حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، در ادامه سفر خود، پس از عمان روز سه‌شنبه ۲۱ دی، وارد قطر شد و با مقام‌های ارشد این کشور و یکی از رهبران سازمان فلسطینی حماس گفت‌و‌گو کرد.

به گزارش خبرگزاری فارس، آقای امیرعبداللهیان پس از گفت‌و‌گو با امیر، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر، به خبرنگاران گفت: «در گفت‌و‌گوهای امروز با امیر قطر و وزیر خارجه در خصوص مناسبات دوجانبه، موضوعات مختلفی که در روابط وجود دارد و مشکلات اندکی که وجود داشت و همچنین مسائلی که می‌تواند به فعالیت هرچه بیشتر تاجران ایرانی در قطر کمک کند، گفت‌وگو کردیم.»

سفر منطقه‌ای امیرعبداللهیان قرار است در چین خاتمه پیدا کند، یکی از مهم‌ترین کشورهای حاضر در مذاکرات وین که با هدف احیای برجام در پایتخت اتریش حضور دارد. طرفین حاضر در دور هشتم این مذاکرات بین ایران و گروه ۱+۴ (شامل چین، روسیه، آلمان، بریتانیا و فرانسه) به‌اضافه آمریکا که به‌طور غیرمستقیم در این مذاکرات حضور دارد، اخیرا از پیشرفت‌ در مذاکرات گفته‌اند.

سفر امیرعبداللهیان به قطر و عمان ازاین‌رو جالب‌توجه است که این دو کشور سابقه میانجی‌گری بین ایران و آمریکا را دارند. ایران در حال حاضر مستقیما با آمریکا مذاکره نمی‌کند و این گفت‌و‌گوها را به‌واسطه اتحادیه اروپا که هماهنگ‌کننده کمیسیون برجام است، انجام می‌دهد.

وزیر خارجه ایران صبح روز سه‌شنبه ۲۱ دی، به دوحه رسید و با امیر شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، حاکم قطر، و محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، وزیر خارجه این کشور، دیدار کرد. به گزارش وزارت خارجه ایران، مذاکرات وین از موضوع‌های اصلی دیدار امیرعبداللهیان با قطری‌ها بود. وزیر خارجه جمهوری اسلامی در این مورد گفت: «طبعا ما دوستانمان در منطقه را در جریان مذاکرات وین قرار می‌دهیم و آن‌ها به‌عنوان همسایه ما از این حق برخوردارند که در جریان آنچه بین ما و کشورهای ۱+۴ می‌گذرد قرار بگیرند.»

کشورهای عرب حاشیه خلیج‌ فارس بارها از دولت آمریکا به این خاطر انتقاد کرده‌اند که در مذاکره با ایران بر سر برجام به‌اندازه کافی نظرات آن‌ها را در نظر نمی‌گیرد.

دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی افزود که دستاوردهای ایران در زمینه دانش صلح‌آمیز هسته‌ای می‌تواند «در اختیار همه کشورهای منطقه و کشورهای مسلمان و همسایگان ما» قرار بگیرد و از «برخی طرف‌ها در مذاکرات وین» انتقاد کرد که با «انتقال نادرست مطالب به بعضی از همسایگان ما موجبات نگرانی آن‌ها را فراهم می‌کنند.»

امیرعبداللهیان گفت امیر قطر در دیدار با او «دیدگاه‌های ارزشمندی» مطرح کرده است و افزود که وزرای ایران در روزهای آینده به دوحه سفر خواهند کرد تا همکاری‌ها در زمینه‌های اقتصادی،‌ تجاری، علمی، فناوری، بهداشتی (ازجمله موضوع مهار کرونا) پیگیری کنند. 

روابط قطر و ایران به‌خصوص زمانی نزدیک شده بود که دوحه در نزاع با برخی کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس به رهبری عربستان سعودی قرار گرفته بود؛ اما در سال گذشته طبق توافق العلا که بین دوحه و ریاض به دست آمد، این روابط ترمیم شدند و قطر روابط خود با امارات را هم بهبود بخشید. از سوی دیگر ترکیه که دیگر شریک مهم قطر در منطقه است نیز تلاش کرد روابط خود را با عربستان سعودی و امارات بهبود بخشد.

امیرعبداللهیان در صحبت‌های سه‌شنبه‌شب خود با خبرنگاران گفت: «معتقدیم راه‌حل برخی بحران‌ها در منطقه صرفا تمرکز بر راه‌حل سیاسی است و ما نباید از مسیر زور، نظامی‌گری و سلطه بخواهیم مسائل منطقه را حل‌وفصل کنیم. تجربه سال‌های اخیر هم نشان داده است که این به نفع منطقه نیست.»

وزیر خارجه ایران در ضمن با اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی سازمان فلسطینی حماس که مقیم دوحه است نیز دیدار کرد. این دیدار در محل سفارت ایران در قطر برگزار شد. امیرعبداللهیان در دیدار با هنیه از «دیدگاه اصولی جمهوری اسلامی» درباره قضیه فلسطین صحبت کرد.

هنیه نیز از پشتیبانی جمهوری اسلامی تشکر کرد و «خواستار تحرک و بسیج مواضع اسلامی و عربی و بین‌المللی» علیه اسرائيل شد. این مقام حماس پیش‌ازاین در روزهای ۱۳ شهریور و ۲۳ آذر نیز تلفنی با امیرعبداللهیان سخن گفته بود. امیرعبداللهیان در تماس قبلی در ماه آذر کشورهای عربی را «که در مسیر عادی‌سازی روابط» با اسرائيل‌اند محکوم کرده بود. چهار کشور عربی (امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان) در سال ۲۰۲۰ تحت عنوان «توافق ابراهیم» دست به عادی‌سازی روابط با اسرائيل زدند تا به دو کشور عمده عربی که قبلا چنین کرده بودند (مصر و اردن) بپیوندند. عمان نیز عموما از «توافق ابراهیم» پشتیبانی کرده است و سلطان قابوس، حاکم وقت این کشور، در سال ۲۰۱۸ میزبان بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائيل، شده بود.

وزیر خارجه جمهوری اسلامی پیش از قطر در سفر به عمان با وزیر خارجه این کشور و معاون سلطان و همچنین مذاکره‌کننده ارشد حوثی‌های یمن دیدار کرده بود.