به دنبال سردرگمی و شگفتی ناشی از اعلامیه پیشین سازمان بهداشت جهانی مبنی بر این که سرایت ویروس کرونا توسط مبتلایان بدون عوارض امری «بسیار نادر» است، اکنون کارشناسان این نهاد می‌گویند توضیح نحوه سرایت ویروس از فردی به فرد دیگر، نیازمند درک بهتری (از عمل‌کرد ویروس) است.

روز سه‌شنبه، دکتر ماریا ون کرخوف، رییس اداره فنی مبارزه با کووید ۱۹ سازمان بهداشت جهانی، در توجیه اظهارات پیشینش تاکید کرد که «سؤالات بی‌جواب عمده‌ای» درمورد نقش مبتلایان بدون عوارض کرونا در سرایت به دیگران وجود دارد.

او تاکید کرد که مطالعات پیشینش که نتیجه آن را روز دوشنبه اعلام کرده بود، بر مطالعات محدود کشورهایی مبتنی بوده که ردیابی بسیار دقیقی از روند سرایت کووید ۱۹ داشته‌اند.

دکتر کرخوف افزود: «من از سیاست سازمان بهداشت جهانی یا چیزی شبیه به آن صحبت نکردم. تنها تلاش کردم دانسته‌هایمان را بر زبان بیاورم.

از عبارت «بسیار نادر» استفاده کردم (اما) فکر می‌کنم این سوءتفاهم است که بگوییم سرایت ویروس توسط مبتلایان بدون عوارض در سطح جهانی بسیار نادر است. آن‌چه به آن اشاره کردم زیرمجموعه مطالعات بود. هم‌چنین به داده‌هایی اشاره داشتم که منتشر نشده است.»

اوگفت که هرچند آزمایش کرونای گروه کثیری از مبتلایان بدون عارضه مثبت بوده، اما معلوم نیست چند تن از آن‌ها ناقل ویروس به دیگران هستند: «ما هنوز پاسخی برای این سؤال نداریم.»

لیام اسمیت، استاد ویروس‌شناسی بالینی در دانشگاه بهداشت و بیماری‌های استوایی می‌گوید از اظهارات اولیه دکتر کرخوف سخت متعجب شده است.

او افزود: «این با دانسته‌های علمی من درتضاد است که می‌گوید مبتلایان بدون عارضه یا پیش-عارضه منبع مهم سرایت عفونت به دیگران هستند.»

کیث نیل، کارشناس بیماری‌های عفونی در دانشگاه ناتینگهام نیز گفت: «من از قطعیت اظهارات (دکتر کرخوف) شگفت‌زده شدم زیرا به وضوح مبتلایانی هستند که پیش از بروز عوارض بیماری آن را به دیگران سرایت می‌دهند.»

برخی الگوهای مطالعاتی حاکی از آن است که تا ۴۰ درصد موارد ابتلا به ویروس کرونا از بیماران بدون عارضه منشاء گرفته است. دکتر کرخوف در اظهارات روز سه‌شنبه‌اش گفت پژوهش‌های دیگری می‌گوید احتمال دارد میان ۶ تا ۴۱ درصد مبتلایان به کووید ۱۹ هیچ گونه عارضه‌ای نداشته باشند.

دکتر مایکل رایان، رییس اداره برنامه‌های اضطراری سازمان بهداشت جهانی نیز گفته است اطمینان کامل دارد که روند سرایت ویروس از مبتلایان بدون عارضه نیز صورت می‌گیرد اما سؤال این‌جاست که تا چه حد.

دکتر کرخوف گفت سه رده سرایت کووید ۱۹ وجود دارد: از افراد مبتلا با عارضه که بیش‌ترین قابلیت سرایت به دیگران را دارند؛ افرادی که آزمایش‌شان مثبت بوده و بعدا عوارض بیماری را نشان می‌دهند (پیش‌عارضه) و کسانی که حامل ویروس کرونا هستند اما هیچ گونه عارضه‌ای از خود نشان نمی‌دهند (بدون‌عوارض).

اما دانشمندان مطمئن نیستند دوره نهفتگی بیماری و زمان میان ابتلا و عوارض چقدر است. خانم کرخوف گفت: «مساله تنها این نیست که چه کسی ناقل بیماری است بلکه زمان انتقال آن است. به نظر می‌رسد بیمار هنگام بروز عوارض ویروس بیش‌تری در بدنش دارد.»

دکتر رایان نیز گفت: «در مورد کووید ۱۹، تعداد پاتوژن‌های عفونی و ویروس‌ها در بخش فوقانی دستگاه تنفسی درست پیش از بروز عوارض افزایش می‌یابد.»

نارسایی‌های اخیر در محتوای ارتباطات و پیام‌های سازمان بهداشت جهانی در تغییر توصیه‌های این سازمان در مورد استفاده از ماسک صورت مشهود است.

روز جمعه این نهاد توصیه کرد کسانی که قادر به رعایت فاصله اجتماعی نبوده، بالای ۶۰ سال دارند یا دچار بیماری‌های دیگری هستند، باید از ماسک‌های پارچه‌ای صورت استفاده کنند. مقامات سازمان بهداشت جهانی می‌گویند بخشی از منطق این توصیه این است که ویروس کرونا ممکن است توسط افرادی که ناقل ویروس بوده اما عارضه‌ای ندارند به دیگران سرایت کند.

راهنمای سازمان بهداشت جهانی در مورد ماسک صورت این است که «شواهد موجود درمورد ردیابی سرایت ویروس از افراد آلوده اما بدون عارضه کم‌تر از کسانی است که دچار عوارض کووید ۱۹ شده‌اند.»