اسرائیل حتی قبل از ارائه پاسخ رسمی در مورد برگزاری انتخابات عمومی فلسطین در بیت‌المقدس، در سایه درگیری بین دو طرف بر سر حاکمیت بر شهری که تل‌آویو آن را در سال ۱۹۶۷، اشغال کرده است، مانع هرگونه فعالیت مربوط به انتخابات فلسطین در بیت‌المقدس می‌شود.

اسرائیل به دلیل نگرانی از پیروزی "حماس" در انتخابات پیش‌رو و تشکیل دولت وحدت ملی که به اختلافات کنونی میان فتح و حماس پایان دهد، سعی می‌کند مانع هرگونه اقدامی در راستای فراهم شدن زمینه برگزاری انتخابات در قدس شود و با تداوم همین راهبرد محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین را تحت فشار قرار دهد تا سرانجام ناگزیر به لغو انتخابات در قدس شود.

در همین حال، "کمیل ابو رکن"، هماهنگ‌کننده فعالیت‌های دولت اسرائیل در کرانه باختری، با اشاره به این‌که "برگزاری انتخابات فلسطین به دلیل خطر بالای پیروزی حماس، یک اشتباه بزرگ است"، به دولت اسرائیل توصیه کرد که از اجازه دادن به برگزاری انتخابات فلسطین خودداری کند.

چالش برگزاری انتخابات در قدس

پس از گذشت کمتر از دو هفته از زمانی که اسرائیل مانع برگزاری سمینار انتخاباتی در یکی از هتل‌های شهر بیت‌المقدس به دستور «امیر اوهانا»، وزیر امنیت داخلی اسرائیل مبنی بر لزوم جلوگیری از هرگونه فعالیت مربوط به تشکیلات خودگردان فلسطین شد، شنبه گذشته، ۱۷ آوریل، پلیس اسرائیل با استفاده از زور مانع برگزاری کنفرانس مطبوعاتی برای نامزدهای انتخابات مجلس قانون‌گذاری فلسطین در شهر بیت‌المقدس شد و سه تن از فلسطینیان را بازداشت کرد.

در حالی‌که تشکیلات خودگردان فلسطین در تلاش برای به دست آوردن موافقت اسرائیل برای برگزاری انتخابات در بیت‌المقدس مطابق به توافق‌های امضاشده میان دو جانب است، نهادهای جامعه مدنی و جناح‌های فلسطینی تأکید دارند که انتخابات باید حتی علی‌رغم امتناع اسرائیل، در قدس برگزار شود. با این حال، اسیران فلسطینی وابسته به جنبش "فتح" از محمود عباس خواستند اجرای انتخابات را تا هنگام روشن شدن وضعیت در قدس به تعویق اندازد، به ویژه این‌که کمیته اجرایی "سازمان آزادی‌بخش فلسطین" و کمیته مرکزی جنبش "فتح" قصد دارند در دو روز آینده مسئله برگزاری انتخابات را با توجه به موضع اسرائیل مورد بحث و بررسی قرار دهند. در هیمن حال، یک مقام فلسطینی گفت که محمود عباس تنها ده روز فرصت دارد تا قبل از شروع مبارزات انتخاباتی در اوایل ماه مه آینده انتخابات را به تعویق انداخته یا آن را لغو کند.

تأکید بر لزوم برگزاری انتخابات در قدس

از حدود یک ماه به این سو، شخصیت‌های فلسطینی در جنبش فتح و احزاب نزدیک به آن تأکید دارند که انتخابات تنها باید در صورتی برگزار شود که شامل قدس باشد، زیرا عدم برگزاری انتخابات در بیت‌المقدس به این معنی است که گویا فلسطینی‌ها الحاق بیت‌المقدس به قلمرو اسرائیل را به عنوان پایتخت بلامنازع آن تأیید می‌کنند و به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا و انتقال سفارت ایالات متحده از تل‌آویو به قدس را می‌پذیرند.

در پیوند به لزوم عدم برگزاری انتخابات، در صورتی‌که شامل قدس نباشد، حسن الشیخ، عضو کمیته مرکزی جنبش فتح و یکی از رهبران نزدیک به محمود عباس گفت که برای برگزاری انتخابات، از بیت‌المقدس چشم‌پوشی نمی‎کنیم. وی تأکید کرد که "ما هرگز اجازه نخواهیم داد که انتخابات چنین بهای سیاسی بزرگی داشته باشد و ما بیت‌المقدس و مشارکت ساکنان آن، به ویژه در قدس شرقی را از دست بدهیم." وی با اشاره به این‌که محمود عباس به خاطر قدس از تعویق یا لغو انتخابات دریغ نخواهد کرد، گفت که امتناع از برگزاری انتخابات بدون بیت‌المقدس "هرگز در چارچوب چانی‌زنی یا چالش سیاسی و سازمانی قرار نمی‌گیرد."

