تشکیلات زنان سازمان ملل در سالگرد کنفرانس جهانی زنان ۹۵:‌ هیچ دولتی به تعهداتش عمل نکرد

این سازمان هشدار داد که در زمینه برابری جنسیتی حتی عقب‌گرد هم به چشم می‌خورد

بی‌نظیر بوتو، نخست‌وزیر وقت پاکستان در حین سخنرانی در کنفرانس جهانی زنان در سال ۱۹۹۵، خانم بوتو در تاریخ ۲۷ دسامبر ۲۰۰۷ میلادی در یک حمله تروریستی-انتحاری در شهر راولپندی در استان پنجاب به قتل رسید- EMMANUEL DUNAND / AFP

تشکیلات زنان سازمان ملل با بزرگداشت بیست و پنجمین سالگرد برگزاری «چهارمین کنفرانس جهانی زنان» در پکن، خواهان پیش‌روی در زمینه حقوق زنان شد.

کنفرانس مذکور در سال ۱۹۹۵ به مدت دو هفته و با شرکت بیش از ۳۰ هزار کنشگر حقوق زنان از ۱۸۹ کشور برگزار شد.

آن نشست، به اتفاق آرا «بیانیه و پلاتفرم عمل پکن» را تصویب کرد. تشکیلات زنان سازمان ملل دیروز (جمعه) در بیانیه‌ای مطبوعاتی که از مرکز آن در نیویورک منتشر شد، گفت که آن سند تاریخی «مدون چشم‌اندازی از حقوق برابر، آزادی و فرصت برای زنان (در همه‌جا و مستقل از شرایط‌شان) بود که همچنان به جنبش‌های برابری جنسیتی و زنان در سراسر جهان شکل می‌دهد.»

پومزیله ملامبو-نوکا، مدیر اجرایی این تشکیلات، گفت: «در این سالگرد مهم بیایید از نو بر وعده‌هایی که جهان در سال ۱۹۹۵ به زنان داد، پافشاری کنیم. بیایید از روحیه کنشگری کنفرانس پکن الهام بگیریم.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل، نیز گفت که عملی شدن احقاق حقوق زنان باید «شتاب یابد» و «پلاتفرم عمل پکن» می‌تواند راه پیش‌روی باشد. او افزود: «آن چشم‌انداز تنها تا حدودی عملی شده است. ما هنوز در جهانی تحت تسلط مردان و با فرهنگی تحت تسلط مردان زندگی می‌کنیم و این اوضاع باید عوض شود.»

«پلاتفرم عمل پکن» شامل مواردی مانند پایان دادن به خشونت علیه زنان، تحقق حق آموزش برای زنان و دستمزد برابر برای کار برابر بود. این سند از کشورها خواسته بود تعهداتی در این زمینه بدهند که آن‌ها را در ۱۲ زمینه دسته‌بندی کرده بود.

حالا با گذشت ربع قرن، تشکیلات زنان سازمان ملل می‌گوید که هیچ کشوری به تعهدات پکن ۱۹۹۵ عمل نکرده است و حتی به آن هدف نزدیک هم نشده است.

گزارش چند ماه پیش این سازمان هشدار داد که در زمینه برابری جنسیتی حتی عقب‌گرد هم به چشم می‌خورد و برخی دستاوردهای سابق پس گرفته می‌شوند. در این گزارش می‌خوانیم که زنان تنها یک چهارم کرسی‌های قدرت در جهان را در اختیار دارند. هنوز هم  ۷۵ درصد نمایندگان مجالس جهان مردان هستند، ۷۳ درصد سمت‌های مدیریتی به آنان تعلق دارد، و ۷۰ درصد مذاکره‌کنندگان تغییرات اقلیمی نیز مرد هستند. 

در بیانیه مطبوعاتی این تشکیلات می‌خوانیم که «همه‌گیری کووید ۱۹ نابرابری‌های از پیش موجود را بدتر از پیش می‌کند و می‌تواند دستاوردهایی که نتیجه ده‌ها سال تلاش همگانی هستند، متوقف یا برعکس کند.»‌ 

برخی داده‌ها نشان می‌دهد که دنیاگیریِ کرونا باعث شده است که ۴۷ میلیون زن و دختر زیر خط فقر قرار گیرند. سیاست قرنطینه همچنین باعث بالا رفتن خشونت خانگی علیه زنان شده است. 

تشکیلات زنان سازمان ملل در بیانیه خود، به گفته تاریخی هیلاری کلینتون، بانوی اول وقت آمریکا و رئیس افتخاری هیات آمریکایی در پکن ۱۹۹۵، اشاره کرده است. خانم کلینتون در یکی از نشست‌های آن کنفرانس گفته بود: «حقوق زنان، حقوق بشر است و حقوق بشر، حقوق زنان.» خانم کلینتون در ۲۵مین سالگرد سخنرانی خود، مقاله‌ای برای ماهنامه آتلانتیک نوشت و از آن سفر یاد کرد. او با دفاع از سند ۲۷۰ صفحه‌ای پکن، یادآور خواست کلیدی آن شد:‌ «مشارکت کامل و برابر زنان در حیات سیاسی، مدنی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی.»

بیانیه دیروز تشکیلات زنان سازمان ملل به یکی دیگر از کنشگرانی که در‌آن نشست تاریخی شرکت کردند، نیز اشاره کرد: زلیها اونالدی از ترکیه. خانم اونالدی می‌گوید پکن ۱۹۹۵ برای او تداعی‌گر «خواهری و صلح»‌ است و شرکت در آن نشست، به او قدرت جنبش جهانی زنان را ثابت کرده است. 

علاوه بر خانم کلینتون، آنگ سان سوچی که در آن زمان دبیرکل «اتحادیه ملی دموکراسی» در میانمار بود و رهبر اپوزیسیون آن کشور به حساب می‌آمد، سخنرانی اصلی پکن ۱۹۹۵ را ایراد کرد. خانم سوچی اکنون به قدرت رسیده و بیش از چهار سال است که عملا نخست‌وزیر میانمار به‌شمار می‌رود. یکی از دیگر سخنرانی‌های تاریخی آن نشست را بورلی پالزا دیتسی، کنش‌گر و فیلم‌ساز همجنسگرای ۲۴ ساله از آفریقای جنوبی ایراد کرد. گفته می‌شد که او اولین همجنسگرای زنی است که از تریبون سازمان ملل با جهان سخن می‌گوید. از ایران نیز حدود ۳۰ فعال سازمان‌های غیردولتی، از جمله اعظم طالقانی، به پکن رفتند. 

سازمان ملل امسال برنامه‌هایی برای بزرگداشت سالگرد پکن ۱۹۹۵ دارد. 

در جنب مجمع عمومی سازمان ملل، امسال نشستی با عنوان «شتاب بخشیدن به تحقق برابری جنسیتی و قدرت بخشیدن به تمام زنان و دختران» برگزار می‌شود که شماری از رهبران جهان در آن شرکت خواهند کرد. تشکیلات زنان سازمان ملل در نیمه اول سال ۲۰۲۱ با همکاری دولت‌های فرانسه و مکزیک «مجمع برابری نسل‌ها»‌ را برگزار خواهد کرد که قرار است نشستی جهانی از کنشگران جامعه مدنی با موضوع برابری جنسیتی باشد. این نشست که قرار بود امسال در ۲۵سالگرد پکن ۱۹۹۵ برگزار شود، ولی به علت دنیاگیری کرونا به تاخیر افتاد، از مکزیکوسیتی آغاز می‌شود و در پاریس خاتمه می‌یابد.