زوال خاطره سلیمانی، بازتاب وضعیت جمهوری اسلامی است

«فراموش شدن سلیمانی، نشانه‌‌ای از روندی است که به سقوط شوروی منجر شد؟»

رونمایی از تندیس قاسم سلیمانی در جیرفت-عکس از ایرنا

هفت ماه پس از کشته شدن قاسم سلیمانی در حمله پهپادی نیروهای آمریکایی در عراق، یاد و خاطره او نه تنها در افکار عمومی ایرانیان به سرعت در حال زوال است، بلکه مقامات ارشد جمهوری اسلامی شامل آیت‌الله خامنه‌ای نیز کمتر از او سخن می‌گویند.

در سخنرانی اخیر رهبر جمهوری اسلامی به مناسبت عید قربان که بخش قابل توجهی از آن به آمریکا و دشمن اختصاص داشت، سخنی از کشته شدن مهم‌ترین فرمانده عملیات برون‌مرزی جمهوری اسلامی و «انتقام سخت» به میان نیامد. در متن این سخنرانی، آیت‌الله خامنه‌ای ۴۵ بار از «دشمن» و ۵۲ بار از «آمریکا» استفاده می‌کند و تنها یک بار در ارتباط با ضرورت «کمک‌های مومنانه» به سیل خوزستان اشاره کرده و از «سلیمانی» نام می‌برد.

رهبر جمهوری اسلامی در این سخنرانی از «رزمندگان بدون مرز» و گرفتن انتقام خون سلیمانی سخن نمی‌گوید.‌ آیت‌الله خامنه‌ای از آینده صحبت می‌کند و ابراز امیدواری می‌کند که دولتی تازه‌نفس که قبلا مختصات آن را «جوان و انقلاب» ترسیم کرده بود، سر کار بیاید و احتمالا آرزو می‌کند تا آن زمان «پیرمردی که هم‌اکنون در آمریکا سر کار است» از کاخ سفید بیرون رفته باشد. 

هفت ماه قبل، خودروی حامل سلیمانی و همراهان او در بامداد سیزدهم دی‌ماه ۱۳۹۸ هنگام خروج از فرودگاه بغداد هدف حمله پهپادی قرار گرفت. تا امروز نتیجه تحقیقات مورد ادعای جمهوری اسلامی در مورد نقش احتمالی نیروهای نفوذی در کشته شدن سلیمانی روشن نیست. «ستاد پیگیری شهادت سردار سلیمانی» که ریاست آن بر عهده صادق خرازی، دوست صمیمی او است نیز آخرین جلسه خود را بدون نتیجه مشخص، سوم تیرماه برگزار کرد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که همراه زینب سلیمانی (دختر قاسم سلیمانی) در این ستاد حضور دارد، در سفر اخیر به عراق اعلام کرد که همچنان پیگیر موضوع است. سخنگوی ظریف نیز می‌گوید این موضوع حقوقی از جمله اولویت‌های وزارت خارجه جمهوری اسلامی است. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اما به رغم همه تلاش‌های تبلیغاتی برای زنده نگاه‌داشتن یاد فرمانده سابق سپاه قدس؛ نصب تندیس‌ها و پوسترهای او در سطح شهرها، نام‌گذاری خیابان‌ها و برگزاری جشنواره‌هایی که جایزه آن تندیس «حاج قاسم» است، آنچه عملا در جامعه اتفاق افتاد، رنگ ‌باختن خاطره سلیمانی و میراث «انقلابی» او است.

اورشلیم‌پست در مقاله‌ای ضمن تحلیل الگوی رفتاری ایرانیان در این زمینه می‌نویسد: «سرعت فراموشی خاطره سلیمانی نشان می‌دهد که مردم ایران از سیاست‌های او و آنچه که حکومت پشت آن است، حمایت نمی‌کنند.»

این نشریه اسرائیلی با اشاره به داده‌های موتور جستجوگر گوگل در مورد آمار جستجوی نام شخصیت‌ها، می‌نویسد: «جستجوها در گوگل میزان محبوبیت یک شخص را نیز به نمایش می‌گذارد.»

بر اساس این داده‌ها، ‌نام سلیمانی بیش از اینکه در ایران جستجو شده باشد، در مناطق و کشورهایی که حوزه فعالیت سلیمانی بوده، جستجو شده است. برای مثال جستجو درباره زندگی‌نامه سلیمانی در لبنان و بحرین به ترتیب ۵۰ و ۱۰۰ برابر جستجوها در ایران بوده است. الگو‌های جستجوی در مورد مناطق شیعه و سنی نشین و همچنین مناطق تحت نفوذ حزب‌الله نیز متفاوت است.

در داخل ایران نیز بیشترین جستجوها در کرمان که شهر محل تولد سلیمانی است، انجام شده است. میزان جستجو در تهران، یک هشتم کرمان بوده است.

در تهران همین الگو در مورد جستجو درباره نام آیت‌الله خمینی و خامنه‌ای نیز وجود دارد.

اورشلیم پست در ادامه می‌نویسد: «این الگوها تصویر بزرگتری از ایران ۴۰ سال پس از انقلاب ارایه می‌دهند که یادآور سرنوشت مقامات جماهیر شوروی سابق است: میراث رو به زوال و نمایش قدرت منطقه‌ای همزمان با افت حمایت داخلی.»

این روزنامه اسرائیلی مقاله خود را با این جمله به پایان می‌رساند: «آیا به فراموشی سپرده شدن خاطره سلیمانی، نخستین نشانه از روندی است که به سقوط اتحاد جماهیر شوروی منجر شد؟»