طالبان، درختان کهنسال را برای تامین سوخت قطع می‌کنند 

در ۲۰ سال گذشته طالبان عایدی هنگفتی از طریق فروش چوب درختان جنگل‌های شرق افغانستان به‌دست آورده‌اند

«مردم مجبورند یا پول بپردازند، یا درخت‌هاشان را قطع کنند» - Javed TANVEER / AFP

طالبان در شهر‌های پلخمری و تالقان و چند شهرستان پنجشیر و بدخشان، شماری از درختان کهنسال پارک‌های عمومی و خیابان‌ها را به منظور گرم کردن خانه‌ها و دفاترشان، و نیز برای فروش قطع کرده‌اند. در برخی از شهر‌ها، از جمله پلخمری، درخت‌های یک پارک عمومی به فروش گذاشته شده‌ است.

یک منبع در شهر تالقان به ایندیپندنت فارسی گفت، طالبان ده‌ها درخت را که از سال‌ها قبل در خیابان ناحیه سرای‌سنگ کاشته شده بودند، با هدف تامین سوخت در دفاتر و خانه‌هاشان قطع کرده‌اند. به گفته این منبع، طالبان به درخواست ریش سفیدان و ساکنان اعتنایی نکردند و درختان را بریدند.

او افزود: «قطع درختان در تالقان که به «شهر چشمه و چنار» شهرت دارد، از دو ماه پیش شروع شده و در این مدت طالبان درختان زیادی، از جمله درختان کهنسال چنار را قطع کرده‌اند.»

خالد احمدی، از ساکنان شهر پلخمری، نیز می‌گوید که قطع درختان پارک مرکزی آن شهر که به «پارک قهوه‌خانه» شهرت دارد، از روز شنبه نهم بهمن آغاز شده است. به گفته احمدی، شماری از درختان کهنسال این پارک عمومی از سوی مقامات محلی طالبان به فروش گذاشته شده است و خریداران نیز قطع درختان را آغاز کرده‌اند.

عکس‌های منتشر شده در فضای مجازی نیز نشان می‌دهد که گروهی از مردان در پارک قهوه‌خانه شهر پلخمری مشغول قطع کردن درختان هستند. این درختان کهنسال همواره بخشی از زیبایی و سرسبزی شهر پلخمری بوده‌اند. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در همین حال، منابع محلی در پنجشیر و بدخشان نیز قطع شدن درختان کهنسال در خیابان‌ها و جاده‌های عمومی و پارک‌ها را در آن دو استان، تایید می‌کنند. یک منبع در پنجشیر که نخواست نامش ذکر شود، گفت: «ده‌ها درخت کهنسال در شهرستان‌های رخه، خنج، و پریان پنجشیر که در سال‌های قبل به همت مردم نگهداری می‌شدند و باعث زیبایی محل بودند، قطع شده‌اند.» او تصریح کرد که طالبان به دلیل کمبود سوخت، با قطع کردن درختان، خانه‌ها و دفتر‌های خود را گرم می‌کنند. به گفته این منبع، تا کنون ده‌ها خودرو باربری، پر از چوب‌های قطع شده از درختان در پنجشیر، به کابل نیز منتقل شده است.

در برخی از مناطق، از جمله در شهرستان شغنان بدخشان، مردمان محلی مجبور شده‌‌اند که درختان‌شان را قطع کنند تا سوخت خانه‌ها و دفتر‌های فرماندهان طالبان مهیا شود. یک منبع محلی گفت: «مردم مجبورند یا پول بپردازند، یا درخت‌هاشان را قطع کنند. چون مردم پول نقد در اختیار ندارند، مجبورند درختان‌شان را قطع کنند و به طالبان بدهند.»

شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با ابراز نگرانی از قطع شدن درختان در افغانستان به‌دستور طالبان، می‌گویند که قطع شدن بی‌رویه درختان، در حالی که آلودگی هوا در شهر‌ها رو به افزایش است، می‌تواند تاثیر بدی بر محیط زیست داشته باشد. با آن که این اقدام طالبان با واکنش‌های منفی از سوی شهروندان مواجه شده است، اما به نظر می‎رسد که طالبان توجهی به نگرانی‌های مردم ندارند. 

