یک هفته پس از توافق عربستان و کویت بر سر میدان گازی مشترک الدوره یا آرش، مقام‌های جمهوری اسلامی ابتدا این توافق را غیرقانونی عنوان کرده و در تازه‌ترین واکنش‌ها از تصمیم ایران برای آغاز حفاری در این میدان که سال‌هاست طرح توسعه آن از سوی ایران خاک می‌خورد، خبر داده‌اند. این در حالی است که چندین سال است که هرگونه سرمایه‌گذاری‌ از سوی ایران در این میدان گازی معلق مانده است.

جواد اوجی، وزیر نفت روز عصر روز گذشته در صفحه شخصی توییتر خود نوشت: «مطالعات جامع میدان مشترک آرش با حفاری چاه اکتشافی و انجام لرزه‌نگاری تکمیل شده و به زودی با نصب جکت (پایه)، عملیات حفاری در این میدان آغاز خواهد شد. گرچه ما مایل به مذاکره و همکاری برای توسعه میدان‌های مشترک هستیم، اقدام یکجانبه مانع طرح مذکور نخواهد شد.»

منظور اوجی از اقدام یک‌جانبه اشاره دارد به توافقی که حدود یک هفته قبل میان عربستان و کویت به منظور طرح توسعه میدان گازی مشترک الدوره منعقد شد، میدان گازی مشترکی که بخشی از آن به نام میدان گازی آرش، در مالکیت ایران قرار دارد. آنطور که عرب‌نیوز در مورد توافق میان عربستان و کویت بر سر این میدان گازی عنوان کرده بود، قرار است طبق پیش‌بینی‌ها روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی و ۸۴ هزار بشکه میعانات گازی از آن برداشت شده و به طور مساوی میان دو طرف توافق تقسیم شود.

این توافق بلافاصله با واکنش مقام‌های ایران مواجه شد. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران توافق صورت گرفته میان عربستان و کویت را غیرقانونی خواند و عنوان کرد که ایران حق خود برای بهره‌برداری از میدان مشترک گازی آرش_الدوره را محفوظ می‌دارد. به دنبال آن هم وزیر نفت ایران از تصمیم ایران برای آغاز حفاری در این میدان گازی خبر داد.

اما اظهارات وزیر نفت مبنی بر تصمیم ایران برای عملیات حفاری در این میدان گازی در حالی است که چندین سال است میدان گازی آرش به حال خود رها شده و به فراموشی سپرده شده بود.

سال ۱۳۹۳، امیر کویت در سفری به ایران مذاکراتی با مقام‌های ایران در خصوص این میدان گازی مشترک داشت. در آن برهه حتی مباحثی مبنی بر تفاهم‌نامه‌هایی میان دو کشور نیز مطرح شد اما پس از سفر امیر کویت تقریبا تمامی فعالیت‌های این میدان به حالت تعلیق درآمد. در آن زمان حتی عملیات ساخت جکت در میدان گازی آرش اجرایی و رو به پایان بود که پس از تعلیق فعالیت‌ها در آنجا، جکت ساخته شده نیز برای نصب در میدان دیگری فرستاده شد. با این حال از سال ۱۳۹۷ طرح توسعه الدوره با همکاری کویت و عربستان آغاز شد و حالا به دنبال همان توافق این دو کشور به دنبال بهره‌برداری از میدان گازی الدوره که طبق برآوردهای اولیه مجله اقتصادی میس، به بیش از ۲۰  تریلیون فوت‌مکعب می‌رسد، هستند.

نگاهی به عملکرد ایران در برداشت از میادین مشترک حاکی از ضعف در سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری یکسان از این میادین بوده است. پارس جنوبی یکی از این میادین است که تا سالیان سال میزان برداشت قطر به مراتب بیش از ایران بود، به طور مشخص حداقل در طول یک دهه قطری‌ها روزانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب گاز بیشتری نسبت به ایران از این میدان مشترک برداشت کرده‌اند.

در حال حاضر نیز باتوجه به توافق اخیر عربستان و کویت برای سرمایه‌گذاری مشترک و انجام مطالعات مهندسی، قابل پیش‌بینی است که ایران باوجود اظهارات اخیر وزیر نفت مبنی بر انجام عملیات حفاری در میدان گازی آرش، سرمایه‌گذاری و برداشت از این میدان به زودی به نفع طرف عربی آغاز شده و ایران باز هم به دلیل نداشتن منابع سرمایه‌گذاری و همچنین ضعف در سیاست‌های مدیریتی، از بهره‌برداری یکسان از این میدان بزرگ گازی باز خواهد ماند.