تداوم اختلافات میان جناح‌های فلسطینی، مانع برگزاری انتخابات می‌شود

تفاهم استانبول، تلاشی برای مقابله با طرح صلح ترامپ بود

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس. عكس از:  AFP

با آن‌که حدود دو ماه از زمان برگزاری نشست استانبول و موافقت جنبش‌های فتح و حماس برای برگزاری انتخابات می‌گذرد، تا به حال در عمل هیچ اقدامی در این زمینه اتخاذ نشده و جنبش حماس تا کنون پاسخ نهایی خود را برای برگزاری انتخابات که به عنوان نقطه عطفی در تحقق آشتی ملی و سازش میان جناح‌های فلسطینی به شمار می‌رود، ارائه نداده است.

البته تفهمات استانبول میان فتح و حماس تلاشی برای مقابله با طرح صلح دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا بود، اما این تفهم تنها جوهری روی کاغذ باقی‌ماند و نتوانست هیچ اقدام عملی به دنبال داشته باشد. ناتوانی در نزدیک ساختن دیدگاه‌ها و دستیابی به توافق نهایی باعث شد به‌رغم گذشت حدود دو ماه از کنفرانس استانبول، تاریخی برای اجلاس دوم دبیران کل جناح‌های فلسطینی تعیین نشود. این در حالی است که در ماه سپتامبر گذشته، جنبش‌های فتح و حماس در مورد اجرای انتخابات مجلس قانون‌گذاری، ریاست جمهوری و شورای ملی فلسطین در ظرف کمتر از شش ماه به توافق رسیده بودند.

اغلب شهروندان فلسطینی باور ندارند که جنبش‌های فتح و حماس بتوانند از قدرت و اقتداری که در کرانه باختری و نوار غزه دارند، صرف‌نظر کنند و آماده برگزاری انتخابات شوند و تأکید دارند که با توجه عمق شکاف میان دوجانب، بعید به نظر می‌رسد که فلسطین شاهد چنین موفقیتی شود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در همین حال، جبرئيل رجوب، دبیر کمیته مرکزی جنبش فتح، اظهار داشت که "تماس های جدی با حماس ادامه دارد و به زودی منجر به دستیابی به وحدت ملی و فراهم شدن زمینه برگزاری انتخابات می‌شود." وی افزود: "جنبش فتح خواستار چنان مشارکت سیاسی با حماس است که مورد پذیرش جهان و منطقه باشد و منجر به تأسیس کشور مستقل فلسطین در گستره مرزهای ۱۹۶۷، شود. "

با این حال، صبری صیدم، یکی از اعضای کمیته مرکزی جنبش فتح، از وجود اختلافات داخلی در درون جنبش حماس در مورد برگزاری انتخابات پرده‌برداری کرده و افزود که همین امر مانع ارائه پاسخ نهایی حماس در مورد برگزاری انتخابات می‌شود. وی از جنبش حماس خواست هرچه زودتر به بحث‌های داخلی خود پایان داده و پاسخ خود را ارائه دهد، زیرا تفاهم میان دوجانب در باره نکات اساسی انجام شده و آن‌چه از این پس انجام شود متکی به همان تفاهمات و سازش‌ها است. صبری صیدوم اظهار داشت که هرچند اختلاف‌نظر میان اعضای حماس در مورد چگونگی اجرای انتخابات ادامه دارد، اما اطلاعاتی که به جنبش فتح رسیده نشان می‌دهد که مسیر برگزاری انتخابات در حال هموار شدن است.

قابل ذکر است که کمیته مرکزی جنبش فتح، تفاهمات استانبول را که میان جبرئيل رجوب و صالح العاروری، معاون دفتر سیاسی حماس در ۲۴ سپتامبر گذشته در استانبول انجام شد را مورد تأیید قرار داده است.

از سوی دیگر، موسی ابومرزوق، عضو دفتر سیاسی حماس، گفت که این جنبش "تمایل واقعی به برگزاری انتخابات" دارد، اما وی از افشای دلیل تاخیر در ارائه پاسخ، خودداری کرد و افزود که " نمی‌خواهد در این باره با رسانه‌ها صحبت کند زیرا این امر ممکن است باعث پیچده‌تر شدن اوضاع شود."

اما ایمن دراغمه، نماینده حماس در شورای قانونگذاری منحل شده، نسبت به احتمال فراهم شدن زمینه برگزاری انتخابات ابراز بدبینی کرده و گفت: "هیچ جدیتی برای رفتن به سوی انتخابات وجود ندارد." وی افزود که "تفاهمات استانبول تنها به هدف كاهش تنش‌های داخلی و فشار آوردن به برخی از طرف‌ها با نشان دادن آمادگی برای وحدت و آشتی بود." دراغمه گفت محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین از اعلام لغو تحریم‌های نوار غزه و نشان دادن جدیت برای پایان دادن به اختلافات، بهره‌برداری کرد و سعی کرد  نشان دهد که گزینه‌های سیاسی دیگری در دست دارد که می‌تواند از آنها استفاده کند.

همچنان، صالح عبدالجواد، استاد علوم سیاسی در دانشگاه بیرزیت، دستیابی به آشتی میان جنبش‌های فتح و حماس را بعید دانسته و افزود که آنها هرگز آماده کناره‌گیری از اقتدار و چشم‌‌پوشی از منافع خود در کرانه باختری و نوار غزه نیستند. وی افزود که علاوه بر تلاش‌های واشنگتن و تل‌آویو برای جلوگیری از نزدیکی و آشتی میان فتح و حماس، اقتصاد سیاسی دو جنبش، زمینه اعمال فشار بر آنها را برای ممانعت از رسیدن به توافقی برای کنار گذاشتن اختلافات، فراهم می‌کند. صالح عبدالجواد در ادامه گفت که آشتی و سازش میان جناح‌های مختلف فلسطینی "فقط یک توهم است" و همه گروه‌ها سعی می‌کنند از این برگه برای مصرف داخلی بهر‌ه‌برداری‌کنند و نشان دهند که مسئول تداوم اختلافات و ناسازگاری‌های نیستند.

© IndependentArabia