پایانی بر خوشبینی درباره صلح میان طالبان و دولت افغانستان؟

جنگ در شهرستان‌های ولایت هلمند زبانه می‌کشد

هزاران نفر در نتیجه جنگ هلمند در افغانستان آواره شده‌اند - AFP

جنگ هلمند وارد هشتمین روز خود شد و نبرد‌ها در چندین شهرستان این استان به شدت ادامه دارد.

نیرو‌های امنیتی افغان می‌گویند که در این جنگ تلفات سنگینی را متوجه طالبان کرده‌اند و به گفته مقام‌های وزارت دفاع افغانستان، بیشتر از ۳۰۰ طالب در این جنگ کشته شده‌اند. بیشترین تلفات طالبان در اثر حملات هوایی صورت گرفته است. حملات هوایی نه تنها از سوی نیرو‌های امنیتی افغان صورت گرفته است بلکه ناتو نیز چند عملیات هوایی را بر ضد طالبان انجام داده که باعث کشته شدن تعداد بیشتری از آنان شده است.

همین مساله باعث شد تا طالبان واکنش تندی نشان دهند. آنان روز یک‌شنبه اعلامیه‌ای منتشر کردند که در آن گفته شده است که نیرو‌های آمریکایی با حملات هوایی‌شان، توافق صلح با این گروه را نقض کرده‌اند. در این اعلامیه گفته شد، طبق توافق نیرو‌های آمریکا تنها مجازند که مناطق جنگی و درگیر را هدف قرار دهند، نه مناطق غیرجنگی را. در حالی که نیرو‌های آمریکایی بیشتر مناطق غیرجنگی را در استان هلمند و همچنان استان فراه در همسایگی هلمند مورد هجوم قرار داده‌اند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

با این حال نیرو‌های ناتو در افغانستان، این ادعای طالبان را رد کرده‌اند. ناتو هم با نشر اعلامیه‌ای گفت که ادعا‌ی طالبان کاملا دروغ است و آنان تنها در راستای حمایت از نیرو‌های امنیتی افغان دست به حملات هوایی زده‌اند. فرماندهان ناتو گفته‌اند که عملیات آنان برای حفظ جان سربازان افغان بوده است.

این تنش به حدی فزاینده شده است که مقام‌های آمریکایی دخیل در روند صلح افغان را نیز نگران کرده است. زلمی خلیل‌زاد فرستاده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان، روز دوشنبه در صفحه توییترش نوشت که ادعای طالبان مبنی بر نقض توافق صلح توسط آمریکا، بی‌بنیاد و به شدت تحریک‌آمیز است. او همچنین نوشت این گونه برخورد‌ها روند صلح را به جلو نمی‌برد بلکه می‌تواند آن را به چالش بکشد. او همچنین گفت که ادامه خشونت‌ها در افغانستان می‌تواند به شدت روند صلح، توافق‌نامه و حتی درک ما را از این که جنگ راه حل بنیادی ندارد، مورد تهدید قرار بدهد.

واکنش سریع خلیل‌زاد نسبت به تنش لفظی میان طالبان و ناتو در رابطه با نقض توافق‌نامه صلح، این احتمال را به وجود می‌آورد که آمریکا با خطر بی‌نتیجه ماندن مذاکرات صلح روبه‌رو شود. در کنار آن تنش‌ها میان طالبان و آمریکایی‌ها هم می‌تواند به اصل توافق‌نامه ضربه بزند.

تیم‌های مذاکرات طالبان و دولت افغانستان بیش از یک ماه است که در دوحه قطر مشغول چانه‌زنی با با همدیگر در مورد رسیدن به یک پایه مشترک برای مذاکراتند اما با گذشت این مدت کوچک‌ترین تغییری در رویکرد دو طرف حاصل نشده است. خلیل‌زاد نیز با درک اختلاف‌های زیادی که میان دو تیم وجود دارد، به دوحه سفر کرد و تلاش داشت تا دورنمای روشنی از هر دو به دست بیاورد. اما به نظر می‌رسد موارد اختلاف بیشتر از آن است که بتوان با اغماض مذاکرات را آغاز کرد.

با این که دو تیم پس از بیشتر از ده روز دوری از هرگونه مذاکره، دو سه روز قبل دوباره گفت‌وگو‌ها را از سر گرفتند، تنها برآیندی که این نشست داشت این بود که هر دو طرف توافق کردند تا برای رسیدن به چارچوب مشترک، دیدار‌های خود را ادامه دهند. اما گره اصلی مذاکرات همچنان بسته است.

حالا هم که درگیری‌های خونین هلمند، فراه، بدخشان و بغلان، تنش‌ها را تا دوحه قطر انتقال داده است، بعید به نظر می‌رسد که گفت‌وگو‌ها بتواند مسیر اصلی خود را در پیش گیرد. طالبان سعی دارند تا با فشار بیشتر بر جبهه جنگ، برای آغاز مذاکرات دستاویزی داشته باشند. ولی نه جنگ در بدخشان، نه در فراه و نه هلمند برای طالبان سودی نداشته است و حتی تلفات بسیار بالایی را نیز بر این گروه تحمیل کرده است.

حالا طالبان می‌خواهند با تهدید آمریکا و هشدار در زمینه شکست توافق صلح، تا حدی ناتو را از گردونه نبرد‌ها دور کنند ولی گمان نمی‌رود با چنین اعلامیه‌هایی، ناتو حمایت خود را از نیرو‌های امنیتی افغان قطع کند.

بیشتر از