از دستگیری توماج صالحی، هنرمند جوانی که با بهرهگیری از موسیقی رپ اعتراضی، طبل رسوایی حکومت ایران و سردمدارانش را به صدا درآورده بود، چهار روز میگذرد. نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی و رسانههای حکومتی روز یکشنبه، ۸ آبان، خبر دستگیری توماج صالحی را منتشر کردند و با انتشار عکسی از او با چشمهای بسته، مدعی شدند که توماج را در حال فرار از ایران دستگیر کردهاند؛ اما اندکی پس از انتشار این خبر، اقبال اقبالی، دایی توماج صالحی، این ادعا را تکذیب کرد و گفت که توماج در زادگاهش، گردبیشه، واقع در استان چهارمحال و بختیاری بازداشت شده و به هیچ وجه قصد فرار از ایران را نداشته است. او همچنین تاکید کرد عکسی که از توماج صالحی در رسانههای حکومتی منتشر شده، «فتوشاپ» است.
خبر دستگیری توماج صالحی واکنش کاربران رسانههای اجتماعی را در پی داشت و هشتگ نام او در توییتر و اینستاگرام فراگیر شد.
نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی در سومین روز دستگیری توماج صالحی، ویدیو کوتاهی منتشر کردند که توماج در آن، با چشمبند است و نشانههای ضربوشتم و درد شدید در چهره او دیده میشود. دایی توماج صالحی شامگاه چهارشنبه، ۱۱ آبان، به تلویزیون ایران اینترنشنال گفت که خانواده اصالت این ویدیو را تایید نمیکند. در فضای مجازی نیز در این باره گمانهزنیهایی مطرح شد؛ برخی کاربران معتقد بودند که توماج تحت شکنجه شدید، اعتراف کرده است و برخی دیگر، مانند دایی توماج، گفتند که شخص حاضر در این ویدیو اصلا توماج صالحی نیست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
هدف دستگاه امنیتی حکومت ایران از انتشار ویدیو منتسب به توماج صالحی، ایجاد وحشت عمومی برای پایان دادن به خیزش سراسری است زیرا توماج اکنون به یکی از ارکان مهم خیزش ایرانیان تبدیل شده است و رسانههای حکومتی او را نیز همچون علی کریمی، «لیدر اغتشاشات» خوانده بودند. با این حال به نظر میرسد که حاکمیت از بازداشت این هنرمند جوان معترض انگیزه دیگری هم دارد. توماج صالحی بارها در توییتها، پیامهای ویدیویی و آثارش، مقامهای جمهوری اسلامی و دستگاه امنیتی را تحقیر و تحمیق کرده و گفته بود که در شهر کمجمعیت شاهینشهر اصفهان هم نتوانستهاند دستگیرش کنند. او چند روز قبل از دستگیری، به نهادهای امنیتی پیشنهاد داد اگر تمام بازداشتیهای شاهینشهر را آزاد کنند، خود را معرفی میکند.
این هنرمند که در نگاه اول به حساب کاربریاش در توییتر، با این جمله مواجه میشویم که «در من انقلابی شکل گرفت که حاصل آن کودکی شکستناپذیر شد»، اکنون گروگان دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی است و خانواده و دوستدارانش از وضعیت او نگراناند؛ با این حال ترفند جمهوری اسلامی برای ایجاد وحشت عمومی با انتشار ویدیو اعتراف توماج هم کارساز نبود و کاربران به جای بازنشر این ویدیو، به شکلی فراگیر، آثار هنری توماج صالحی و ویدیوها و پیامهایش را به اشتراک گذاشتند.
توماج صالحی در یکی از آخرین پیامهای ویدیویی خود، با تاکید بر قدرت مردم، خطاب به ماموران سرکوب گفته بود: «فرار کنید! این را دوستانه نمیگویم». او در همین پیام، دستگاه امنیتی را «بیسواد»، «کمهوش» و «احمق» توصیف کرد و گفت: «قدرت ما به تعداد ما است که هر روز هم بیشتر میشود.»
توماج صالحی پاییز ۱۳۶۹ در استان چهارمحال و بختیاری به دنیا آمد اما در شاهینشهر اصفهان بزرگ شد و تا زمان دستگیری در این شهر سکونت داشت. او در دانشگاه، در رشته مهندسی مکانیک تحصیل کرد و قهرمان استانی ورزش بوکس بود. او فعالیت زیرزمینی موسیقی رپ را از ۲۴ سالگی آغاز کرد. مضمون بیشتر آثار او مسائل سیاسی و اجتماعی روز و نوک پیکان انتقادهای تندوتیزش همواره متوجه حاکمان جمهوری اسلامی بود.
نیروهای امنیتی شاهینشهر شهریور ۱۴۰۰، به خانه توماج صالحی یورش بردند و او را دستگیر کردند. اتهام او «تبلیغ علیه نظام» و «توهین به رهبری» در موسیقیهای رپ اعتراضیاش بود. دستگیری توماج، موجی از واکنشهای داخلی و خارجی را در پی داشت. سازمان عفو بینالملل دستگیری او را خلاف «آزادی بیان» دانست و خواستار آزادی فوری او شد. شاهزاده رضا پهلوی هم در توییتی نوشت: «آثار توماج صالحی و شیدای همدانی تبلور هنری اعتراضهای سراسری و محبوبیتشان نشانه فراگیری گفتمان براندازی است.»
توماج صالحی پس از آزادی از زندان، فعالیتهای اجتماعی خود و موسیقی رپ اعتراضی را ادامه داد و باز هم در آثارش، جمهوری اسلامی و حاکمانش را به باد انتقاد گرفت. او از نخستین هنرمندانی بود که با شروع خیزش سراسری ایرانیان در سال ۱۴۰۱، به مردم پیوست و این بار نه تنها در قالب یک هنرمند که در قامت یک معترض، در خیابانها، فریاد آزادیخواهی سر داد. او یک بار در مصاحبهای گفته بود: «از ترسو بودن میترسم و همیشه هر مشکلی برایم به وجود آمده، سعی میکنم با تمام وجود و قدرتم توی دل آن بروم و بتوانم از پسش بربیایم.»
هنرمند معترضی که از ترسو بودن میترسد، اینک دربند نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی است. عاملان حکومت با انتشار ویدیو اعتراف او احتمالا میخواهند زخمی را که از تحقیرهای او متحمل شدهاند، التیام دهند و اعتمادبهنفس از دسترفتهشان را بازیابند اما مردم معترض باهوشتر از آناند که این صحنهسازی را باور کنند و به همین دلیل هم انتشار گسترده آثار اعتراضی توماج صالحی در فضای مجازی و رسانههای اجتماعی را آغاز کردهاند.
توماج صالحی از قبل پیشبینی کرده بود که احتمال بازداشتش وجود دارد به همین دلیل حساب کاربری خود را به فرد معتمدی در خارج از ایران سپرده و از او خواسته بود اطلاعرسانی درباره قیام مردم را از طریق حساب او ادامه دهد. توماج در پیامی که ادمین فعلی صفحهاش تصویری از آن را منتشر کرد، نوشته بود: «اولویت با دانشجوها و کارگران است. فراخوانها را پوشش میدهی! از هیچ حزب و دستهای حمایت نمیکنی! لوسبازی و ناله نداریم. قدرت دست ما است. تمرکز روی حمله باشه نه دفاع. از هیچ شخصی حمایت نمیکنی؛ بهجز مردم عادی و بیصدا.»