تالاب‌ها؛ قتلگاه پرندگان مهاجر

کشتار سالانه نزدیک به یک میلیون پرنده مهاجر در فریدون‌کنار 

هر سال با آغاز فصل مهاجرت پرندگان، شکار غیرقانونی و کشتار آنان در تالاب‌های ایران نیز آغاز می‌شود. به گفته برخی از کنشگران محیط زیست، این کشتار به انقراض برخی گونه‌ها منجر خواهد شد. 

بر اساس گزارش‌های رسانه‌ها در ایران، تا سال گذشته و پیش از بحران‌های اقتصادی اخیر در کشور، نرخ جواز شکار برخی از گونه‌های حیات‌وحش در ایران به ۷۰ تا ۳۶۰میلیون تومان می‌رسید. در  سال ۱۳۹۷ نیز  ۳۰ جواز شکار به مبلغ ۴ میلیارد تومان به شکارچیان خارجی در ایران فروخته شد. 

با شروع فصل پاییز و مهاجرت برخی پرندگان به تالاب‌ها در شمال و جنوب ایران، شکار غیرمجاز آن‌ها نیز شکل جدی‌تری به خود می‌گیرد. در سال‌های اخیر نیز فروش این پرندگان در مِنوی خوراک‌های برخی رستوران‌ها در تهران خبرساز شد. با انتشار گزارشی در روزنامه همشهری در خصوص کشتار بیش از ۵۰۰ هزار پرنده مهاجر در فریدون کنار، در ۲۰ مهرماه عرضه گوشت پرندگان مهاجر در رستوران‌های کشور ممنوع اعلام شد. 

فرمانده یگان حفاظت محیط ‌زیست، با ارسال نامه‌ای به اداره اماکن نیروی انتظامی از آن نهاد خواست که با عرضه گوشت پرندگان مهاجر در رستوران‌های تهران و شهرهای دیگر (که  به عنوان تخلف آشکار از آن نام برده بود) به‌شدت مقابله کند. 

همزمان، سمیه رفیعی، نماینده مجلس شورای اسلامی ایران، در  واکنش به اقدام یگان محیط ‌زیست مبنی بر ممنوعیت فروش غذا با گوشت پرندگان مهاجر در حساب شخصی خود در توییتر نوشت: «ممنوعیت فروش غذا با گوشت پرندگان مهاجر خوب است و نامه زدن هم امر پسندیده‌ای‌ست، ولی فکر کنم چنین کارهایی به صورت انفرادی هم قابل انجام است و نیازی به یک "سازمان" برای آن نیست!» 

این نماینده مجلس در ادامه نوشت:«اقدامات اساسی‌تری احتیاج است و باید نظارت بر نقطه صفر و حلقه‌های اولیه این زنجیره فساد را جدی گرفت.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

نوشته این مقام دولتی نشان از نبود سیستم یکپارچه نظارتی در این خصوص داشت؛ امری که فعالان حیطه محیط زیست همواره نسبت به آن اعتراض داشته‌اند. 

پیش‌تر نیز خبرگزاری تسنیم در پی استفتاء موسسه فرهنگی بحرالعلوم از  آیت‌الله‌ها مکارم شیرازی، علوی گرگانی، سیستانی، و گرامی، اعلام کرد که کشتار، صید و عرضه غیرقانونی پرندگان مهاجرجایز نیست. با این حال، با گذشت سه سال از آن استفتاء و انتشار پاسخ آن، کشتار پرندگان مهاجر در ایران به عنوان یک بحران و معضل جدی به‌قوت خود باقی است. 

لاشه این پرندگان در یخدان‌هایی در بازارهای فریدون‌کنار معامله می‌شود و به جای کامیابی در مهاجرت برای ادامه حیات، تن بی‌جان آن‌ها برای تهیه و ارائه خوراک‌های فانتزی به تهران منتقل می‌شود. 

جواد حیدریان، روزنامه‌نگار و کنشگر حامی محیط زیست، در توییتی در مهرماه نوشت: «بیش از ۹۰ درصد پرندگان در فریدون‌کنار شکار می‌شوند. این رقم حدود یک میلیون بال تخمین زده شده. سال ۲۰۰۳ مؤسسه جهانی حيات پرندگان، تعداد پرندگان مهاجر صید شده در فریدون‌کنار را ۷۰۰ هزار اعلام کرده بود. افزایش بیکاری و گسترش فقر چندبُعدی در مازندران، این کشتار را عجیب‌تر می‌کند!» 

بر اساس گزارش اخیر روزنامه همشهری، سالانه تنها در فریدون کنار بیش از ۵۰۰ هزار پرنده مهاجر شکار می‌شود. گفته می‌شود سالانه حدود یک میلیون پرنده مهاجر در شمال کشور به صورت غیرمجاز شکار می‌شوند. 

در جنوب کشور نیز همچون شمال، بازار کشتار غیرقانونی و بدون نظارت پرندگان مهاجر گرم و پرمشتری است. در ماه‌های مهاجرت این پرندگان، روزانه صدها بدن بی جان از انواع پرندگان مهاجر که از تالاب‌هایی مثل هورالعظیم و شادگان صید می‌شوند و بدون هیچ منع قانونی در بازارهای خوزستان به فروش می‌رسند. 

همه ساله در این فصل «مَحمیه‌ها» (نام دیگر «تالاب‌های دست‌ساز کم‌عمق») به قتلگاه پرندگان مهاجری تبدیل می‌شود که در توقف‌های کوتاه خود مهمان تالاب هورالعظیم در خوزستان می‌شوند.  شکارچیان غیرمجاز در این منطقه از جنوب غرب ایران نیز همان رفتاری را با پرندگان مهاجر دارند که در شمال ایران و در منطقه فریدون کنار. 

مَحمیه‌ها را صیادان و شکارچیان غیرمجاز با آب و خاکریز درست می‌کنند و برای جلب پرندگان در آن‌ها دانه می‌پاشند و دام نصب می‌کنند. پرنده‌های مهاجری که هر پاییز به تالاب‌ها مهاجرت می‌کنند، حین پرواز این گونه تالاب‌ها را با تالاب‌های اصلی اشتباه می‌گیرند و در آن‌ها به دام می‌افتند. 

لاشه این پرنده‌ها در جنوب غرب ایران بیشتر در بازارهای شهرهایی چون کیان اهواز و بازارهای سوسنگرد، شادگان، و شوش فروخته می‌شوند.

کنشگران حامی محیط زیست ایران می‌گویند به دلیل دخالت نکردن سازمان محیط زیست ایران در این معضل بزرگ، نسل بسیاری از این پرندگان در حال انقراض است. 

کشتارپرندگان مهاجر در ایران طی سال‌های گذشته تبدیل به چالشی جدی شده است که گذشته از انواع مخاطرات بهداشتی و فرهنگی، تنوع زیستی در کشور را نیز به‌شدت تهدید می‌کند.

بیشتر از