن هرگونه سواستفاده و بدرفتاری با مردم را رد کرده و گفته است که اردوگاه‌های مورد نظر با هدف آموزش کار می‌کنند.

کوبا، اریتره، نیکاراگوئه، پاکستان، عربستان سعودی، تاجیکستان و ترکمنستان، دیگر کشورهایی‌اند که آمریکا درباره‌شان ابراز نگرانی کرده است.

قانون آزادی مذهبی ایالات متحده مصوب ۱۹۹۸، رییس‌جمهوری - که این وظیفه را به وزیر خارجه محول می‌کند - را ملزم می‌دارد که کشورهایی را فهرست کند و مورد توجه خاص قرار دهد که به طور سازماندهی‌شده آزادی مذهبی را نقض می‌کنند.

این قانون دست بلینکن را در به کار بردن ابراز متنوع باز می‌گذارد؛ از پاسخ‌های سیاسی گرفته تا اعمال تحریم.