پس از گذشت حدود یک‌سال از سقوط دولت جمهوری‌، سربازان و افرادی که در کنار نیروهای استرالیایی در افغانستان جنگیده بودند می‌گویند در معرض خطر قرار دارند و مجبورند در خفا زندگی کنند. روزنامه گاردین به‌تازگی با تعدادی از سربازانی که سال‌ها همراه با نیروهای استرالیایی در مقابل طالبان جنگیده‌اند، مصاحبه کرده و وضعیت زندگی آنان را به تصویر کشیده است.

عباس (‌اسم مستعار) می‌گوید حدود ۱۱ سال در کنار نیروهای بین‌المللی، ازجمله سربازان استرالیایی در ارزگان جنگیده است. او می‌گوید: «ما سال‌ها علیه یک دشمن مشترک در کنار هم جنگیدیم و یکدیگر را برادر خطاب کردیم، اما اکنون در جهنم واقعی رها شده‌ایم و تنها مانده‌ایم.»

عباس می‌گوید: «ما با هم زیر یک سقف می‌خوابیدیم و غذا می‌خوردیم، آنان اکنون ما را با دستان بسته در مقابل دشمنانی که سال‌ها علیه‌شان جنگیدیم تنها رها کرده‌اند.»

او سربازان استرالیایی را مقصر نمی‌داند، بلکه دولت‌های آنان را خطاب قرار می‌دهد که به‌سرعت نیروهایشان را از افغانستان خارج کردند. عباس می‌گوید:«من فکر می‌کنم کشورهایی که می‌گویند دموکراسی را در افغانستان تقویت می‌کنند و از صلح صحبت می‌کنند، دروغ می‌گویند. آن‌ها به ما گفتند هرگز شما را تنها نخواهیم گذاشت. آن‌ها ۲۰ سال اینجا بودند و اکنون ما را فراموش کرده‌اند. هر روز ناامیدتر می‌شویم. ما غذایی برای خوردن نداریم و می‌دانیم که طالبان به سراغ ما می‌آیند.»

عباس پس از سقوط کابل، به ایران فرار کرد، جایی که هر روز ۱۲ ساعت در یک کارخانه کار می‌کند. او می‌گوید که مورد سوءاستفاده و آزار و اذیت قرار می‌گیرد و حقوق کمتری دریافت می‌کند و حتی او را کتک می‌زنند، زیرا بدون مدارک هویتی در این کشور است و هیچ حقی ندارد، نه می تواند به خانه بازگردد و نه می تواند به کسی شکایت کند. همسر و فرزند سه‌ساله‌اش ماه‌ها در داخل افغانستان گیر افتاده بودند. او می‌گوید که خانواده‌اش گرسنه بودند و طالبان روستایشان را به دنبال کسی که با دولت یا ارتش پیشین ارتباط داشته، جست‌و‌جو می‌کردند.

کریم (اسم مستعار) نیز با نیروهای استرالیایی و آمریکایی همکار بوده است. او با همسر و فرزندش در یکی از شهرهای افغانستان زندگی مخفیانه دارد، زیرا طالبان بارها برای پیدا کردن او به خانه‌اش رفته‌اند و برادرش را مورد ضرب وشتم قرار داده‌اند. او که منتظر تولد فرزند تازه است، می‌گوید: «می‌ترسم اگر برای تولد فرزندم به بیمارستان برویم طالبان مرا پیدا کنند.»

او می‌گوید طالبان به‌محض پیدا کردنش، بی‌درنگ او را خواهند کشت.

نهادهای زیادی برای نجات افغان‌هایی که با نیروهای استرالیایی در افغانستان همکار بوده‌اند، فعالیت می‌کنند. یکی از آنان علی کورک است که در نهاد (روستاهای استرالیا برای مهاجران) فعالیت دارد و تلاش می‌کند افغان‌های در معرض خطر را نجات دهد. او می‌گوید افغان‌ها به او مسئولیت سنگینی سپرده‌اند، به او اعتماد کرده‌اند و تمام جزئیات زندگیشان را به او گفته‌اند و به نحوی زندگی آنان حالا در دست کورک است. با این حال، دولت استرالیا به درخواست عباس که کورک آن را پیگیری می‌کند، پاسخی نداده است.

