شامگاه سه‌شنبه سوم نوامبر، به شبی به‌یادماندنی تبدیل خواهد شد. چه آنانی که عاشق دونالد ترامپ هستند و چه آنها که از او متنفرند، آن شب پای صفحه تلویزیون میخ شده‌اند.

اما کم کم دارد آشکار می‌شود که این انتخابات به هیچ‌وجه شبیه انتخابات‌های سابق نیست، چرا که ممکن است برای چند روز از نتایج آن باخبر نشویم.

چرا ممکن است اعلام نتایج تاخیر داشته باشد؟

در انتخابات ۲۰۱۶، پیروزی آقای ترامپ در حدود ساعت ۲:۳۰ صبحگاه به وقت شرق امریکا اعلام شد، یعنی زمانی که مشخص شد او حائز رای الکتورال ایالت ویسکانسین شده است که مجموع آرای الکتورال او را که برای پیروزی بدان نیاز داشت، از مرز ۲۷۰ عبور داد. اما انتخابات امسال خیلی متفاوت خواهد بود.

تعداد بی‌سابقه‌ای از امریکاییان، حدود ۸۰ میلیون نفر که دو برابر همین آمار در سال ۲۰۱۶ است، قرار است به خاطر نگرانی از ویروس کرونا، از طریق پست رای خود را به صندوق اندازند. و بعضی ایالات آرای پستی را چنانچه تا مهلت نهایی پست شده باشند، بعد از برگزاری انتخابات خواهند شمرد.

علاوه بر این، تمهیدات اتخاذ شده برای بیماری عالم‌گیر فعلی ممکن است باعث طولانی‌تر شدن صف‌های رای‌دهی شود، چرا که افراد کمتری در آنِ واحد اجازه حضور در محل اخذ رای خواهند داشت. شمارندگان آرا نیز باید فاصله اجتماعی از یکدیگر را حفظ کنند که آن هم به نوبه خود باعث آهسته‌تر شدن این روند خواهد شد.

کاندیداها در این باره چه می‌گویند؟

هر دو کاندیدا کاملا از این واقعیت آگاه هستند که ممکن است تاخیری در اعلام نتایج باشد.

هیلاری کلینتون از جو بایدن خواسته است که «در شب انتخابات به هیچ وجه تسلیم نشود و به رقیب خود تبریک نگوید»، چون به نظر او  «این جدال ادامه خواهد یافت»، و خود آقای بایدن هم گفته است که تنها «نتیجه کامل» انتخابات را خواهد پذیرفت.

دونالد ترامپ حتی قدم را فراتر گذاشته است و می‌گوید ممکن است نتیجه انتخابات را به هیچ وجه قبول نکند. او تمام سعی خود را کرده است که درباره تقلب در رای‌گیری و دستکاری انتخابات هشدار دهد، در حالی که اکثر کارشناسان معتقدند وقوع آن اتفاقات بسیار نادر است. «مرکز برنان برای عدالت» می‌گوید نرخ تقلب انتخاباتی در مواردی که مورد مطالعه آنان قرار گرفته است، از ۰.۰۰۰۳ درصد تا ۰.۰۰۲۵ درصد متغیر بوده است.

امریکاییان باید برای این وضعیت آماده باشند که از آنجا که برنده انتخابات بلافاصله مشخص نخواهد شد، آن را به مثابه تقلب در انتخابات تلقی نکنند. سه ایالت چرخشی مهم، یعنی پنسیلوانیا، میشیگان و ویسکانسین، اجازه شمارش آرای پست شده را تا بعد از روز انتخابات نمی‌دهند.

دیوید بکر، دبیر اجرایی و موسس «مرکز ابداع و تحقیق درباره انتخابات» که سازمانی غیرحزبی و مستقر در واشنگتن دی‌سی است، گفت: «ما باید خود را برای این واقعیت آماده کنیم که به احتمال خیلی زیاد این انتخابات از هر آنچه تاکنون تجربه کرده‌ایم متفاوت خواهد بود و زمان بیشتری طول خواهد کشید تا بتوان آرای ماخوذه در آن را درست و با دقت شمرد. این که زمان بیشتری برای اعلام نتایج نیاز باشد، دلیلی برای وقوع تقلب یا بروز مشکل نیست.»

پس کی از نتایج باخبر خواهیم شد؟

انتخابات‌های دور مقدماتی به ما درکی از این زمان داده‌ است.

تا ۱۷ مارس تقریبا نیمی از ایالات، یعنی ۲۴ ایالت، انتخابات مقدماتی خود را برگزار کرده بودند. ۵ ایالت در این میان به شدت از آرای پستی بهره جستند که در انتخابات‌های سابق هم خطی مشی آنها بود. به گزارش واشنگتن پست درباره تحلیل آن اطلاعات، برای این ۵ ایالت میانگین ۶.۴ روز طول کشید تا نتایج خود را اعلام کنند.

سایر ۱۹ ایالت به طور عمده رای‌گیری را به صورت حضوری برگزار کردند و اعلام نتایج آنها میانگین تا ۱۵ ساعت بعد از انتخابات صورت پذیرفت.

