جنایت یک افراطی بی‌خرد نباید توجیهی برای توهین به صدها میلیون مسلمان باشد

امانوئل مکرون، اسلام‌گرایان فرانسه را به عنوان «جدایی‌طلبان» توصیف کرد

اعتراض مردم کراچی در پی اظهارات امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در مورد کاریکاتورهای پیامبر اسلام، کراچی ۲۸ اکتبر- Asif HASSAN / AFP

خبرگزاری‌های جهان تا به حال مشغول پیگیری جنایت هولناک عبدالله آنزوروف، پناهنده ۱۸ساله چچنی‌تبار روسی هستند که به ساموئل پاتی، معلم ۴۷ساله تاریخ نزدیک مدرسه‌ای که در حومه غربی پاریس تدریس می‌کرد، حمله کرد و او را با قمه سر برید. قابل ذکر است که معلم یادشده چندی پیش کاریکاتورهای منتشر شده‌ای که توهین به حضرت محمد صلی‌الله علیه و سلم، تلقی می‌شود را در کلاس درس به شاگردانش نشان داده بود.

هرچند این جنایت، در ۱۶ اکتبر رخ داد اما پیامدهای آن همچنان منجر به افزایش نگرانی در سطح بین‌المللی می‌شود و یکی از برجسته‌ترین پیامدهای این جنایت فجیع، فراخوان تحریم کالاهای فرانسوی در بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی است و فرانسه هراس دارد که گسترش دامنه این اقدام بر اقتصاد این کشور تأثیر منفی بگذارد. به همین دلیل، وزارت امور خارجه فرانسه، کشورهای اسلامی را به ترک تحریم محصولات ساخت فرانسه فراخوانده است.

البته فراخوان تحریم کالاهای فرانسوی زمانی آغاز شد که امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، پس از حادثه قتل معلم فرانسوی، تعهد کرد که فرانسه از انتشار کاریکاتورهای توهین‌آمیز خودداری نخواهد کرد، افزون بر این‌که مکرون، اسلام‌گرایان فرانسه را به عنوان «جدایی‌طلبان» توصیف کرد.

اما فرانسه به خوبی می‌داند که مساله تحریم محصولات فرانسوی، یک عمل فردی است و نیازی به فراخوان یک طرف رسمی ندارد، ممکن است برخی از رهبران سیاسی یا مذهبی مردم را تشویق به این اقدام کنند، اما این امر در اصل یک عملکرد شخصی است. تردیدی نیست که شمار زیادی از مسلمانان ممکن است در اعتراض به مواضع مکرون که اغلب مسلمانان آن را توهین به خود و به دین خود تلقی می‌کنند، از خرید کالاهای ساخت فرانسه امتناع ورزند، علی‌رغم این واقعیت که اکثر مسلمانان جهان، جنایت کشتن معلم فرانسوی را نیز با شدیدترین عبارت‌ها محکوم می‌کنند و آن را در مغایرت با اصول و آموزه‌های اسلامی می‌دانند.

البته همه کشورهای عربی و اسلامی، این جنایت هولناک و افراط‌گرایانه که با اندیشه‌ها و آموزه‌های دینی مغایرت دارد را به شدت محکوم کردند و در این میان، عربستان سعودی که از اهمیت ویژه‌ای در میان مسلمانان برخوردار است، از نخستین کشورهایی بود که این جنایت را محکوم کرد.

افزون بر آن، دبیرخانه عمومی شورای علمای ارشد که به عنوان عالی‌ترین نهاد مذهبی در عربستان سعودی شناخته می‌شود، با صدور بیانیه‌ای اظهار داشت: «توهین به مقام پیامبران، علیهم السلام، هیچ آسیبی به مقام مقدس پیام‌آوران الهی نمی‌رساند، بلکه انگیزه‌ای برای افزایش افراط‌گرایی می‌شود و به سود افرادی است که در تلاش برای گسترش افراط‌گرایی و ایجاد فضای نفرت در جوامع بشری‌اند.»

در این بیانیه اشاره شد: «افراد خردمند در تمام نقاط جهان، چه در ساحت فرد و چه در سطح نهادها موظفند تا چنین اقدامات زشتی را که هیچ پیوندی با آزادی اندیشه و بیان ندارد و برخاسته از تعصب و خشک‌اندیشی محض و خدمت رایگان به افراط‌گرایان است، به شدت نکوهش کنند.»

