ماموران سپاه پاسداران با ارائه حکم دادگاه انقلاب رودسر به منزل عزیز قاسم زاده، عضو هیات مدیره و سخنگوی کانون صنفی فرهنگیان گیلان در واجارگاه رودسر رفتند، او را برای بازجویی احضار و تلفن دستی و سیم کارت وی را ضبط کردند. سایت حقوق معلم و کارگر روز ۱۳ خرداد با انتشار این مطلب، خبر ازاحضار فعالان دیگر، از جمله محمد علی زحمتکش داده است که هم اکنون در زندان وکیل آباد شیراز به سر می‌برد. در سه دهه اخیر معلمان بر روی مطالبات خود پافشاری کرده‌اند. محور مطالبات آنان را می‌توان افزایش دستمزدها، مقابله با کالایی شدن آموزش، آزادی داشتن تشکل مستقل و آزادی معلمان زندانی دسته بندی کرد.
افزایش حقوق فرهنگیان
معلمان ایران در سه دهه گذشته با گردهمایی‌ها و تحصن‌ها بطور پیگیر خواستار مطالبات خود بوده‌اند. طبیعتا موضوع افزایش دستمزدها و پرداخت حقوق به تعویق افتاده از خواست‌های همیشگی بوده است. در قطعنامه‌های معلمان پی‌گیری افزایش حقوق فرهنگیان شاغل و بازنشسته به بالای خط فقر و اجرای رتبه بندی برای معلمان جایگاه ویژه‌ای داشته است.
معلمان حق التدریس و آموزگاران مدارس غیر دولتی، در مقایسه با معلمان استخدامی دارای حقوق و مزایای یکسانی نیستند. درصدی از استخدامی‌های مدارس استثنایی به نیروهای توانبخشی و فیزیوتراپی اختصاص دارد. اگرچه شرایط کار در مدارس استثنایی سخت‌تر است، اما تفاوت دستمزد میزان قابل ملاحظه‌ای نیست. ستار رحمانی عضو اتحادیه اساتید دانشگاه‌ها و کالج‌ها در بریتانیا معتقد است در حالی‌که دستمزد معلمان کاملا زیر خط فقر است، امنیت شغلی آموزگاران حق التدریس «به شدت آسیب پذیر است». این دسته از معلمان اولا با دستمزدهای معوقه روبرو هستند، ثانیا در صورت اعتراض در معرض اخراج قرار دارند.
او می‌گوید: «آرزوی این دسته از آموزگاران استخدام رسمی در آموزش و پرورش است. معلمان مجبورند برای جبران هزینه‌های زندگی به شغل دوم از جمله مسافرکشی تن بدهند. این نوع فشارها امکان رشد فکری خلاق، مبتکر، نوآور و نگاه منقدانه به جهان هستی را کاهش می‌دهد».
خواست مقابله با کالای شدن آموزش
آنچه آموزگاران همواره برآن تاکید کرده‌اند جلوگیری از خصوصی سازی آموزش است. خصوصی سازی به معنای کالایی شدن آموزش است. در ایران حدود ۱۴ میلیون دانش آموز وجود دارد که نزدیک به ۹۰ درصد آنها از اقشارکم در آمد جامعه هستند. ستار رحمانی عضو اتحاد بین‌المللی برای حمایت از کارگران ایران بر این باور است که خصوصی سازی مدارس برای این خانواده‌ها به منزله هزینه دیگری بر دستمزدهای به شدت زیر خط فقر است. طبق آمار رسمی دو میلیون کودک کار وخیابان داریم.
او می‌گوید: «عامل اصلی رها کردن کلاس درس برای این کودکان مشکلات مالی خانواه‌هاست. اگر خصوصی سازی صورت بگیرد عملا تعداد زیادی خانواده‌های کارگری قادر به تامین هزینه تحصیل فرزند خود نخواهند بود».
اساس تئوری خصوصی سازی که بخشی از سیاست نئولیبرالی است به معنی کوچک سازی دولت و ایجاد بازار آزاد و نیروی کار ارزان است. معلمان برای جلوگیری از افزایش کودکانی که نتوانند هزینه‌های آموزشی را بپردازند با کالایی شدن آموزش مخالفند.
تشکل یابی مستقل
چالش دیگری که معلمان، مانند دیگر اقشار مزد بگیر ایران مثل کارگران، با آن روبرو هستند موضوع تشکل یابی و مزاحمت نیروهای امنیتی برای برگزاری مجمع عموی برای تشکل‌های صنفی فرهنگیان است. به همین دلیل از خواست‌های معلمان، صدور مجوز برگزاری مجمع عمومی برای تمامی تشکل‌های صنفی فرهنگیان است. علاوه بر آن آموزگاران خواستار صدور پروانه فعالیت رسمی برای تشکل‌هایی که مجمع عمومی و انتخابات در آن برگزار می‌شود هستند. در ۳۱ استان ایران کانون‌های صنفی فرهنگیان وجود دارد که مجموعه این کانون‌ها شورای هماهنگی کانون‌های صنفی فرهنگیان ایران راتشکیل می‌دهد. مجمع عمومی شورای هماهنگی باید دو سال یکبار تشکیل شود، اما کانون‌های صنفی و مجمع عمومی مرتب مورد تعرض نیروهای امنیتی قرار می‌گیرد. در حال حاضر نوبت بجنورد است که مسئولیت شورای هماهنگی را به عهده دارد.
