بازگشت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران پس از بیش از هفت هفته وقفه، بحران سیاسی تازه‌ای را در تهران رقم زده است. این اقدام در حالی انجام شد که سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) به ایران تا پایان اوت برای حل‌وفصل اختلافات هسته‌ای مهلت داده‌اند و تهدید کرده‌اند در غیر این صورت، مکانیسم ماشه را فعال خواهند کرد.
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه تاکید کرد که بازگشت بازرسان به معنای آغاز همکاری کامل نیست.
او گفت: «هیچ متن نهایی درباره چارچوب همکاری جدید میان ایران و آژانس تایید نشده است. صرفا دیدگاه‌ها ردوبدل شده و آژانس چندین مرتبه پیشنهادهای مکتوب ارائه کرده است.»
عراقچی تصریح کرد که طبق قانون مصوب مجلس، هرگونه همکاری با آژانس موکول به تایید شورای عالی امنیت ملی است و «بازگشت بازرسان برای نظارت بر تعویض سوخت نیروگاه بوشهر، با همین تصمیم شورا انجام گرفته است».
در همین حال، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز چهارشنبه در وین اعلام کرد: «بازرسان ما پس از بیش از هفت هفته به ایران بازگشتند و قصد دارند فعالیت‌های نظارتی را از سر بگیرند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او توضیح داد که جزئیات کامل توافق با ایران هنوز روشن نیست، اما گفت که نظارت بر تغییر سوخت در نیروگاه بوشهر و سایت‌های دیگر بخشی از وظایف ضروری آژانس است.
به گفته گروسی: «بازگشت بازرسان گامی مهم است، اما برای اطمینان از شفافیت کامل، نیازمند چارچوب همکاری پایدار و بدون محدودیت هستیم.»
غضنفری: نقض صریح قانون مجلس است
در صحن علنی مجلس شورای اسلامی، این تصمیم با واکنش شدید برخی نمایندگان روبه‌رو شد. کامران غضنفری، نماینده تهران، در تذکری شفاهی گفت: «با تایید شورای عالی امنیت ملی، به بازرسان آژانس اجازه داده شده به سایت‌های بوشهر و تهران وارد شوند. این اقدام نقض صریح قانون الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس است.»
او هشدار داد: «اگر این روند ادامه یابد، علیه رئیس شورای عالی امنیت ملی اعلام جرم خواهیم کرد.»
ثابتی: توافق «فاجعه» است
امیرحسین ثابتی، دیگر نماینده تهران، پا را فراتر گذاشت و گفت: «جاسوسان آژانس در پوشش بازرس وارد ایران شدند. شما گفتید به حساب گروسی می‌رسید اما الان گروسی به حساب ما می‌رسد. متن توافقی که عراقچی با آژانس آماده کرده فاجعه است، اگر این متن درست باشد جنگ بعدی قطعی خواهد بود. امنیت ملی ما شوخی نیست.»
بازگشت بازرسان درست در آستانه ضرب‌الاجل سه کشور اروپایی برای فعال کردن مکانیسم ماشه صورت گرفته است. اروپایی‌ها گفته‌اند که بدون دسترسی گسترده بازرسان و آغاز مذاکرات هسته‌ای جامع جمهوری اسلامی و غرب، حاضر به تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ یا صرف‌نظر کردن از فعال کردن مکانیسم ماشه نخواهند بود.
این در حالی است که جمهوری اسلامی بارها هشدار داده فعال‌سازی مکانیسم ماشه می‌تواند همکاری با آژانس را به طور کامل متوقف کند.
