در پی موج خبرها درباره تاخیر در عرضه اینترنت پرسرعت ۵جی در آمریکا، بسیاری از مسافران در مورد اثر احتمالی‌ آن بر امنیت پرواز نگران‌اند.

به‌دنبال درخواست پیت بوتجج، وزیر ترابری آمریکا، و اداره فدرال هوانوردی (FAA)، در اوایل ژانویه، وریزون (Verizon) و ات‌اند‌تی (AT&T)، شبکه‌های موبایل آمریکا، موافقت کردند عرضه اینترنت ۵جی‌ را‌ــ که ابتدا برای ماه دسامبر برنامه‌ریزی شده بود‌ــ به‌دلیل مسائل هوانوردی، تا ۱۹ ژانویه عقب بیندازند.

اما این هفته، مدیرعاملان شرکت‌های هواپیمایی بزرگ و مطرح نامه‌ای به بوتجج و سایر مقام‌های فدرال فرستادند، و صریح و واضح گفتند اگر عرضه [اینترنت ۵جی] این هفته طبق برنامه پیش برود، می‌تواند برای صنعت هواپیمایی «فاجعه‌بار» باشد. در روز ۱۸ ژانویه، ات‌اند‌ات و وریزون هر دو اعلام کردند که فعال‌سازی دکل‌های ۵جی در نزدیکی فرودگاه‌ها را به تاخیر می‌اندازند، هرچند سایرین طبق برنامه پیش می‌روند.

به این ترتیب، آیا باید در مورد آغاز [عرضه] ۵جی نگران باشیم؟

در ادامه، تمام آنچه تاکنون می‌‌دانیم می‌آيد.

۵جی چگونه بر پروازها و هواپیماها اثر می‌گذارد؟

اینترنت پرسرعت ۵جی از «فرکانس‌های باند‌ـ‌سی (C-band)» استفاده می‌کند، که مشابه فرکانس‌هایی است که هواپیماهای مدرن برای اندازه‌گیری ارتفاع استفاده می‌کنند.

مدیران شرکت‌های هواپیمایی مدعی‌اند که ۵جی می‌تواند با این ابزارهای هواپیما تداخل پیدا کند و موجب اختلال پروازها شود.

این نگرانی‌ها به‌ویژه در مورد ارتفاع‌سنج‌های رادیویی است، که هنگام پرواز در دیدِ کم ارتفاع را به خلبان می‌گوید.

مسئولان آمبولانس‌های هوایی آمریکا نیز ابراز نگرانی کرده‌اند، زیرا هلیکوپترهای تجاری و غیرنظامی اغلب از ابزاری موسوم به ارتفاع‌سنج راداری استفاده می‌کنند تا از فرود بی‌خطر مطمئن شوند.

در مقابل، شبکه‌های موبایل این بحث را مطرح می‌کنند که صنعت هوانوردی سال‌ها فرصت داشته است تا ابزارهایش را ارتقا دهد.

برخی مدیران حوزه هوانوردی درخواست کرده‌اند [عرضه] ۵جی در مناطق اطراف فرودگاه‌های آمریکا به تاخیر بیفتد.

این نگرانی‌ها بررسی شده‌اند‌ــ دست‌کم تا حدودی. اداره فدرال هوانوردی پیش‌تر در ماه جاری اعلام کرد که با عرضه ۵جی مخالفتی نخواهد داشت، در صورتی که شرکت‌های فناوری موردنظر موافقت کنند در شش ماه اول پس از عرضه، قدرت فرستنده‌های ۵‌جی را در نزدیکی فرودگاه‌ها پایین بیاورند.

اما در دسامبر، اعلام شد در صورت وجود خطر تداخل با ۵جی، شاید لازم باشد برنامه پروازهای متکی به ارتفاع‌سنج رادیویی تغییر کند، که عملا شبکه‌های موبایل را مقابل صنعت هواپیمایی قرار می‌دهد. 

این مسئله به‌ویژه روی بویینگ‌های ۷۸۷ تاثیر می‌گذارد، و اداره فدرال هوانوردی هفته گذشته تایید کرد: «در مدت تاخیر دوهفته‌ای عرضه خدمات جدید ۵جی، کارشناسان ایمنی به این نتیجه رسیدند که تداخل ۵جی با ارتفاع‌سنج رادیویی این هواپیما می‌تواند از تغییر سیستم‌های موتور و ترمز به وضعیت فرود جلوگیری کند، که این می‌تواند مانع توقف هواپیما روی باند فرودگاه شود.»

این مسئله می‌تواند به‌ معنای تاخیر یا لغو پروازهای این نوع هواپیما در شرایطی باشد که به‌دلیل دید کم، فرود در نزدیکی فرستنده ۵‌جی ضرورت پیدا می‌کند.

