افغانستان مظلوم و محبوس بین دو محصور: ایران و قطر

تماس تلفنی ظریف با همتای قطری و تلاش های ایران برای تفاهم فراگیر در افغانستان

دستیار وزیر خارجه قطر به همراه سخنگوی طالبان در افتتاحیه دفتر سیاسی طالبان در دوحه، قطر، ۱۸ ژوئن ۲۰۱۳

اگر تحریم های ایالات متحده آمریکا علیه ایران و تحریم کشورهای چهارگانه خلیج فارس علیه قطر را بتوانیم تنها نقطه اشتراک همدلی و همسان پنداری شیخ نشین قطر و جمهوری اسلامی با یکدیگر بدانیم، پُر بیراه نگفته ایم.

به همان میزان که در کشورهای منطقه مردم از سیاست های دوگانه قطر و حمایت های این کشور از گروههای مسلح و سنی های افراطی و اخوانی گرفته تا حماس، ترکیه و ایران رنج می برند، کیلومترها آنسوتر، مردم افغانستان نیز در رنجی مضاعف خود را قربانی حمایت های قطر از گروه تروریستی طالبان می دانند.

در حالیکه ائتلاف به رهبری ایالات متحده آمریکا طالبان را شکست داده و دیگر توانی برای سربرافراشتن قدرتمند این گروه تروریستی باقی نمانده بود، هفت سال پیش به ناگاه پرچم سفید طالبان سر از دوحه قطر برآورد و در خرداد ۱۳۹۲ این دفتر رسما در قطر افتتاح شد.

دفتری مهمتر از سفارت کشوری مستقل که دارای نمایندگی در سازمان ملل متحد بود و دوشادوش با سفارت رسمی افغانستان، دولت قطر اجازه داد که طالبان «تابلو و پرچم امارت اسلامی افغانستان» را در این دفتر به اهتزاز درآورند.

خشم حامد کرزی رییس جمهور وقت و مردم شریف افغانستان، توانست پرچم و تابلو امارت اسلامی افغانستان را پایین بیاورد، اما این دفتر با این تفسیر و تمهید که جهت پیشبرد گفتگوهای صلح به راه افتاده است، با موافقت ضمنی آمریکا همچنان باز ماند.

ناخشنودی ملی از سیاست قطر در قبال طالبان تا به آنجا پیش رفت که با وجود نیاز افغانستان به ایجاد پروازهای مستقیم بین دوحه و کابل، شرکت هوایی قطر ایرویز مجوز این تردد را با تمام تلاشهایی که انجام گرفت، نتوانست بدست  بیاورد.

غرض از این تفسیر، پرداختن به تماس تلفنی روز شنبه وزیرخارجه ایران دکتر محمد جواد ظریف با همتای قطری وی می باشد که به گفته رسانه های ایرانی در این تماس تلفنی «در خصوص آخرین تحولات در افغانستان و تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران برای تفاهم سیاسی و تشکیل دولتی فراگیر در افغانستان» با وزیر خارجه قطر رایزنی و تبادل نظر کرده اند.

این روزها که بیش از هر زمان دیگری ناکامی بحث توافق صلح بین طالبان و نماینده وزارت خارجه آمریکا، زلمای خلیل زاد نقل هر محفلی است، این توافق بیش از هر چیز نشان داد که تلاشهای قطر نه برای میزبانی صلح بلکه در جهت مطامع سیاسی و عقیدتی این کشور و در جهت حمایت از گروههای افراطی و تروریستی بوده است.

به گفته حکومت افغانستان، از زمان امضای توافقنامه صلح بین طالبان و آمریکا در قطر، حملات تروریستی طالبان شدت گرفته، به گونه ای که در ۵۱ روز گذشته، بیش از دوهزار و هشتصد حمله تروریستی گزارش شده است.

در این حملات که طالبان مسئولیت آن را بعهده داشته اند تاکنون ۷۸۹ غیر نظامی کشته و زخمی شده اند.

چرا دولت قطر که میزبان بزرگترین تروریست های جهان، نظیر ملا عبدالغنی برادر و دیگرانی است که همچنان در فهرست تروریستی سازمان ملل متحد قرار دارند، از آنها نخواسته که بخاطر خلف وعده، قطر را ترک و یا دفتر سیاسی آنها را بسته کند؟

رحمت الله نبیل مقام پیشین امنیتی افغانستان( معاون مشاور شورای امنیت ملی و رئیس نیروهای ویژه محافظت از رئیس جمهور) در تویتی نوشت که طالبان از زندان رها شده که به قطر فرستاده شده بودند مانند خویشان سراج الدین حقانی ( برادر و دایی وی)، به پاکستان و خط اول جنگ برگشته اند.

دلخوری مردم و دولت افغانستان از قطر تا به آنجا پیش رفت که تا مرداد سال پیش نیز، قطر نتوانسته بود در کابل سفارت داشته باشد.

ممانعت از پذیرفتن اعتبارنامه سفیر جدید افغانستان در دوحه که از هم حزبی های یکی از پرنفوذترین رهبران جهادی است به این شرط پذیرفته شد که در قبال آن مجوز باز شدن سفارت قطر در کابل از رییس جمهور کسب شود.

با وجود مخالفت محمد اشرف غنی با باز شدن سفارت قطر در کابل، وی تحت فشار این رهبر جهادی که از حامیان مهم وی در انتخابات ریاست جمهوری بود با بی رغبتی و نارضایتی به این خواسته تن در داد.

اشرف غنی در دوره ۵ ساله پیشین ریاست جمهوری خویش بارها از دولت آمریکا خواسته بود که دفتر سیاسی طالبان در قطر بسته شود.

شنیدن این خبر که وزیر خارجه ایران با همتای قطری خود درباره تلاش های ایران برای تفاهم سیاسی و تشکیل دولتی فراگیر در افغانستان رایزنی کرده است، به مردم افغانستان دشوار آمد.

موضوع انتخابات افغانستان و بحث کنار رفتن دکتر عبدالله از منازعه نتیجه انتخابات ریاست جمهوری باعث نگرانی حامی اصلی دکتر عبدالله یعنی جمهوری اسلامی شده است.

به هوای آنکه از آب گل آلود توافق ابتر صلح طالبان که زمینه چین آن قطر بود، ماهی بگیرند، اینک بحث تشکیل دولت فراگیر را پیش کشیده اند و با داخل کردن قطر به این بحث و با هدف گرفتن امتیاز از طالبان، در پی مطرح کردن خویش و پیش بردن مقاصد سیاسی خود هستند.

از زمانی که دفتر طالبان در قطر باز شده است، آنچه مردم افغانستان دیده اند، جنگ و خونریزی و مرگ بوده است. طالبان حتی نپذیرفتند که در ماه مبارک رمضان حملات خود را متوقف کنند. آنچه که برای ایران اهمیت دارد تلاش برای ایجاد دولت فراگیر مطلوب جمهوری اسلامی است نه حفظ جان شهروندان بی دفاع افغان که بین انتقام دو کشور در حصر؛ ایران و قطر محبوس مانده اند.

به گفته نهادهای حقوق بشری و سازمان ملل متحد، گروه تروریستی طالبان تاکنون بیش از هر گروه تروریستی دیگر موجب کشته شدن صدها هزار افغان شده اند. به این معنا که بیشتر این حملات و جنایات از زمان باز شدن دفتر سیاسی طالبان در قطر اتفاق افتاده است. مردم افغانستان قطر را فرشته نجات ببینند که حامی صلح است، یا فرشته مرگ که نابودی و انتحار و انفجار را به سویشان گسیل می دهد؟ 

بیشتر از سردبیری