موضع‌گیری صریح

جنبش حماس نیز در باره اهمیت برگزاری انتخابات در قدس، موضع مشابهی دارد و خواستار "پایبندی به برگزاری انتخابات مجلس قانون‌گذاری در تاریخ تعیین‌شده و لزوم مبارزه مشترک برای وادار کردن اسرائیل به پذیرش اجرای انتخابات در بیت‌المقدس است." حماس خاطرنشان کرد که هرگز به اسرائیل اجازه نخواهد داد "انتخابات را کنترل کند یا گزینه لغو انتخابات را تحمیل کند." جنبش حماس تأکید کرد که بازداشت نامزدهای انتخابات فلسطین توسط اسرائیل"تجاوز وحشیانه‌ای است که بیانگر استکبار و جنایت اسرائیل علیه ملت فلسطین است و نشان می‌دهد که اسرائیل تا چه حدی از برگزاری انتخابات و وحدت فلسطینیان هراس دارد."

با این حال، سازمان‌های جامعه مدنی فلسطین خواستار برگزاری به موقع انتخابات هستند و تأکید دارند که باید فعالیت‌های رسانه‌ای که برگزاری انتخابات را به پذیرش قبلی اسرائیل برای اجرای انتخابات در قدس پیوند می‌دهند، متوقف شود. این نهادها موضوع "گرفتن اجازه از اسرائیل برای برگزاری انتخابات در قدس را رد می‌کنند و اصرار دارند که با راه اندازی مبارزات انتخاباتی در قدس و رأی دادن در مراکز و مدارس مربوط به سازمان ملل متحد به‌جای مراکز پست اسرائیل، می‌توان این واقعیت را بر اسرائیل تحمیل کرد."

از سوی دیگر، احمد مجدلانی، عضو کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین، با اشاره به این‌که "انتخابات با تمام فرایند آن یک اقدام سیاسی است، افزود که رهبری فلسطین یک درگیری سیاسی را با اسرائیل آغاز کرده است که هدف از آن وادار کردن اسرائیل به پذیرش اجرای انتخابات در قدس است."

مجدلانی افزود که "البته به دست آوردن موافقت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل برای برگزاری انتخابات در قدس کار بسیار دشواری است، زیرا وی نمی‌خواهد دستاوردهای سیاسی که به دنبال به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل از سوی دونالد ترامپ، کسب کرده است را به آسانی از دست بدهد." وی خاطرنشان کرد "تا زمانی‌که احزاب راست افراطی قدرت را در دست باشند، اسرائیل تحت هیچ شرایطی از دستاوردهای خود عقب نیشنی نخواهد کرد."

مجدلانی با رد پیشنهاد برخی از طرف‌ها برای گذاشتن صندوق‌های رأی در محوطه مسجد اقصی و کلیسای مهد، گفت که این پیشنهاد کاملا غیر منطقی است، زیرا قانون انتخابات استفاده از عبادتگاه‌ها را منع کرده است و تأکید کرد که برگزاری انتخابات بدون بیت‌المقدس، پذیرش اشغال قدس و رها کردن آن توسط فلسطینی‌ها به اسرائیل تلقی می‌شود.

مجدلانی اذعان کرد که "اسرائیل نه تنها برگزاری انتخابات در بیت‌المقدس را کنترل می‌کند، بلکه می‌تواند از برگزاری آن در هر شهر فلسطین و حتی نوار غزه جلوگیری کند."

در همین زمینه، بلال الشوبکی، رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه الخلیل، معتقد است که "درخواست اسیران فلسطینی وابسته به جنبش فتح مبنی بر به تعویق انداختن انتخابات، به دستور جناح‌های با نفوذ در جنبش فتح صورت گرفته است تا زمینه‌های اخلاقی، سیاسی و ملی برای تصمیم‌گیری در مورد به تعویق انداختن انتخابات فراهم شود." وی افزود که "امتناع اسرائیل از برگزاری انتخابات در بیت‌المقدس توجیه ملی و اخلاقی را برای محمود عباس فراهم می‌کند تا با بهره‌برداری از آن انتخابات را به تعویق اندازد، به ویژه این‌که وی از شکست جنبش فتح در انتخابات پیش‌رو در برابر جناح‌های منشعب شده از فتح و قبل از آن‌ها از پیروزی جنبش حماس نگرانی بسیاری دارد."