پرستاران ایرانی جلای وطن می‌کنند

خانه پرستار: مهاجرت پرستاران از ایران سه برابر شده است

قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری بعد از ۱۴ سال هنوز اجرا نمی‌شود - عکس از بهار نیوز

با آن که آمار دقیقی از مهاجرت پرستاران از ایران در دست نیست، ولی دبیرکل خانه پرستار گفته است که اقدام به مهاجرت پرستاران ۳۰۰ درصد افزایش داشته است. 

در مهرماه و در دوران موج سوم شیوع کرونا در ایران نیز رئیس هیات‌مدیره نظام پرستاری تهران گفته بود که از زمان شیوع کرونا در ایران، بیش از هزار پرستار درخواست مهاجرت از کشور را داده‌اند که نشان از افزایش مهاجرت پرستاران دارد. 

با شیوع کرونا در دنیا و افزایش نیاز به نیروی درمانی، برخی کشورها اقدام به جذب بیشتر پرستار کردند و بسیاری هم با تلاش برای جذب پرستار از ایران، کوشیدند تا کمبودهای خود را در آن زمینه جبران کنند. 

معوقات حقوق پرستاران، پرداخت نشدن به‌موقع و دقیق پاداش‌های مرتبط با کرونا، بی‌تدبیری در زمینه حفظ منابع انسانی، و عدم جذب نیروهای ۸۹ روزه، از اصلی‌ترین دلایل مهاجرت پرستاران از ایران است که  معیشت این گروه را تحت تاثیر قرار داده است. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

شرایط بهترکاری برای گروه متخصصی همچون پرستاران در خارج از ایران، در سال‌های اخیر تهدیدی جدی برای بازار کار این گروه در داخل کشور بوده است. اما به‌ویژه در دوران کرونا، تلاش برای مهاجرت در میان این افراد افزایش یافته است. بعضی کشورها، از جمله کانادا که برخی آن را بهشت پرستاران می‌نامند، نیز جذب پرستار را در الویت برنامه‌های مهاجرتی خود قرار داده‌اند. 

در نظرسنجی‌هایی در کانادا در سال ۲۰۱۹، پرستاری به عنوان بهترین شغل کانادا انتخاب شد، شرایط کار و میزان حقوق دریافتی، مزایای خدمت و بازنشستگی این گروه از متخصصان در کانادا، از جمله مواردی است که در عین دشواری‌های این شغل، بازارکار خوبی برای آن مهیا کرده است. برای نمونه، حقوق یک پرستار در کانادا ساعتی ۴۲ دلار (کانادا) محاسبه می‌شود و میانگین درآمد پایه سالانه این گروه،  ۸۰ هزار و ۱۲۶ دلار است. پرستاران باسابقه و مجرب نیز تا ۹۴ هزار و ۳۲۲ دلار در سال حقوق دریافت می‌کنند. این در حالی است که طبق اعلام رسمی معاون پرستاری وزارت بهداشت در ایران، حقوق دانشجویان پرستاری ساعتی  ۵ هزار تومان است که با افزایش در سال ۱۳۹۷، به ۵۵۰۰ تومان رسیده است. 

این در حالی‌ست که پرستاران ایران همواره با مشکلات عدیده‌ای دست‌به‌گریبان بوده‌اند و حتی در دوران شیوع کرونا، به دلیل مطالبات معوقه و با درخواست اصلاح مقررات مرخصی استعلاجی و ساماندهی مشکلات شغلی و پرداخت به‌موقع مزایای کاری که دریافت نکرده‌اند، مجبور به برپایی تجمعات اعتراضی در برخی شهرها شدند. پاسخ وزارت بهداشت ایران به پرستاران اما هربار دعوت آنان به صبوری کردن بوده است و پرداخت قطره‌چکانی بخشی از حقوق معوقه‌شان. هرچند از نگاه مقامات و مسئولان دولتی ایران این موارد قابل حل و نیازمند زمان است، اما وضعیت در عمل روز به روز بحرانی‌تر شده است و از چندسال پیش، به جانب یک بحران مهاجرتی برای کادربهداشت و درمان ایران پیش رفته است. 

بر اساس گفته‌های رئیس هیات مدیره نظام پرستاری ایران، کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی (کانادا) و استرالیا بیشترین آمار جذب پرستاران ایرانی را در سال‌های گذشته داشته‌اند. 

مقام‌های رسمی و از جمله دبیرکل خانه پرستار، «جذابیت‌های مقصد» و «مشکلات مبدأ» را دو دلیل عمده مهاجرت پرستاران از ایران می‌دانند.  فرسودگی کادر بهداشت و درمان در کنار کمبود پرستار در ایران، به زنگ خطری جدی در برابر سیستم بهداشت و درمان ایران  بدل شده است. 

طبق آمار اعلام شده رسمی، تنها تهران با کمبود حدود ۷ هزار پرستار مواجه است. این آمار البته پیش از بحران کرونا و جان باختن شمار کثیری از پرستاران در کشور ارائه شده است. 

سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران، سال گذشته از جذب ۹ هزار پرستار تا پایان سال ۹۸خبر داد؛ وعده‌ای که البته محقق نشد. در اردیبهشت ماه سال جاری، محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، خبر از جذب تنها سه هزار پرستار از ۹ هزار پرستاری داد که پیشتر وعده داده شده بود. اما همان رقم سه هزار هم به واقعیت بدل نشد و پس از گذشت دو ماه، در تیرماه، دو هزار و ۲۰۰ پرستار جذب سیستم درمانی کشور شدند. 

شاید امروز خبر رشد ۳۰۰ درصدی اقدام به مهاجرت پرستاران از ایران حیرت بسیاری را برانگیزد، ولی در واقع خبر تازه‌ای نیست، چرا که در تیرماه ۱۳۹۵ نیز همایون یوسفی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، رشد ۳۰۰ درصدی مهاجرت پرستاران در دو ماه ابتدایی آن سال خبر داده بود و خواهان بررسی علل آن شده بود. همایون یوسفی مقصد مهاجرت پرستاران را کشورهای حوزه خلیج فارس و نیز برخی کشورهای غربی عنوان کرده بود. 

مشکلات معیشتی و اقتصادی و در کنار آن، معضلات صنفی برای قشر پرستار در ایران، شوق به مهاجرت را در میان این گروه افزایش داده است. 

در کنار پرداخت نشدن به‌موقع حقوق و مزایا، اجرا نشدن قانون تعرفه‌گذاری پرستاری نیز یکی از اصلی‌ترین مشکلات جامعه پرستاری ایران است. این قانون که در سال ۱۳۸۶ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، پس از گذشت ۱۴ همچنان اجرایی نشده و معطل مانده است. 

امروز هم علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در برنامه زنده تلویزیونی دستور اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری را داد. علی خامنه‌ای همچنین با تاکید بر ضرورت استخدام پرستار، دستور جذب  حدود ۳۰ هزار پرستار را صادر کرد. 

باید دید آیا دستور رهبر نظام حاکم بر ایران می‌تواند وزارت بهداشت و معاونت پرستاری این وزارتخانه را برای اجرایی شدن قانون تعرفه‌گذاری پرستاری و استخدام نیروی کار جدید، مجبور به اقدام و حرکتی جدی رو به جلو کند، یا این هم مانند بسیاری از موارد پیشین، تنها یک دستور فرمایشی و نمایشی به مناسب روز پرستار بوده است.