البته «افراد خردمند» بایستی در میان توده‌های بشری، مسلمان و غیرمسلمان حضور داشته باشند، زیرا هنگامی که جنایت یک مسلمان افراطی زیر ۱۸ سال که به دلیل نابخردی و درک نادرست از آموزه‌های دینی مرتکب چنین اقدام زشتی می‌شود بدون هیچ شرط و بایسته محکوم می‌شود، پس موضع رئیس یک دولت که ایجاب می‌کند فرد خردمندتری باشد، باید بیشتر عاقلانه و منطقی باشد.

از سوی دیگر، تنش میان فرانسه و ترکیه یکی از جنبه‌های مهم پیامدهای این جنایت است، هرچند این تنش، موضوع جدیدی نیست و روابط اروپا با ترکیه از هنگام آغاز فعالیت‌های آن کشور برای کشف نفت و گاز در منطقه مورد مناقشه با یونان در شرق دریای مدیترانه وارد تنش و آشفتگی شده است. اما اردوغان سعی می‌کند از نارضایتی مسلمانان در برابر اقدامات مکرون و نصب کاریکاتورهای توهین‌آمیز بر شماری از ساختمان‌های دولتی فرانسه، پس از حادثه قتل معلم فرانسوی، برای منافع سیاسی خود در داخل و خارج از کشور، بهره‌برداری کند.

تردیدی نیست که رفتار مکرون ناسنجیده و فاقد کمترین معیارهای احترام به دیگران است، زیرا دست‌ کم شش میلیون مسلمان در فرانسه زندگی می‌کنند که حدود ۸ درصد از جمعیت آن را تشکیل می‌دهند. در واقع، اگر مکرون قصد احترام به ۱.۸ میلیارد مسلمان سراسر جهان را ندارد، حداقل می‌بایست به احساسات شهروندان مسلمان فرانسه که بسیاری از آن‌ها به وی رأی داده‌اند، احترام بگذارد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مکرون حتی در داخل فرانسه نیز به دلیل رفتارهای غیر مسؤولانه‌اش مورد انتقاد قرار گرفته است. در همین راستا، ژان-لوک ملانشن، رهبر حزب «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» که بزرگ‌ترین حزب مخالف در فرانسه به شمار می‌رود، در مصاحبه‌ای با رادیوی بین‌المللی فرانسه، تأکید کرد که از امانوئل مکرون، رئیس جمهور کشورش، در این مورد حمایت نخواهد کرد، زیرا به گفته وی «مکرون کنترل اوضاع را کاملا از دست داده است». ملانشن گفت: «فرانسه به دلیل اقدامات مکرون پیوسته از سوی دیگران به تمسخر گرفته می‌شود.»

البته پاسخ اردوغان به مکرون و گفتن این‌که رئیس جمهور فرانسه به روان‌درمانی نیاز دارد، به‌ذات خود عاری از کمترین احترام به معیارهای دیپلماتیک است و نمایانگر اضطراب اردوغان و نگرانی وی نسبت به موضع ترکیه در قبال پرونده‌های بسیاری از جمله، سوریه، لیبی، آذربایجان و عملیات اکتشاف نفت و گاز در شرق دریای مدیترانه است.

در واقع، تروریسم، به هیچ روی به یک دین، ملیت یا نژاد مشخصی منحصر نیست. بنابراین، پیوند دادن جنایت یک قاتل افراطی به دین اسلام که بیش از ۱.۸ میلیارد پیرو دارد و بشریت مدیون تمدن عظیم آن است، نشان‌دهنده جهل مطلق و تعصب بی‌جایی است که با هیچ معیار و میزانی قابل پذیرش نیست. شکی نیست که افراط‌گرایان در تمام ادیان، ملیت‌ها و نژادها وجود دارند.

اگر قرار باشد کسی مسؤولیت افراط‌گرایی عبدالله آنزوروف را برعهده گیرد، مطمئناً جامعه فرانسه، که وی از شش سالگی در آن بزرگ شده است، بخش عمده‌ای از این مسؤولیت را بر عهده خواهد داشت، زیرا آنزروف در مدارس دولتی فرانسه تحصیل کرده است، درست مانند دو برادری که در سال ۲۰۱۵، به دفتر هفته‌نامه طنز شارلی ابدو که کاریکاتورهای توهین‌آمیزی را که ماه گذشته بار دیگر به چاپ رسید، منتشر کرده بود، حمله کردند.

البته جنایت یک افراطی خردباخته، که از هر نگاه مردود و غیرقابل پذیرش است، نمی‌تواند به هیچ صورتی توهین رئیس یک کشور علیه صدها میلیون مسلمان را توجیه کند.

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه