کازرون؛ ۴ امام‌جمعه و ۲ قتل

محمد خرسند، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی کشته شد

عکس از ایسنا

محمد خرسند، امام‌جمعه کازرون و عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی، که صبح ۸ خرداد و در حال بازگشت از مراسم شب‌های قدر با دو ضربه چاقو، یکی به قلب و دیگری به رانش کشته شد، دومین امام‌جمعه این شهرستان است که به قتل می‌رسد. اولین امام‌جمعه مقتول، عبدالرحمان دانشجو، نخستین امام‌جمعه کازرون پس از انقلاب بود. نکته جالب هر دو قتل آن که هر دو در ماه رمضان، یکی در سال ۱۳۶۰ و دیگری در سال ۱۳۹۸ انجام شده است. در هر دو مورد فرد قاتل در مسیر بازگشت امام‌جمعه از یک مراسم مذهبی سر صحبت را با وی باز می‌کند و نهایتاً امام‌جمعه را می‌کشد. منابع رسمی در ایران، قتل دانشجو را «ترور» و عامل آن را مسئول شاخه نظامی سازمان مجاهدین خلق در کازرون اعلام کرده‌اند و عامل قتل دوم را فردی با افکار انحرافی و وابسته به «انجمن حجتیه». تفاوت دو قتل هم در آن است که اولی با اسلحه و دومی با چاقو انجام شده است.

قتل اول؛ هنوز در ابهام

عبدالرحمان دانشجو، نخستین امام‌جمعه کازرون پس از انقلاب با گرایشاتی نزدیک به فداییان اسلام بود. پس از تبعید آیت‌الله خمینی در سال ۱۳۴۲ در حالی که ۳۰ سال بیشتر نداشت به نمایندگی وی در «امور حسبیه و رسیدگی به امورات مذهبی و شرعی مردم شهرستان کازرون» منصوب شد. دانشجو پس از انقلاب به‌عنوان حاکم شرع و رئیس دادگاه انقلاب کازرون و همچنین نخستین امام‌جمعه این شهرستان از آیت‌الله خمینی حکم گرفت. برای تصدی این سمت، وی یک رقیب متنفذ دیگر هم بنام اسدالله ایمانی داشت. مسئولیت ۳ ساله عبدالرحمان دانشجو تا زمان ترورش در سایه اختلافات با اسدالله ایمانی قرار داشت و عملاً دو جریان موازی برآمده از انقلاب در این شهرستان فعال بود. به دلیل ظهور علنی این اختلافات، مرگ دانشجو در آخرین روز رمضان سال ۱۳۶۰ سسب شد تا در ابتدا نگاه‌ها متوجه گروه پیرامون اسدالله ایمانی شود. گرچه اندکی بعد و با دستگیری چند نفر از اعضای سازمان مجاهدین در این شهر و انتساب این ترور به آنها پرونده حقوقی این ترور بسته شد، ولی شبهات در مورد آن هیچ‌گاه دست از سر ایمانی برنداشت و هنوز هم گوشه‌هایی از آن ترور در ابهام قرار دارد. اسدالله ایمانی پس از ترور دانشجو به امامت جمعه کازرون منصوب شد و تا ۲ دهه بعد در این سمت ماند. ایمانی در سال ۱۳۸۰ ابتدا به امامت جمعه بوشهر رسید و سپس در سال ۱۳۸۸ امام‌جمعه شیراز شد. استعفای وی در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ شبهاتی در رابطه با فساد مالی وی و اطرافیانش ایجاد کرده بود. به فاصله چند هفته پس از این استعفا وی به دلیل نارسایی کلیه درگذشت.  

