دولت میزان عیدی کارمندان را اعلام کرد. بر اساس اعلام هیات دولت عیدی امسال مبلغ یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پیش بینی شده‌است.

براساس تصمیم هیأت وزیران، به دستگاه‌های اجرایی، نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات و سازمان انرژی اتمی ایران (به استثنای کارگران شاغل در کارگاه های مشمول قانون کار) مقرر شده‌است به کارمندان این سازمانها (اعم از رسمی، ثابت، پیمانی، خرید خدمت، قراردادی و موقت) و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی و قضات که بطور تمام وقت اشتغال به کار دارند، مبلغ ثابت ۱۵ میلیون ریال به نسبت مدت خدمت تمام وقت در سال ۱۳۹۹ به عنوان پاداش آخر سال (عیدی) در بهمن ماه سال جاری از محل بودجه مصوب دستگاه های اجرایی پرداخت شود.

صحبت از عیدی کارمندان که می‌شود تصویری از شلوغی خیابان‌ها و ترافیک‌ سنگین روزهای آخر سال، مغازه‌های شلوغ و هجوم مردم به بازارهای خرید و انواع ترفندهای فروش برایمان تداعی می‌شود. عیدی کارمندی یعنی نوروز و تعطیلات نزدیک است و ماه پرانرژی اسفند در راه. شاید خیابان‌ها شلوغ باشد و مردم در رفت و آمد و ترافیک سنگین ولی بحران‌های اقتصادی در ایران و مشکلات معیشتی مردم همزمان با شیوع کرونا و کساد شدن کسب و کارها و تعطیلی‌ها و بیکاری‌ها سال نو امسال را برای شهروندان ایرانی سخت‌تر خواهد کرد.

نو شدن سال در هر جای دنیا که زندگی کنید تقریبا تصویری مشابه دارد: شلوغی آرایشگاه‌های زنانه و مردانه، شلوغی خدمات نظافتی، خرید ماهی برای سبزی‌پلو ماهی شب عید، شلوغی طلافروشی‌ها، پرکاری قالیشویی‌ها، شلوغی گل‌فروشی‌ها و هجوم مردم برای خرید لباس نوی عید، خرید میوه و شیرینی و تنقلات و برای ایرانی‌ها مهم‌تر از همه آجیل! و بعد هم خریدهای سفره هفت‌سین! ولی امسال با یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عیدی که دولت به کارمندان خواهد داد چه چیزهایی در ایران می توان خرید؟

ایندیپندنت فارسی در گفت و گو با چند شهروند در ایران فهرست آنچه می‌توان با این میزان عیدی خرید را بررسی کرده‌است.  

به گفته این افراد مبلغ یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تنها برای خرید آجیل و میوه و شیرینی مصرفی یک بار خانواده ۴ نفره در ایران کفایت می‌کند. یا با آن می‌توان ۴ کیلو گوشت گوسفند و ۲ کیلو گوشت گوساله برای چرخ کردن و ۳ تا ۴ تا مرغ بسته به وزن مرغ ها خریداری کرد.

با جستجویی در وب‌سایت‌های خرید اینترنتی در ایران همچون دیجی‌کالا فهرستی از قیمت‌های میوه نشان می‌دهد که برای خرید عید نوروز خیلی هم نمی‌توان به عیدی دولت متکی بود: هر کیلو پرتقال ۳۵ هزار تومان، موز ۷۰ هزار تومان، خیار۲۴ هزار تومان، هویج ۱۶۵۰۰ تومان، نارنگی ۲۹۵۰۰ تومان که مجموع آنها ۱۷۵ هزار تومان می‌شود و برای مصرف چند روز خانواده ۴ نفره در ایران است.

به گفته یک شهروند تهرانی برای هر بار خرید میوه معمولی حدود ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان و بعضی مواقع تا ۳۰۰ هزار تومان هزینه می‌شود. یکی هم می‌گوید با یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌توان هزینه پر کردن یک عدد دندان را پرداخت کرد.

به گفته این شهروندان چای معمولی کیلویی ۱۷۰ تا ۱۸۰ هزار تومان ولی چای درجه یک کیلویی ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان قیمت دارد. شکر کیلویی ۱۵ هزار تومان و چای کیسه‌ای بسته صدتایی ۴۸ هزار تومان است. ولی مشکل اینجاست که به گفته سنا زینعلی قیمت‌ها هر هفته تغییر می‌کند. او می‌گوید قیمت مواد شوینده در دوران کرونا خیلی افزایش داشته است و تقریبا قیمت هر شوینده سه برابر شده است. او روز گذشته برای ماست دو کیلویی، شیر ۹۰۰گرمی و و پنیر ۴۵۰گرمی ۷۰ هزار تومان پرداخت کرده‌است.

حبوبات هر کیلو ۳۰ هزار تومان تا ۳۰ هزار و ۵۰۰ هزار تومان است. آبلیمو هر لیتر ۳۵ هزار تومان و گرانی ادویه‌جات هم جای خود را دارد.

برای چیدن میز مهمانی و جشن نوروز گرانی شیرینی هم معضلی است که انگار باید از خرید آن چشم‌پوشید. تامارا جلالی می‌گوید شیرینی تر معمولی مثلا نان خامه‌ای کیلویی ۷۵ هزار تومان است. گردوی درجه یک ایرانی کیلویی ۳۲۰ هزار تومان، پسته خوب کیلویی ۳۰۰ هزار تومان، بادام هندی ۳۰۰ هزار تومان و  بادام درختی ۳۰۰ هزار تومان. پس هزینه خرید آجیل معروف عید نوروز هم با اما و اگر مواجه می‌شود.  

اما عید است و نونواری و لباس‌هایی که بوی نویی و تازگی می‌دهد. ولی خرید لباس در سبد خانوار ایرانی برای سال نو جایی دارد یا نه؟ تامارا جلالی می‌گوید برای تیپ معمولی یک پسر نوجوان (خرید شلوار کت و هودی و کفش) ۳ میلیون تومان خرج برمی‌دارد.

او قیمت یک روسری را ۸۰ هزار تومان و قیمت یک مانتوی معمولی را در حراجی هفته گذشته خیابان هفت‌تیر تهران حدود ۴۰۰ هزار تومان عنوان می‌کند.

سنا زینعلی هم می‌گوید: «مثلا یک شلوار نخی راحتی برای خواب از ۱۳۰ تا ۲۰۰ هزار تومان قیمت دارد.» او هفته پیش برای دختر ۷ ساله اش یک شلوار برای مصرف داخل خانه در حراج مغازه ۲۰۰ هزار تومان و برای یک تی شرت بچه‌گانه هم ۲۲۰ هزار تومان پول داده‌است. چکمه برای دختر خردسال ۶۰۰ هزار تومان کاپشن هم در حراج بالای ۶۰۰ هزار تومان قیمت کرده‌است ولی می‌گوید قیمت برخی کاپشن های بچه گاه تا ۳ میلیون تومان هم هست.  

آزاده ابوالحسنی می‌گوید همه این گرانی‌ها و فشارها مصادف شده با تبلیغات تلویزیون در این روزها برای دهه فجر که مردم را خیلی عصبانی‌تر کرده است.

به نظر می‌رسد عیدی یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی در نظرگرفته شده توسط دولت خیلی هم بوی عید به خانه ایرانی‌ها و سرسفره هفت‌سین نمی‌آورد!