مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا روز گذشته بار دیگر با ملاعبدالغنی برادر، معاون گروه طالبان که دیگر طرف سیاسی‌اش محسوب می‌شود، گفت‌وگوی تصویری انجام داد و بر پایبندی آمریکا به توافق صلح با طالبان تاکید کرد که دستاوردش برای واشینگتن، پایان جنگ ۱۹‌ساله آمریکا در افغانستان است.

سهیل شاهین، سخن‌گوی طالبان در قطر می‌گوید در این نشست مجازی درباره اجرای توافق‌نامه صلح، رهایی زندانیان طالبان، شروع مذاکرات مستقیم بین‌الافغانی، کاهش سطح خشونت و جنگ و خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان گفت‌وگو شد.

در این دیدار آقای پمپئو از طالبان به نحوی ستایش کرد که با خودداری از حمله به شهرها و پایگاه‌های مهم نظامی، از شدت جنگ کاسته است و منحنی درگیری‌ها را پایین آورده است.

هم‌زمان با این گفت‌وگو، زلمی خلیل‌زاد به قطر، پاکستان و ازبکستان سفر کرده است که به تلاش‌های آمریکا برای پایان جنگ در افغانستان رمق تازه‌ای بخشد.

از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران نیز با اعزام محمد ابراهیم طاهریان، فرستاده ویژه وزارت خارجه در امور افغانستان به دوحه و دیدار با ملابرادر می‌کوشد در معادلات افغانستان منفعل نماند.

این سفر مصادف با دیدار خلیل‌زاد از منطقه است. اما روشن نشده است که آیا خلیل‌زاد و همتای ایرانی‌اش که شناخت عمیق چندساله با هم دارند، با یکدیگر گفت‌وگو کرده‌اند یا خیر.

با توجه به این تحولات سریع و با نزدیک شدن به ماه نوامبر، زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، پمپئو و خلیل‌زاد تمام تلاش خود را به کار می‌بندند که دستاورد مهم تبلیغاتی را برای پیروزی دوباره دونالد ترامپ در کم‌تر از پنج ماه آینده رقم بزنند.

دست آقای ترامپ از زمان رسیدن به کاخ سفید، روی دکمه خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان بوده تا از یک طرف به قول انتخاباتی‌اش عمل کند و از سوی دیگر، هزینه‌های درگیری نظامی را که تقریبا به دو دهه کشیده شده است را کاهش دهد.

گزارش‌های متعددی حاکی‌ است که آقای ترامپ هیچ علاقه‌ای به افغانستان و حضور آمریکا در این کشور ندارد و در میان اختلافات رهبران سیاسی و نظامی کشورش بارها خواسته است هرچه سریع‌تر از این کشور رخت سفر سربازانش را ببندد.

در تازه‌ترین مورد، جان بولتن، مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا در کتاب خاطراتش می‌نویسد: «ترامپ مخالف حضور دایمی نظامیان ایالات متحده در افغانستان بود. به دو دلیل: اول او بنیاد مبارزات انتخاباتی‌اش را بر ایده پایان دادن به جنگ‌های ناتمام در اقصی نقاط جهان بنا کرده بود و دوم، سوءمدیریت مداوم کمک‌های امنیتی و اقتصادی ناراحتش کرده بود. علاوه بر آن، ترامپ باور داشت که نظر او در مورد عراق درست بوده است و حالا همه با او موافق هستند. البته همه موافق نیستند.»

از همین رو، آمریکا و طالبان به ویژه در متارکه بالعفلی قرار گرفته‌اند و دست کم از ماه فوریه که توافق صلح قطر امضا شد، دو طرف به نحوی در آشتی‌اند. ولی بار جنگ بر شانه‌های سربازان افغان سنگینی می‌کند.

آمریکا که می‌کوشد یک به یک به مواد توافق‌نامه قطر صادق بماند، طبق توافق با طالبان، حالا در نظر دارد تا پاییز پیش‌رو چهار هزار سرباز دیگرش را از افغانستان خارج کند و تعداد سربازانش را به ۴۶۰۰ تن کاهش دهد.

این در واقع حرکت در راستای هدفی است که ترامپ تعیین کرده است.

طالبان نیز در پی حفظ اعتمادی است که با آمریکا ایجاد کرده است، اما طرف جنگی که آن‌ها علیه «اشغال خارجی» شروع کرده بودند، اکنون دولت افغانستان است.

بار جنگ بر دوش نیروهای افغان نیز سنگینی می‌کند. جاوید فیصل، سخن‌گوی شورای امنیت ملی می‌گوید: «از ۲۲ ماه فوریه زمان هفتۀ کاهش خشونت، طالبان با راه‌اندازی ۴۴ حمله به صورت میانگین ۲۴غیرنظامی افغان را روزانه کشته یا زخمی کرده‌اند.»

همین امروز هم بیش از ۲۰۰ جنگ‌جوی طالبان به پاسگاه‌های خیزش مردمی در شهرستان کوه صافی در شمال کابل حمله کردند که تلفات سنگین بر هر دو طرف وارد شد.

با این حال، تمام طرف‌ها برای شروع مذاکرات بین‌الافغانی مورد حمایت آمریکا و جامعه جهانی آمادگی دارند تا بلکه از سطح خشونت کاسته شود و زمینه آتش‌بس افغانی فراهم شود. اگر این مذاکرات با موفقیت پیش رود می‌تواند نقشه راه آینده کشور را ترسیم کند و به صلح طالبان با دولت افغانستان بیانجامد.