علی کورک می‌گوید میان محبت، عاطفه و دوستی مردم استرالیا و همکاران پیشین ما و بی‌تفاوتی دولت بوروکراتیک این کشور تفاوت زیادی وجود دارد. اگر‌چه دولت استرالیا روند پذیرش افغان‌ها را به‌شدت سخت کرده است، اما عده‌ای از شهروندان این کشور برای نجات جان افغان‌هایی که سال‌ها با استرالیایی‌ها همکار بوده‌اند تلاش می‌کنند.

ماری سلستروم، نهادی را به نام روستاهای استرالیا برای مهاجران رهبری می‌کند که در آن ۴۰ داوطلب در تلاش‌اند تا همکاران پیشین خود را به استرالیا انتقال دهند. آنان توانستند در فاصله ۱۵ تا ۳۱ اوت سال گذشته، تعدادی از افغان‌ها را از افغانستان خارج کنند. آنان تعدادی انگشت‌شمار از افغان‌ها را به کشورهای همسایه افغانستان انتقال دادند و از آنها حمایت می‌کنند.

ماری سلستروم می‌گوید: «ما معتقدیم در قبال مردم افغانستان یک تعهد اخلاقی داریم؛ ما به مدت ۲۰ سال آنجا بودیم و این انتظار را در آن‌ها ایجاد کردیم که بتوانند زندگی نسبتا عادی داشته باشند، دختران بتوانند به مدرسه بروند، زنان بتوانند برای توسعه کار کنند.»

اما خوش‌بینی نهادهای کمک‌کننده برای انتقال افغان‌ها به استرالیا، با عملی که دولت این کشور انجام می‌دهد یکسان نیست. تعداد کمی از افغان‌های همکار با نیروهای استرالیایی توانسته‌اند ویزای انتقال به این کشور را دریافت کنند و تعداد زیادی از این درخواست‌ها رد شده است. ماری سلستروم می‌گوید: «همه ما از نبود پیشرفت، شفافیت، سازماندهی موثر و کارآمد اداره مهاجرت ناامیدیم.»

از زمان تسلط طالبان بر افغانستان حدود پنج هزار افغان با ویزای بشردوستانه وارد استرالیا شده‌اند، اما تا ژوئن امسال ۴۰ هزار درخواست به نمایندگی از ۱۷۷ هزار نفر، به اداره مهاجرت استرالیا رسیده است. سخنگوی وزارت کشور استرالیا می‌گوید از اوت ۲۰۲۱ تاکنون تعداد زیادی درخواست ویزای بشردوستانه به آنان رسیده است، تا جایی که مجبور شدند کارمند بیشتری برای بررسی این درخواست‌ها استخدام کنند.

استرالیا می‌خواهد تا سال ۲۰۲۴ حدود ۱۰ هزار افغان را با ویزای بشردوستانه به این کشور انتقال دهد. علاوه بر این، استرالیا ۱۶ هزار و ۵۰۰ نفر دیگر را نیز در چهار سال آینده به استرالیا انتقال خواهد داد. سخنگوی وزارت کشور استرالیا می‌گوید دولت به برنامه بشردوستانه با ‌عنوان یک شریک متعهد بین‌المللی در تقسیم مسئولیت‌های حفاظت از پناهندگان و کمک به کسانی که بیشترین نیاز بشردوستانه را دارند، متعهد است.

کشورهایی که در ۲۰ سال گذشته در افغانستان ماموریت داشتند، پس از سلطه طالبان متعهد شدند که همکارانشان را از این کشور خارج کنند، اما این تعهد به درستی انجام نشد و هزاران تن از افغان‌هایی که روزگاری با این کشورها در مبارزه با تروریسم همکار بودند، اکنون تحت سلطه همان تروریست‌ها باقی‌مانده‌اند و برای جان خود و خانواده‌هایشان نگران‌اند.