در پی مطرح شدن اتهام جابه‌جا کردن میلیاردها دلار پول به دست آمده از خلافکاری توسط بانک‌ها که اسناد به بیرون درز کرده نشان‌گر آن هستند، سرمایه‌گذاران به فروش فوری سهام خود روی آوردند.

روز دوشنبه هفته گذشته پس از آن که طبق مجموعه اسناد به بیرون درز کرده‌ای مشخص شد که در برخی از بزرگ‌ترین بانک‌های جهان، تراکنش‌های مشکوکی به ارزش ۲ تریلیون دلار انجام گرفته است، قیمت سهام بانک‌ها سقوط کرد.

سهام اچ‌اس‌بی‌سی در هنگ‌کنگ با ۵.۳ درصد به پایین‌ترین حد از میانه دهه ۱۹۹۰ رسید و این بانک مستقر در لندن، در کانون بلوای مربوط به اتهام پول‌شویی قرار دارد.

در اسنادی که به دست «بازفید نیوز» رسیده جزئیات تراکنش‌هایی آمده است که بانک‌ها، علی‌رغم ربط داده شدن آن‌ تراکنش‌ها به اقدمات خلاف‌کاری توسط نهادهای تنظیم مقررات، انجام داده‌اند.

در پی انتشار این اخبار، سهام‌داران برای فروش سهام‌های بانکی هجوم آوردند، زیرا احتمال آن قوت گرفت که نهاد‌های تنظیم مقررات از نو به سخت‌گیری در این صنعت اقدام کنند. بر آن مبنا، سهام بارکلی و گروه نت‌وست (آر.بی‌اس سابق) در معاملات اولیه بیش از ۵ درصد افت داشت. بهای سهام سانتاندر هم ۴.۸ درصد افت کرد.

بانک‌ها وقتی به این نتیجه برسند که فعالیت مشتری‌شان حاکی از عملیات خلاف قانون مثل پول‌شویی یا تامین مالی اقدامات تروریستی است، باید به گزارش فعالیت مشکوک (اس.ای.آر) اقدام کنند.

اما لزومی ندارد معامله با چنین مشتریانی را متوقف کنند یا ادامه ندهند، تا مبادا خلاف‌کاران هشیار شوند و دریابند که تحت تحقیق و تفحص قرار گرفته‌اند.

بیش از ۲ هزار گزارش که بانک‌ها بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۷ برای شبکه تحقیقات جرایم مالی(فین‌سن) خزانه‌داری ایالات متحده ارسال کردند، توسط کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی و ۱۰۸ سازمان خبری در سراسر جهان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

طبق ادعای برنامه پانورامای شبکه بی‌بی‌سی، این اسناد  نشان می‌دهند که بانک‌ها با آن که آگاه می‌شوند احتمال در میان بودن کلاه‌برداری و سایر جرایم وجود  دارد، جلو جابه‌جایی پول را بین حساب‌های مختلف کلاه‌برداران و مافیای مالی، نمی‌گیرند.

در این برنامه، این اسناد از جمله «محرمانه‌ترین رازهای سامانه بانکداری بین‌المللی» نامیده شده است.

به گفته گروه ضدفساد «شفافیت بین‌الملل بریتانیا»، نیز در گزارش‌های فعالیت مشکوک «مکرراً به ضعف‌های بخش مالی بریتانیا برای مقابله با پول‌شویی به عنوان مشکلی عمده اشاره شده است.»

این گروه افزود: «این اسناد درز کرده به بیرون نشان می‌دهد که چطور بانک‌های بریتانیا همچنان از رسیدگی به فعالیت‌های مشکوک ناتوان هستند و به مخفی‌کنندگان پول خدمات می‌دهند.»

«طبق بررسی‌های قبلی شفافیت بین‌الملل بریتانیا، ۸۶ بانک و نهاد مالی بریتانیا ندانسته یا به هر دلیل دیگر، در کسب دارایی و جابه‌جا کردن ثروت‌های مشکوک به خلافکاران کمک کرده‌اند.»

اچ‌اس‌بی‌سی در بیانیه‌ای که روز یکشنبه در رویترز منتشر شد، اعلام کرد: «تمام اطلاعاتی که کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی ارائه داده است، قدیمی است.»

اچ‌اس‌بی‌سی می‌گوید، بعد از آن که در سال ۲۰۱۲ بابت جابه‌جا کردن پول قاچاقچیان مکزیکی مواد مخدر ناچار شد ۱.۹ میلیارد دلار به مقامات ایالات متحده جریمه بدهد، روال‌های نظارتی خود را اصلاح کرده است.

این بانک اعلام کرد: «اچ‌اس‌بی‌سی برای اصلاح اساسی قابلیت‌های خود برای مقابله با جرایم مالی، طی چندین سال به بیش از ۶۰ حوزه قضایی رفت و آمد کرده است.»