گفتگوهای صلح؛ مذاکره‌کنندگان افغان و پومپئو در راه قطر

تاریخ افغانستان نشان می‌دهد، تلاش برای انحصار قدرت و تحمیل باور از راه زور، به جنگ می‌انجامد

عکس آرشیوی از ورود هیات طالبان به  سالن مذاکرات با آمریکا در دوحه، فوریه ۲۰۲۰-KARIM JAAFAR / AFP

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در نشست خبری شب گذشته در کاخ سفید اعلام کرد که مایک پومپئو، وزیر امور خارجه ایالا‌ت‌متحده را را برای افتتاح مذاکرات تاریخی بین‌الافغانی به دوحه پایتخت قطر می‌فرستد.

دولت افغانستان و طالبان اعلام کرده‌اند که سرانجام بر سر زمان برگزاری گفتگوهای صلح بین‌الافغانی توافق کرده‌اند و این نشست فردا (شنبه ۱۲ سپتامبر) در دوحه برگزار می‌شود.

دونالد ترامپ گفت که از زمان توافق آمریکا و طالبان در بیش از شش ماه گذشته هیچ سرباز آمریکایی در افغانستان کشته نشده است و تعداد سربازان آمریکایی در این کشور طبق این توافق به زودی به حدود چهار هزار نفر کاهش خواهد یافت. او گفت تمام طرف‌ها برای شرکت در مذاکرات بین‌الافغانی آماده شده‌اند و مایک پومپئو با افتخار برای شرکت در این مذاکرات راهی قطر می‌شود.

پیشتر عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی نیز تایید کرد که برای گشایش مذاکرات صلح بین‌الافغانی امروز (جمعه) به دوحه پرواز می کند.

آقای عبدالله در توییتی نوشت: «هیات جمهوری اسلامی افغانستان به ریاست دکتر عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی روز جمعه به قطر پرواز خواهد کرد تا در مراسم گشایش گفتگوهای بین‌الافغانی شرکت کند. امیدواریم این مذاکرات به پایان جنگ و صلح و ثبات دائمی بیانجامد.»

ارگ ریاست جمهوری افغانستان نیز با انتشار بیانیه‌ای می‌گوید:‌«در مراسم افتتاحیه آغاز مذاکرات صلح میان هیات جمهوری اسلامی افغانستان و گروه طالبان، دکتر عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه ملی، محمد حنیف اتمر سرپرست وزارت امور خارجه، عبدالسلام رحیمی نماینده خاص رئیس جمهور در امور صلح و سید سعادت منصور نادری وزیر دولت در امور صلح نیز به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی افغانستان، اشتراک خواهند کرد.»

از سوی دیگر، طالبان نیز تایید کرده‌اند که برای نخستین بار برای مذاکرات رو‌در‌رو با دولت افغانستان حاضر شده‌اند.

نعیم وردک، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر می‌گوید:‌« جلسه به تاریخ ۲۴ /محرم الحرام/۱۴۴۲هق که مطابق ۲۰۲۰/۹/۱۲ م و۱۳۹۹هش/۶/۲۲ مى‌باشد در کشور قطر برگزار می‌گردد. امارت اسلامي افغانستان تصميم پيش بردن روند مذاکرات بين‌الافغاني را به شکل بهتر و در چارچوب ارزش‌های اسلامی و منافع عليای کشور برای به ميان آوردن صلح سرتاسري و یک نظام اسلامی واقعی را دارد.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

واکنش‌های بین‌المللی برای رسیدن به این نقطه عطف گسترده بوده است.

وزارت خارجه آمریکا با انتشار بیانیه ای از تمام طرف‌ها استقبال کرده است و گفته است افغانستان برای پایان دادن به جنگ طولانی فرصت بزرگی پیدا کرده است که نباید از دست برود.

وزارت خارجه قطر هم اعلام کرده است:‌ «این مذاکرات مستقیم بین طیف‌های مختلف مردم افغانستان گامی جدی و مهم به سمت برقراری صلح پایدار در این کشور و به ویژه پس از امضای توافق صلح میان آمریکا و طالبان در آغاز سال جاری میلادی به شمار می‌رود.»

ناتو، بریتانیا، اتحادیه اروپا، نروژ و خیلی از کشورهای که روند صلح أفغانستان را دنبال می کنند برای موفقیت این روند ابراز امید کرده‌اند.

اما یکی از مهمترین واکنش‌ها از زلمی خلیل‌زاد، فرستاده ویژه آمریکا است که چند روز است برای زمینه سازی این مذاکرات در قطر به سر می‌برد. آقای خلیل‌زاد نقش کلیدی در روند صلح افغانستان باز می کند. او پس از ۱۸ ماه مذاکره با طالبان، موفق شد به توافق تاریخی برسد که خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، قطع رابطه طالبان با القاعده و شروع مذاکرات بین‌الافغانی پیشرو جزء از این موافقتنامه است.

او در تازه‌ترین رشته توییت خود نوشت:«من از اعلام قطر، ارگ افغانستان و طالبان برای شروع مذاکرات صلح افغانستان در ۱۲ سپتامبر استقبال می‌کنم. این فرصت تاریخی برای پایان جنگ چهل ساله است که هیچ راه حل نظامی ندارد و تعداد بی شمار افغان‌ها را کشته است. جاده رسیدن به اینجا طولانی بوده است و دشوار خواهد بود. هیچ دستاورد مهم به آسانی به دست نمی‌آيد. حالا مسئولیت رهبران افغان است که از این لحظه استفاده کنند و این جنگ بی‌رحمانه و بی‌معنا را پایان بخشند.»

خلیل‌زاد می‌گوید:‌ «هیچ توافق سیاسی بدون سازش به وجود نمی‌آید. تاریخ معاصر افغانستان نشان می‌دهد که تلاش برای انحصار قدرت و تحمیل باور خود از راه زور به جنگ می‌انجامد و کشور را برای مداخله دیگران آسیب‌پذیر می‌کند.»

پس از گشایش مراسم هیات ۲۱ نفری دولت افغانستان به ریاست معصوم استانکزی، رئیس پیشین اداره امنیت ملی کشور و هیات ۲۱ نفری طالبان به ریاست عبدالحکیم حقانی، قاضی القضات پیشین طالبان گفتگوها را ادامه خواهند داد. هنوز روش نیست که این گفتگوها تا چه زمانی طول می کشد. اما دو طرف توافق کرده اند که تنها دور اول مذاکرات در دوحه صورت گیرد و بعد از آن در دیگر پایتخت‌ها ادامه یابد.

نروژ، آلمان، ایران، اندونزی، پاکستان، ترکیه، ازبکستان و چند کشور برای میزبانی گفتگوهای بین‌الافغانی ابراز آمادگی کرده‌اند.

دولت افغانستان با موضوعات آتش‌بس و حفظ ارزش‌های نظام دموکراتیک و طالبان با برگرداندن آنچه نظام اسلامی می‌خوانند، مذاکرات را شروع می‌کنند.

بیشتر از