همزمان با ۲۶ مین سالگرد حمله نیروهای طالبان به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در شهر مزار شریف در شمال افغانستان، وزارت خارجه جمهوری اسلامی از طالبان خواسته نتایج بررسیهای خود را در این زمینه اعلام کنند.
در اطلاعیه این وزارتخانه آمده است: «وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، حق خود را برای پیگیری ابعاد مختلف این اقدام تروریستی دردناک و پاسخگویی به ملت شریف ایران و خانوادههای داغدار محفوظ دانسته است.»
در این اطلاعیه ذکر شده است: «وزارت خارجه جمهوری اسلامی، بار دیگر از حکومت سرپرست افغانستان میخواهد که نتیجه بررسیهای خود را درباره عاملان این جنایت اعلام و مجازاتی را که شایسته آنهاست، اعمال نماید.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پس از سقوط شهر مزار شریف نیروهای طالبان به ساختمان این کنسولگری هجوم بردند و هشت دیپلمات و یک خبرنگار ایرانی را کشتند.
وزارت خارجه ایران میگوید که این اقدام نیروهای طالبان خلاف تمامی اصول دیپلماتیک، حقوق و قوانین بینالمللی و تعهدات انسانی و اخلاقی است.
در اطلاعیه این وزارتخانه آمده است: «قطعنامه ۱۲۶۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد، حمله به سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در مزار شریف و قتل دیپلماتهای ایرانی و یک خبرنگار را نقض آشکار قوانین بینالمللی اعلام کرد.»
کریم حیدریان، نورالله نوروزی، حیدرعلی باقری، محمدعلی قیاسی، رشید پاریاو فلاح، ناصر ریگی، مجید نوری نیازکی و محمد ناصر ناصری (دیپلمات) و محمود صارمی (خبرنگار ایرنا)، قربانیانی بودند که ۱۷ مرداد ۱۳۷۷، ساعاتی پس از تصرف شهر مزارشریف به دست طالبان، کشته شدند.
اما گروه طالبان هیچگاه مسئولیت قتل دیپلماتها و خبرنگار ایرانی را به صورت رسمی نپذیرفت و آن را همواره کار «افراد خودسر» خوانده است.
در هنگام تصرف شهر مزار شریف، ملا عبدالمنان نیازی، فرمانده لشکر طالبان بود. او یکی از متهمان صدور فرمان قتل دیپلماتها و خبرنگار ایرانی است. ملا عبدالمنان نیازی، با افشای خبر مرگ ملا عمر، بنیان گذار این گروه در سال ۲۰۱۵ در پاکستان، از جمله افرادی بود که با جانشین او یعنی ملا اختر محمد منصور بیعت نکرد و معاون شاخه انشعابی طالبان به رهبری ملا رسول شد. ملا عبدالمنان نیازی بارها در مصاحبه با خبرنگاران از حمله مزارشریف دفاع کرد. ملا عبدالمنان در فروردین ۱۴۰۰ در هرات هدف سوءقصد قرار گرفت و از ناحیه سر بهشدت زخمی شد و سپس در بیمارستانی در کابل درگذشت.
با سرنگونی حکومت پیشین افغانستان، تهران کوشیده است که روابط خود را با طالبان تقویت کند و در سه سال گذشته، بارها مقامهای ارشد طالبان از جمله ملا عبدالغنی، برادر، معاون اقتصادی نخست وزیر، مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی نخست وزیر، امیرخان متقی، وزیر خارجه و دیگر مقامهای این گروه به ایران سفر کردهاند. اما رژیم طالبان در حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی در مزارشریف سکوت کردهاند و هیچ اقدامی در راستای درخواست تهران در این زمینه انجام ندادهاند.
جمهوری اسلامی ایران در دوران حکومت پیشین افغانستان با طالبان ارتباط برقرار کرد و برخی مقامهای وقت افغانستان، تهران را به حمایت مالی و تسلیحاتی از طالبان متهم میکردند. ادعاهایی هم وجود داشت مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی به خانواده برخی از فرماندهان طالبان اجازه داده است در ایران اقامت کنند.