روز پنج‌شنبه ۱۵ اکتبر «گروه تحقیق و بازاریابی سعودی»(SRMG)، با انتشار بیانیه‌ای کوتاه اعلام کرد که با تصویب هیئت‌مدیره‌اش، مدیرعاملی این گروه را به زن جوان و تحصیل‌کرده سعودی سپرده است.
انتصاب جمانا راشد الراشد به این سمت، گام دیگری است در راستای برنامه گام‌به‌گام عربستان برای توسعه حضور زنان توانمند در جایگاه‌های مدیریتی ارشد در همه بخش‌های سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی.
جمانا راشد مدرک کارشناسی‌ارشد روزنامه‌نگاری بین‌المللی را در سال ۲۰۱۳ از دانشگاه سیتی لندن اخذ کرد. او همچنین در سال ۲۰۱۱ از دانشگاه معتبر «سواس» (SOAS) لیسانس علوم سیاسی گرفت.
وی پیش‌تر در روزنامه الریاض مشغول به کار بوده و سابقه مشاور رسانه‌ای و مدیریت رسانه را در کارنامه خود دارد.
سمیه انور جبرتی، یکی از ۱۰۰ زن پیشرو جهان به انتخاب بی‌بی‌سی که خود نیز نخستین زن سعودی بود که به سردبیری یک روزنامه در سطح ملی رسید، درباره انتصاب جومانا راشد به این سمت گفت که «با توجه به تحولات چشم‌گیری که عربستان درگیر آن است، این رویداد چندان تعجب‌آور نبود. جمانا علاوه بر سوابق روزنامه‌نگاری خودش و خانواده‌اش می‌تواند دوره‌ای جدید از توسعه رسانه‌های عرب‌زبان را رقم بزند.»
او می‌گوید که «گروه تحقیق و توسعه سعودی» حتی در دوره‌ای که برای پیشرفت زنان سعودی سقف شیشه‌ای وجود داشت و فعالان حقوق زنان در حال تلاش برای تغییر نگاه‌ها بودند، در توانمندسازی زنان پیشگام بود. سمیه جبرتی گفت که حال و با تغییراتی که در عربستان رخ داده است دیگر هیچ سقفی برای پیشرفت زنان جز سقف آسمان وجود ندارد.
جومانا راشد علاوه بر تحصیلات و تجربه کاری خودش، از خانواده‌ای می‌آید که بخش مهمی از تاریخ روزنامه‌نگاری در عربستان را رقم زده‌اند.
راشد بن‌فهد، پدر جمانا را پدر روزنامه‌نگاری نوین عربستان می‌دانند. او از ۱۷ سالگی به روزنامه الریاض پیوست و سال‌ها در بخش‌های مختلف این رسانه فعالیت کرد. آقای راشد در دوره مسئولیتش به‌دلیل توجهی که به حقوق زنان داشت، برای نخستین بار مسئولیت بخش‌هایی از این رسانه را به زنان سپرد؛ رویدادی که در آن زمان چندان آسان و بی‌هزینه نبود.
در سال ۱۹۹۲ پس از قرارداد طائف برای پایان جنگ داخلی در لبنان، آقای راشد برای مدت ۱۷ سال در بیروت سکنی گزید و با پذیرفتن مدیریت دفتر الجزیره (روزنامه چاپ عربستان سعودی) در بیروت، فعالیت رسانه‌ای و روشنفکری خود را در این پایتخت عربی پی‌گرفت.
گرچه آقای راشد در سال ۲۰۱۶ چشم از جهان فروبست ولی شش دهه تلاش مستمر او برای توسعه جایگاه زنان در رسانه‌های عربی، حال با انتخاب دخترش به مدیریت عالی بزرگ‌ترین گروه رسانه‌ای جهان عرب به بار نشسته است.
تغییرات ادامه می‌یابد
گروه تحقیق و بازاریابی سعودی مالک و سرمایه‌گذار بیش از ۲۵ شرکت و موسسه در کشورهای مختلف جهان است و نقشی مهم در جهان رسانه‌ای عربی ایفا می‌کند.
این بنگاه رسانه‌ای، قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین گروه انتشاراتی در خاورمیانه است که در سال ۱۹۷۵ تاسیس شده. این مجموعه هم‌اکنون انتشار چهار نشریه ایندیپندنت به زبان‌های ترکی، عربی، اردو و فارسی را نیز به عهده دارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
انتخاب یک زن جوان و تحصیل‌کرده به این سمت، بخشی از چشم‌انداز این گروه رسانه‌ای است که مأموریت خود را مبتنی بر «ارائه بهترین و با‌کیفیت‌ترین اطلاعات و محصولات فرهنگی و خدمات آموزشی» قرار داده است.
با تحولاتی که در جایگاه زنان در عربستان در حال رخ دادن است، انتخاب جومانا راشد، خود بخشی از مسیر قرار گرفتن زنان سعودی در جایگاه شایسته‌شان را هموار می‌کند. عربستان پیش‌تر و در فوریه سال ۲۰۱۹ نیز با انتصاب ریما بنت بندر به عنوان نخستین سفیر زن این کشور گام مهمی برای قرار دادن زنان در مشاغل مدیریتی مهم برداشته است. ریما بنت‌بندر هم‌اکنون بزرگ‌ترین و مهم‌ترین سفارتخانه عربستان در جهان را در کشور آمریکا اداره می‌کند.
در میان گروه‌های رسانه‌ای بزرگ در جهان مانند فایننشال تایمز با سابقه ۱۳۱ ساله، نیویورک‌تایمز با سابقه ۱۶۸ ساله و گاردین با ۱۹۸ سال قدمت، هنوز زنان به جایگاه رهبری این رسانه‌ها دست نیافته‌اند و این به ما یادآوری می‌کند که تلاش برای برابری و دستیابی زنان به حقوقشان حتی در بخش‌های پیشرویی مانند رسانه نیز، روندی پرچالش است.
به نظر می‌رسد که قرارگرفتن یک زن جوان سعودی در رأس بزرگ‌ترین گروه رسانه‌ای جهان عرب، تنها برای زنان عربستانی امیدآفرین نخواهد بود و به احتمال زیاد به تلاش برابری‌خواهانه و تحول‌آفرین زنان در دیگر کشورهای عربی نیز جان تازه‌ای خواهد بخشید.