طالبان اکنون در حالی برای تامین سوخت خود درختان را قطع می‌کنند که در ۲۰ سال گذشته، فرماندهان این گروه در کنر و نورستان، جنگل‌های طبیعی آن دو استان را با هدف قاچاق چوب به پاکستان، قطع می‌کردند. نوع چوبی که از جنگل‌های کنر و نورستان به‌دست می‌آید، از اهمیت بالایی در صنعت چوب برخوردار است و بر همین مبنا، آن جنگل‌ها از منابع مهم عایداتی طالبان در ۲۰ سال گذشته بوده است.

از سوی دیگر، قطع کردن درختان کهنسال که بخش مهمی از زیبایی و سلامت شهر‌ها به‌شمار می‌روند، برای تامین سوخت و گرم ساختن خانه‌ها و دفتر‌ها، نشان‌دهنده وضع بد اقتصادی در صفوف طالبان و دسترسی نداشتن آن‌ها به منابع لازم برای تامین نیازهای اولیه است. این در حالی است که ساکنان شماری از استان‌های افغانستان، از جمله غزنی  و ارزگان، به تازگی به رسانه‌ها گفته‌اند که نیروهای طالبان هنوز سه وعده غذای روزانه خود را از طریق باج‌گیری و زورگیری از مردم تامین می‌کنند.

در هفته‌های نخست سلطه طالبان بر افغانستان، در همه شهر‌ها سه وعده غذای افراد طالبان از سوی شرکت‌های تجارتی و مردمان محل تامین می‌شد، اما پس از افزایش انتقاد مردم از درخواست و جمع‌آوری غذا توسط طالبان، آن روند در شماری از شهر‌ها متوقف شد و جای آن را اخاذی پول نقد گرفت.

با آن که سخنگویان طالبان مدعی‌اند که جمع‌آوری عایدی از بندر‌های تجارتی، معادن، شرکت‌های دولتی، و نیز جمع‌آوری مالیات، بخش‌ زیادی از نیازمندی‌های این گروه را برطرف کرده است، اما اقدامات فرماندهان و مسئولان محلی طالبان به قطع درختان و جمع‌آوری غذا از مردم، نشان می‌دهد که افراد و نیروهای محلی این گروه از عواید هنگفت بندر‌ها و شرکت‌های دولتی محرومند.

محمد کاظم همایون، کارشناس محیط زیست و رئیس پیشین اداره حفاظت از محیط زیست کابل، به ایندیپندنت فارسی گفت: «گزارش‌های زیادی از قطع بی‌رویه درخت‌های تنومند و کهنسال در استان‌های مختلف به ویژه در پنجشیر، تالقان، بغلان، بدخشان و دیگر شهرها وجود هست، و طالبان در یک برنامه هدفمند این درخت‌ها نابود می‌کنند.» آقای همایون معتقد است که قطع درخت‌ها تنها به دلیل فروش و یا تامین سوخت زمستانی نیست، بلکه این درخت‌ها بیشتر در حواشی جاده‌ها قطع می‌شوند، تا در فصل بهار که نگرانی از وقوع جنگ وجود دارد، فضای دید بیشتری برای نظارت بر تحرکات مخالفان طالبان فراهم باشد.

او در عین حال اقدام طالبان را «تروریسم زیست‌محیطی می‌خواند و می‌گوید که سازمان‌های جهانی ناظر بر محیط زیست، باید جلو این اقدامات طالبان را بگیرند. به گفته این کارشناس، در حالی که افغانستان در فهرست بدترین وضعیت از نظر تغییرات اقلیمی قرار دارد، اقدام طالبان به‌شدت نگران کننده است.

بر اساس آماری که آقای همایون ارائه می‌کند، اکنون ۱.۸ درصد از خاک افغانستان را فضای سبز و جنگل تشکیل می‌دهد که به لحاظ نورم‌های جهانی در زمینه محیط زیست، بسیار ناچیز است است و در صورتی که از همین جنگل‌ها و بیشه‌ها حفاظت نشود ، تغییرات اقلیمی و تخریب محیط‌زیست در افغانستان، پیامد های ناگوار اقتصادی و روانی بر مردم خواهد داشت.