بعد از ۱۷ مارس که این بیماری عالم‌گیر موجب تغییراتی قابل توجه در نظام رای‌گیری شد، ۲۳ ایالت دیگر انتخابات‌های مقدماتی خود را برگزار کردند که برای آنها هم میانگین ۴ روز طول کشید تا نتایج تقریبا کامل خود را اعلام کنند. تقریبا تمام این ایالات بنا به سنت بر رای‌گیری حضوری متکی هستند.

ایالت نیویورک ۹۴ درصد آرای ماخوذه را ظرف چند ساعت بعد از اتمام رای‌گیری برشمرد. اما شمارش ۶ درصد باقی مانده بیش از ۱۰ روز طول کشید و به‌‌ویژه نتیجه یک رقابت، یعنی رقابت بر سر کرسی مجلس که مدت‌هاست توسط خانم نماینده کارولین مالونی اشغال شده است، شش هفته طول کشید تا مشخص شود.

این بدان معنی است که اعلام نتایج انتخابات ماه نوامبر نیز ممکن است حدود یک هفته به طول انجامد و اگر هر دو کاندیدا نتایج انتخابات را بپذیرند، ماجرا ختم به خیر خواهد شد.

اگر کاندیداها نتایج را نپذیرند چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر هر یک از کاندیداها از نتایج راضی نباشد، ممکن است درخواست شمارش مجدد آرا کند.

در سال ۲۰۱۸ در فلوریدا برای سه رقابت در سطح این ایالت، یعنی رقابت سر کرسی سنا، فرمانداری، و کمیسر کشاورزی ایالت، درخواست شمارش مجدد آرا شد.

روند شمارش مجدد آرا با کامپیوتر از ۱۰ نوامبر آغاز شد و مهلت پایانی آن ۱۵ نوامبر اعلام شد.

نتیجه شمارش مجدد آرا برای انتخابات مجلس سنا باز به نتیجه قطعی نرسید و به همین دلیل، فلوریدا برای اولین بار دستور شمارش آرا با دست را در آن ایالت صادر کرد.

بازشماری آرا با دست در روز ۱۸ نوامبر خاتمه یافت و در ۲۰ نوامبر تایید شد؛ یعنی تا دو هفته بعد از پایان رای‌گیری در ۶ نوامبر، به طول انجامید.

اما حتی بازشماری مجدد آرا ممکن است به حل مجادله منجر نشود: آقای ترامپ اظهار داشته است که به اعتقاد او نتیجه این انتخابات ممکن است به دیوان عالی کشیده شود.

نقش دیوان عالی در این میان چه خواهد بود؟

این اتفاق قبلا رخ داده است. در انتخابات ۲۰۰۰، ال گور، نامزد حزب دموکرات، استدلال کرد که اختلاف اندک او در شکست در ایالت فلوریدا، باید منجر به بازشماری آرای این ایالت شود.

۳۶ روز طول کشید تا دیوان عالی تصمیم خود را علیه درخواست او برای بازشماری آرای ماخوذه بگیرد و به نفع جورج دبلیو بوش از حزب جمهوری‌خواه رای دهد. او نیز مانند ترامپ، بازنده آرای عمومی مردم در آن انتخابات بود.

چالش‌های حقوقی متعددی ممکن است در انتخابات امسال مطرح شود. از ملزومات تایید هویت رای‌‌دهندگان برای رای دادن با پست گرفته تا مشروعیت تغییرات اتخاذ شده در ارتباط با کووید-۱۹، می‌تواند موضوع دعوایی حقوقی شود.

آیا هیچ «مهلت پایانی غیرقابل نقضی» برای این روند وجود دارد؟

روز تحلیف که همیشه ۲۰ یا ۲۱ ژانویه (اگر ۲۰ ژانویه یکشنبه باشد) است، در قانون اساسی ایالات متحده تحت اصلاحیه ۲۰م تعبیه شده که در سال ۱۹۳۳ تصویب شد.

پیش از آن، «دوران انتقالی» تا ماه مارس به طول می‌انجامید که باعث بروز مشکلات متعددی می‌شد.

بعد از پیروزی آبراهام لینکلن در انتخابات، طی «زمستان تجزیه‌طلبی»، رئیس جمهوری جیمز بیوکانان دست روی دست گذاشت و تسخیر قلعه‌ها و انبارهای مهمات‌ فدرال به دست تجزیه‌طلبان را تنها تماشا کرد. با فرا رسیدن مارس ۱۸۶۱ که لینکلن رسما عهده‌دار منصب ریاست جمهوری شد، او جنگ داخلی را پیش از آن که واقعا شروع شده باشد، تقریبا باخته بود.

و در بحبوحه رکود عظیم، دوران انتقالی رئیس جمهوری هربرت هوور خیلی طولانی به نظر رسید. در واکنش به این اتفاقات، اصلاحیه ۲۰م قانون اساسی پیشنهاد و تصویب شد.

بنابراین، ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ مهلت پایانی غیرقابل نقض این روند تلقی می‌شود.

و اگر هنوز تا آن موقع مشکلی باشد، چه خواهد شد؟

اگر نتیجه انتخابات تا آن زمان تایید نشده باشد و مورد پذیرش کاندیداها قرار نگرفته باشد، ایالات متحده به ورطه بحران شدیدا حزبی‌شده قانون اساسی خواهد افتاد.