در تازه‌ترین نشانه از توافق‌های پشت‌پرده تهران و واشینگتن بر سر عراق، رضا اردکانیان، وزیر نیرو از امضاء قرارداد دو ساله صادرات برق به عراق خبر داد.

اردکانیان در مورد دستاوردهای سفر اخیر خود به عراق به ایرنا گفت: «قراردادهای صادرات برق به عراق پیش از این یک ساله بود، اما در این سفر مذاکرات نهایی شد و قرارداد دوساله برای صادرات برق در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به امضاء رسید.» او همچنین گفت که حدود ۴۰۰ میلیون دلار، معادلی نیمی از مطالبات برق ایران از طرف عراقی وصول شد.

این خبر در حالی اعلام می‌شود که از سویی آمریکا معافیت عراق از تحریم واردات انرژی از ایران را برای ۱۲۰ روز دیگر تمدید کرده است و از سوی دیگر گزارش‌هایی از برخی توافق‌ها بین ایران و آمریکا بر سر عراق منتشر شده است. عراق باتوجه به فرسودگی زیرساخت صنعت برق خود در سال‌های اخیر به واردات برق از ایران وابسته بوده و واشینگتن در مقابل تعهد این کشور به تقویت و احیای زیرساخت‌های بخش انرژی، معافیت از تحریم‌ها را در بازه‌های سه یا چهار ماهه تمدید می‌کند. 

در پنج ماهی که از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس در حمله پهپادی نیروهای آمریکایی در بغداد می‌گذرد، تحرک‌های نیروهای شبه‌نظامی منسوب به ایران در عراق به طور چشمگیری کاهش یافته است.

حمله‌های هوایی آمریکا و اسرائیل به مواضع این گروه‌ها مانند حشد‌الشعبی و کتائب حزب‌الله تنها یکی از دلایل سکوت نسبی این گروه‌های تندرو است. دلایل دیگر به حذف سلیمانی، به عنوان مغز متفکر عملیات برون‌مرزی جمهوری اسلامی و تشکیل دولت مصطفی الکاظمی در عراق با دستور کار بازگرداندن آرامش و ثبات به این کشور، باز می‌گردد.

به گمان برخی ناظران، تهران در خلاء پدید آمده پس از کشته شدن سلیمانی پذیرفته که ماجراجویی‌های گروه‌های نیابتی خود در عراق را کاهش دهد و در مقابل از برخی امتیازها مانند ادامه صادرات برق به عراق برخوردار شود. همچنین خروج بخشی از نیروهای آمریکایی از عراق و البته استقرار سامانه‌های دفاع موشکی پاتریوت در پایگاه‌های آمریکا در این کشور نیز بخشی از این رویکرد جدید به شمار می‌رود. مقامات تهران استفاده از گروه‌های نیابتی در عراق برای پیشبرد سیاست‌های جمهوری اسلامی را رد می‌کنند.

عراق در پاییز گذشته به صحنه جنگ نیابتی ایران و آمریکا تبدیل شد و بحران تا جایی عمیق شد که پهپادهای آمریکایی در سیزدهم دی‌ماه ۹۸، سلیمانی و همراهان‌اش را هنگام خروج از فرودگاه بغداد هدف قرار دادند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا ادعا کرد که سلیمانی به دنبال برنامه‌ریزی برای حمله به نیروهای آمریکایی بود و تهدیدی فوری به شمار می‌رفت. هرچند مقامات تهران وعده دادند انتقام سختی خواهند گرفت، تا امروز به حمله موشکی نمادین و با هماهنگی قبلی سپاه به پایگاه نظامی عین‌الاسد در عراق اکتفا کرده‌اند.

مقامات عراق بارها از تهران و واشینگتن خواسته‌اند که خاک این کشور را به صحنه درگیری‌ و جنگ نیابتی تبدیل نکنند.

مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر جدید عراق که پس از ماه‌ها بن‌بست سیاسی  متاثر از نفوذ جمهوری اسلامی، سرانجام به قدرت رسید، وعده داده که با گروه‌های شبه‌نظامی تندرو برخورد می‌کند.

او بر خلاف عادل عبدالمهدی، همتای سابق خود که به دنبال اعتراض‌های مردمی در عراق ناگزیر به استعفا شد، بیشتر به غرب نزدیک است تا به جمهوری اسلامی.

اردکانیان در بخش دیگری از مصاحبه با ایرنا با تاکید بر اینکه در این سفر «خبرهای خیلی خوبی» دریافت کرده، به همکاری سه ساله برای بازسازی صنعت برق عراق و ادامه مذاکره‌ها در این زمینه اشاره کرده است.