قتل دوم؛ یک سال پس از اردیبهشت خونین ۹۷

محمد خرسند که در سحرگاه ۸ خرداد با دو ضربه چاقو کشته شد، چهارمین امام‌جمعه این شهرستان بود. وی تا پیش از قتلش ۱۲ سال در این سمت بود. بزرگ‌ترین بحرانی که در دوره امام‌جمعه‌ای وی رخ داد، درگیری‌های خونین بر سر تقسیم این شهرستان در فروردین و اردیبهشت سال گذشته بود که به کشته شدن ۳ نفر به نام‌های علی محمدیان آزاد، هادی جهانتاب و امیدرضا یوسفیان و زخمی‌شدن دست‌کم ۵۰ نفر منجر شد. غائله تقسیم این شهرستان دو چهره جنجالی داشت؛ یکی نماینده کازرون در مجلس شورای اسلامی که طرفدار تقسیم و پیگیر آن بود و دیگری، محمد خرسند، امام‌‌جمعه این شهرستان که با فشار افکار عمومی در صف مخالفان این طرح وارد شده بود. پس از به خشونت کشیده شدن اعتراضات مردمی، هر کدام از طرفین دعوا دیگری را به تحریک مردم متهم و علیه هم مصاحبه کردند. کشته شدن ۳ نفر از جوانان معترض فضای این شهرستان را که از قبل ملتهب بود، ملتهب‌تر کرد و دامنه اعتراضات به نماز جمعه این شهرستان، اعتصاب، آتش زدن ماشین‌های ضد شورش و نیمه تعطیل شدن کازرون کشید. نهایتاً وزارت کشور در روز ۲۷ اردیبهشت اطلاعیه‌ای صادر کرد و با اعلام این مسأله که اعتراضات خونین این شهرستان «بیش از آنکه جنبه تقسیماتی داشته باشد، ریشه در عوامل دیگری دارد که باید مورد شناسایی دقیق قرار گیرد»، از توقف «طرح پیشنهادی تا تأمین خواسته‌های کارشناسی و منطقی مردم منطقه در دفتر تقسیمات کشوری» خبر داد.

از نخستین روز خرداد سال ۱۳۹۷ که کشته‌شدگان اعتراضات مردمی دفن شدند تا سحرگاه ۸ خرداد ۱۳۹۸، پرونده قتل این سه معترض باز مانده است و محمد خرسند که در جایگاه امام‌جمعه وعده داده بود مجازات متخلفین را پیگیری خواهد کرد، خود به شکلی عجیب با ضربات چاقوی فردی که گفته می‌شود هنرمند و عکاس بوده است به قتل رسید. بنا به اظهارات خانواده مقتول، وی پس از برگزاری مراسم شب قدر و در حالی که با خانواده و راننده‌اش در حال مراجعه به منزل بود با درخواست فردی برای گرفتن عکس سلفی مواجه می‌شود که لباس تعزیه‌خوان‌ها را داشته است. اندکی بعد این فرد با وارد کردن دو ضربه چاقو به بدن خرسند وی را به قتل می‌رساند و متواری می‌شود. ساعتی پس از این قتل، کاووس محمدی، معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان فارس اعلام کرد که از هویت قاتل خرسند مطلع‌اند و تلاش برای دستگیری وی به‌صورت ویژه در دستور کار است. ساعاتی بعد سید احمد احمدی‌زاده، معاون سیاسی و امنیتی استاندار فارس از دستگیری فردی حدوداً ۴۰ ساله به نام «حمیدرضا درخشنده» به‌عنوان قاتل محمد خرسند خبر داد. به روایت شاهدان عینی و فیلم‌های منتشر شده در وبسایت‌های خبری شهرستان کازرون، متهم در روزهای گذشته با لباس شبیه‌خوانی تعزیه در سطح شهر رفت‌وآمد می‌کرده و «روحانیون را عامل فساد و مانع ظهور امام زمان» می‌نامیده است.

داستان چهارمین امام‌جمعه‌‌ی شهرستان کازرون مانند نخستین امام‌جمعه این شهرستان با قتل به پایان رسید. باید منتظر ماند و دید آیا قاتلان ۳ جوان معترض هم مانند قاتل امام‌جمعه معرفی و محاکمه خواهند شد.