نقاط عطف اعتراض ها پس از انقلاب ۵۷
پس از بازشدن فضای سیاسی ایران، پس انقلاب ۵۷ طولی نکشید که حاکمان ایران متوجه نقش مدارس و آموزگاران در پرورش نیروهای کار آمد شدند. بسط و تسلط گفتمان دینی و ایدئولوژیک از ویژگی‌های برجسته تحقق حاکمیت جمهوری اسلامی است. این راه با اخراج، دستگیری و اعدام شماری از معلمان و دانش آموزان در دهه ۶۰ تثبیت شد. معلمان و دانش آموزان دگراندیش ابتدا توسط انجمن‌های اسلامی و نیروهای بسیج شناسایی شدند. با طرح پاکسازی اکثر معلمان معترض از مدارس و دبیرستان‌ها اخراج شدند. دوران جنگ هشت ساله را می‌توان دوره عقب نشینی، سرکوب و سکوت نامید. از اواسط دهه ۷۰ با حضور جنبش اصلاحات، حرکت‌های معلمان جانی تازه گرفت. کانون صنفی معلمان در سال ۷۸ تاسیس شد. محمود بهشتی لنگرودی سخنگوی کانون صنفی معلمان ایران بر این باور است که ازسال ۱۳۸۰ اعتراضات معلمان و فرهنگیان وارد دور تازه‌ای شد. این اعتراضات توسط سازمان معلمان، کانون همبستگی معلمان و خانه معلمان سازماندهی می‌شد. سلسله اعتراضات معلمان در سال ۸۰ که اوج آن در روز ۶ بهمن با حضور ده هزار معلم در میدان پاستور در مقابل دفتر ریاست جمهوری صورت گرفت، با ضرب و شتم شدید توسط نیروهای انتظامی بدون نتیجه پایان گرفت. اما این اعتراضات از سال ۸۰ تا ۸۳ ادامه یافت. خواست آنان اضافه حقوق ۲۵ درصدی، پرداخت حقوق معوقه و بیمه‌های درمانی بود. در نهایت در ۲۰ تیرماه ۸۳ محمود بهشتی لنگرودی و آٍقای ذاتی در منزلشان دستگیر شدند.
در بهمن و اسفند ۱۳۸۵ اعتراضات اوج جدیدی گرفت. آنان پس از ۶ تجمع گسترده با گردهمایی پایانی با حضور ۳۰ هزار نفر در برابر مجلس اسلامی اعلام کردند که در صورت عدم رسیدگی به خواست‌هایشان از رفتن به سر کلاس خودداری می کنند. محمد داوری، مسئول آموزش و اطلاع رسانی سازمان معلمان در آن زمان به زندان اوین منتقل شد.
صدای معلمان خاموش نشد: ادامه اعتراض‌ها در دهه ۹۰
سه اتفاق مهم شاخصه حرکت معلمان در نیمه دهه ۹۰ است، یعنی مجمع عمومی معلمان، کمپین بودجه و تجمع اسفند ۹۵. مجمع عمومی در بسیاری از استان‌ها روحیه پویایی به معلمان داد و اثبات کرد هر تلاش معلمان کنشگر آگاه با نفوذ نیروهای امنیتی برای برهم زدن مجمع به شکست می‌انجامد. کمپین بودجه دست حاکمیت را برای الویت‌هایش نمایان کرد. بودجه‌های نجومی برای مصارف نظامی و امنیتی نهادهای مختلف جمهوری اسلامی در داخل و خارج از کشور نشان داد این نهادها برای حاکمان اسلامی از آموزش و پرورش اهمیت بیشتری دارد. در این سال شاهد گردهمایی‌های اعتراضی معلمان پیش دبستانی، آموزشیاران نهضت سواد آموزی و معلمان حق التدریسی در تهران و شهرستان‌ها بودیم. اسماعیل عبدی از اعضای ارشد کانون صنفی معلمان برای چندمین بار در سال ۹۶ بازداشت و روانه زندان اوین شد.
در مهرماه ۱۳۹۷ در بیش از ۹۰ شهرتحصن صورت گرفت. عبدالرضا قنبری معلم و شاعر و محمد رضا رمضان زاده رییس شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان بازداشت شدند. صدای معلمان برای رسیدن به خواست‌هایشان هرگز خاموش نشد. محمد حبیبی، عضو کانون صنفی معلمان در اردیبهشت همان سال به خاطر تجمعی که به مناسبت هفته فرهنگ صورت گرفت، در مقابل چشم دانش آموزانش (هنرستان کامپیوتر شهریار) دستگیر و روانه اوین شد. او بر روی آموزش رایگان تاکید می‌کرد و «کالایی شدن آموزش» را خلاف قانون اساسی خوانده است. در روزمعلم در اردیبهشت ۱۳۹۸ معلمان با گردهمایی دوباره بر روی خواست‌های خود پافشاری کردند. در این قطعنامه علاوه بر مطالبات محوری که در طول این نوشته به آن اشاره شد، به روی موضوع پاداش پایان خدمت فرهنگیان بصورت یک جا بویژه بازنشستگان سال ۹۷ و امنیت شغلی نیروهای غیر رسمی تأکید شده است.
آتش زیر خاکستر
وزارت آموزش و پرورش ایران درسال ۱۳۹۷ تعداد دانش آموزان کشور را ۱۴ میلیون و تعداد کارکنان این وزارتخانه را بیش از ۷۵۸ هزار نفر اعلام کرد. اما در این آمار میزان آموزگاران پیش دبستانی، ابتدایی و دبیران دبیرستان‌ها تفکیک نشده است. با این حجم از جمعیت طبیعی است که بخاطر تبعیض ساختاری در مورد مزدبگیران ایران به ویژه معلمان اعتراض آنان با هر حادثه‌ای دوباره اوج بگیرد و تازمانی که خواست‌های آنها تحقق نیابد، بنظر نمی‌رسد که این صدا خاموش شود.