چه کسانی درخواست کرده‌اند عرضه اینترنت ۵جی باز هم به تاخیر بیفتد؟

در ۱۷ ژانویه، نامه‌ سرگشاده مدیرعاملان شرکت‌های هواپیمایی دلتا ایرلاینز، امریکن ایرلاینز، یونایتد ایرلاینز و ساوت‌وست، و همچنین شش شرکت هواپیمایی مسافربری و باربری دیگر منتشر شد.

در نامه منتسب به شرکت‌های هواپیمایی آمریکا، که در آن ادعا شده است عرضه ۵جی در هوانوردی آمریکا «آشفتگی» ایجاد خواهد کرد، آمده است اگر خدمات ۵جی باند‌ـ‌سی در ۱۹ ژانویه آغاز شود، «احتمال دارد ده‌ها هزار آمریکایی را در خارج از کشور گرفتار و زمین‌گیر کند».   

در این نامه تاکید شده است: «برای اجتناب از اختلال عملیاتی قابل‌ملاحظه در مسافربری، باربری، زنجیره تامین و تحویل تجهیزات پزشکی و دارویی ضروری از طریق هوایی، مداخله فوری در این مسئله ضرورت دارد.»

«شرکت‌های هواپیماسازی به ما اطلاع داده‌اند که شاید بخش‌های بزرگی از ناوگان عملیاتی تا زمان نامعلوم زمین‌گیر شوند.»

«سیستم‌های ایمنی مدرن متعددی در هواپیماها غیرقابل‌استفاده خواهند شد.» 

«این بدین معنا است که در روزی مانند دیروز، بیش از ۱۱۰۰ پرواز و ۱۰۰ هزار مسافر با لغو، تغییر مسیر یا تاخیر مواجه می‌شدند.»

نامه کامل مدیرعاملان شرکت‌های هواپیمایی

ــ دیوید شپاردسون (davidshepardson@) ۱۷ ژانویه ۲۰۲۲

«به بیان صریح، تجارت کشور را متوقف خواهد کرد.»

مدیران حوزه هوانوردی درخواست کرده‌اند که فرستنده‌های ۵جی در شعاع ۲ مایلی (۳.۲ کیلومتری) ۵۰ فرودگاه بزرگ آمریکا فعال نشوند.

آن‌ها می‌گویند اداره فدرال هوانوردی به زمان بیشتری نیاز دارد تا تحقیق کند فرستنده ۵جی در چه فاصله‌ای قرار بگیرد که به «اختلال فاجعه‌بار» منجر نشود.

نتیجه چه شد؟

در پی دو تاخیر قبلی وریزون و ات‌اند‌ات، تا این‌جا به نظر می‌رسد قرار است عرضه ۵‌جی این هفته آغاز شود.

اداره فدرال هوانوردی روز دوشنبه ۱۷ ژانویه، با انتشار بیانیه‌ای، اعلام کرد «هم‌زمان با اقدام شرکت‌های تلفن همراه به عرضه ۵جی، به حفظ ایمنی مسافران ادامه خواهد داد» و تاکید کرد «به همکاری با صنعت هوانوردی و شرکت‌های تلفن همراه ادامه می‌دهد تا تلاش کنند تاخیر و لغو پروازها در موارد مرتبط با ۵جی را محدود کنند».

علاوه بر این اعلام شد که دو نوع ارتفاع‌سنج مورداستفاده هواپیماهای آمریکا بررسی و تایید شده‌اند، و به این معنا است که حدود ۴۵ درصد هواپیماهای تجاری کشور اکنون مجوز ایمنی دارند که در شرایط دید ضعیف در فرودگاه‌های نزدیک به فرستنده‌های ۵جی فرود بیایند.

بر اساس اعلام اداره فدرال هوانوردی، مجوزهای جدید «باندهای ۴۸ فرودگاه از ۸۸ فرودگاهی را که مستقیم در معرض تداخل باند‌ـ‌سی ۵‌جی قرار می‌گرفتند، باز می‌کند.»

اما در ادامه تایید کرده‌اند: «حتی با این مجوزهای جدید، پروازهای برخی فرودگاه‌ها ممکن است همچنان تحت تاثیر قرار بگیرد.»

«مسافران باید پیش‌بینی هواشناسی در مقصدی را که امکان تداخل ۵جی دارد با شرکت‌های هواپیمایی چک کنند.»

برنامه این است که اداره فدرال هوانوردی محدودیت‌های هواپیماها را یکی یکی لغو خواهد کرد، وقتی شرکت‌های هواپیمایی اثبات کنند ارتفاع‌سنج‌های آن‌ها در صورت وجود فناوری باند‌ـ‌سی، همچنان می‌توانند کار کنند.

شبکه‌های موبایل با اشاره به وجود ۵جی و عملکرد بدون اختلال هوانوردی در شماری از کشورها، می‌گویند ابزارهای ۵جی از سال ۲۰۱۹ در بازار بوده‌اند.