چاره‌جویی وزیران اطلاعات، کشور و ارتباطات برای مقابله با حملات سایبری

در ماه‌های اخیر حملات سایبری به سایت‌های حکومتی به طور چشمگیری افزایش یافته است

از راست به چپ، وزیران ارتباطات، اطلاعات و کشور- عکس از خبرگزاری مهر

با افزایش حملات سایبری و هک زیرساخت‌ها و سامانه‌های نهادهای حکومتی در ایران، وزیران اطلاعات، کشور و ارتباطات جلسه‌ای سه جانبه با دستورکار «نحوه ارتقای امنیت سایبری» برگزار کردند.

این جلسه روز پنج‌شنبه، ۱۶ تیر، با حضور اسماعیل خطیب وزیر اطلاعات، احمد وحیدی وزیر کشور و عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات دولت ابراهیم رئیسی در محل وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی برگزار شد. جزییات این جلسه اعلام نشده است اما خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی تاکید کرد که در جلسه سه جانبه وزرای اطلاعات، کشور و ارتباطات، آنها درباره بررسی نحوه ارتقای امنیت سایبری گفت‌وگو کرده‌اند.

جلسه وزیر اطلاعات و وزیر کشور به عنوان بالاترین مقام‌های امنیتی دولت با وزیر ارتباطات درباره امنیت سایبری پس از افزایش شمار حملات سایبری به مراکز مختلف حکومتی در ایران برگزار شده است. گزارش‌های متعددی از هک و حمله سایبری به سیستم توزیع بنزین، سیستم دوربین‌های مداربسته زندان اوین، سیستم دوربین‌های مدار بسته زندان قزل‌حصار، صداوسیما، شهرداری تهران، وزارت جهاد کشاورزی، هواپیمایی ماهان، سامانه گذرنامه فرودگاه بین‌المللی خمینی تهران، کارخانه‌های فولاد و سازمان ارتباطات اسلامی منتشر شده است.

این حملات سایبری از تابستان گذشته و با انتشار ویدیوهایی از دوربین‌های مداربسته زندان اوین که تصاویر بدرفتاری و ضرب و شتم زندانیان به دست ماموران زندان توسط گروه «عدالت علی» اوج گرفت.

انتشار این تصاویر واکنش‌های گسترده‌ای برانگیخت تا آنجا که محمد مهدی حاج محمدی، به عنوان رئیس زندان اوین گفت: «مسئولیت این رفتارهای غیرقابل قبول را پذیرفته و ضمن تعهد به تلاش بر عدم تکرار این وقایع تلخ و برخورد جدی با عوامل خاطی،از خدا،رهبر،ملت و زندانبانان، عذرخواهم.»

پس از انتشار این تصاویر، محمد سرافراز، رئیس پیشین صداوسیما، در صفحه توییتر خود گفت که برخی تصاویر کف‌خوابی در سلول زندان اوین از دوربین دستی ضبط شده. این نوعی نفوذ است همراه هک و احتمال دارد این نفوذ در سایر نهادها هم صورت گرفته باشد.

سرافراز که در جریان یک درگیری با سازمان اطلاعات سپاه پاسداران فقط ۱۸ ماه پس از انتصاب به ریاست صدا و سیما مجبور به کناره‌گیری از سمت خود شده بود، همچنین هشدار داد که «مسئولان قبل از انتشار چاره کنند و مثل سرقت اسناد سری هسته‌ای انکار یا سکوت نکنند.»

حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت در چهارم آبان سال گذشته نیز یکی از گسترده‌ترین حملات سایبری به زیرساخت‌ها در ایران بود. ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی، پس از این حمله گفت که همه چهار هزار و ۳۰۰ جایگاه سوخت در ایران دچار اختلال شده است.

در جریان این حمله سایبری، همچنین سیستم کارتی توزیع بزنین سهمیه‌بندی را از کار افتاد و بازگرداندن آن در همه پمپ بنزین‌ها به حالت قبل چند هفته زمان برد. هک سامانه‌های شهرداری تهران در دوازدهم خرداد ماه نیز یکی از گسترده‌ترین حملات سایبری به زیرساخت‌ها در ایران طی یک سال گذشته است. همان روز سازمان مجاهدین خلق اعلام کرد که در آستانه سالمرگ روح‌الله خمینی ۵ هزار و ۱۳۸ دوربین کنترلی شهر تهران را هک کرده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مهدی چمران، رییس شورای شهر تهران، درباره ابعاد این حمله گفت: سامانه‌های شهرداری تهران در یک عملیات و حمله وسیع توسط دشمنان هک شده است و باید بپذیریم که این حمله سایبری با حمله به سامانه‌های پمپ بنزین متفاوت و قابل قیاس نبود.»

چمران همچنین حمله سايبری به سامانه‌های شهرداری تهران را حاضر برنامه «موساد، منافقین و تمام ضد انقلاب‌ها» خواند. مقام‌های شهرداری تهران در یک ماه گذشته از بازگشت فعالیت این سامانه‌ها به حالت عادی سخن گفته‌اند اما زهرا شمس احسان، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران، دوازدهم تیر ماه گفت که با گذشت یک ماه از حمله سایبری به شهرداری تهران، هنوز سامانه‌هایی نظیر تحلیل اطلاعات، کمیسیون‌های شهری از جمله کمیسیون ماده ۵ و پرتال معاونت‌ها همچنان در دسترس نیست.

حمله سایبری به سه کارخانه بزرگ فولاد ایران در سه استان خوزستان، اصفهان و هرمزگان در روز دوشنبه ۶ تیر ماه نیز از دیگر حملات سنگین سایبری به زیر ساخت‌ها در ایران است که فعالیت این کارخانه‌ها را برای مدتی دچار توقف و اختلال کرد.

تازه‌ترین مورد از حملات سایبری به مراکز حکومتی در ایران، هک وبسایت و سامانه‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است که در جریان آن شعارهای سازمان مجاهدین خلق روی این وب‌سایت‌ها قرار گرفت. گروهی به نام «قیام تا سرنگونی» اعلام کرد که در جریان این هک به یک و نیم میلیون نامه الکترونیک و بیش از ۴۰ هزار پیام سری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی  دست‌یافته است.

مقام‌های جمهوری اسلامی در جریان هر یک از حملات سایبری معمولا ابتدا آن را رد می‌کنند و در صورت گسترده و غیرقابل انکار بودن این حملات سایبری از تشکیل هیات‌هایی برای تحقیق خبر می‌دهند اما در نهایت گزارشی از نتایج این تحقیقات ارائه نمی‌کنند. همان طور که پیمان جبلی، رییس سازمان صدا و سیما، پس از حمله به سامانه‌های بازوی رسانه‌ای جمهوری اسلامی، گفت که «بررسی‌ها درباره هک سامانه‌های صدا و سیما و سایر نهادها توسط نهادهای متخصص مسائل سایبری ادامه دارد»، اما با گذشت ماه‌ها توضیحی درباره نتایج این بررسی‌ها ارائه نکرده است.

جلیل رحیمی جهان‌آبادی، نماینده تربت‌جام در مجلس شورای اسلامی، اواخر خرداد ماه از ثبت طرح سوال از وزیر کشور درباره این حملات سایبری و موارد دیگری از ناامنی خبر داد و گفت که «افزایش ناامنی در کشور، ترورهای خیابانی و هک شدن‌ دوربین‌های شهری» از جمله دلایل این اقدام است. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، نیز روز سه‌شنبه هفتم تیر در سخنرانی برای مقامات قوه قضائیه نگرانی خود را از کلیت فضای مجازی ابراز کرد اما به طور مستقیم به حملات سایبری اشاره نکرد.

او گفت: « هر چند وقت یک بار یک شایعه‌ای در فضای مجازی پخش می‌شود، مردم را نگران می‌کند. این امنیت روانی مردم را از بین می‌برد.»

جلسه سه جانبه وزرای اطلاعات، کشور و ارتباطات با دستور کار بررسی ارتقای امنیت سایبری در چنین فضایی برگزار شد. جلسه سه جانبه بالاترین مقام‌های امنیتی جمهوری اسلامی برخلاف جلسات مشابه چند سال اخیر که همواره با حضور حسین طائب، رئیس وقت سازمان اطلاعات سپاه برگزار می‌شد، این‌بار در حالی برگزار شد که محمد کاظمی، رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، غایب بزرگ آن بود.