نوروز مظلومانه در مقابل کرونا عقب‌نشینی کرد

دولت افغانستان اعلام کرده امسال هیچ مراسمی رسمی برای نوروز برگزار نمی‌شود

در زمان طالبان، مخالفت با برگزاری جشن‌های نوروز در افغانستان با شدت اعمال می‌شد. طالبان با تمسک به این باور که گویا برگزاری جشن‌های سال نو مربوط به آیین زرتشتی است، با آن مخالفت می‌کردند. با این حال، طالبان به هیچ وجه نتوانستند به طور کامل جلو برگزاری جشن‌های نوروز بگیرند. مردم همچنان در سال نو لباس تازه برای خود فراهم می‌کردند، سفره هفت سین پهن می‌کردند، به دیدار اقوام و نزدیکان می‌رفتند، و مهم‌تر از همه، در اولین چهارشنبه و اولین روز سال نو و سیزده به‌در، حتما به دل دشت و کوه می‌زدند. اما امسال برای اولین بار، مراسم نوروز نه تنها از سوی دولت، بلکه از سوی مردم هم برگزار نمی‌شود. 

دولت افغانستان چند روز پیش با صدور بیانیه‌ای تصریح کرد که هیچ گونه مراسم رسمی برای جشن سال نو و نیز برای جشن دهقان که در روز دوم سال نو برگزار می‌شود، در نظر گرفته نشده است. همچنین، مقام‌های دولتی در استان بلخ گفته‌اند که تمامی مراسم برگزاری جشن گل سرخ که هر ساله با حضور مسئولان نهادهای دولتی و هزاران شهروند افغانستان برگزار می‌شد، لغو شده است.

مشخص نیست که آیا «جهنده سخی» (عَلَم امام اول شیعیان علی) که هر ساله در صحن آرمگاه منسوب به «حضرت علی» در مزار شریف افراشته  می‌شد، امسال نیز بر پا خواهد شد یا نه. در کنار آن، مردم نیز آن شور و شوق سال‌های قبل را برای برگزاری جشن‌های نوروز ندارند. به طور معمول، پیش از رسیدن سال نو بازار شیرینی‌فروشان، آجیل‌فروشان و میوه‌فروشان به شدت گرم بود. همچنین، مغازه‌های لباس‌فروشی و خیاطی‌ها نیز معمولا چند روز مانده به سال نو تا نیمه‌های شب باز بوندد. اما این بار وضعیت کاملا برعکس شده است. مشتری چندانی برای شیرینی و آجیل و میوه تازه برای آراستن سفر هفت سین، در مغازه‌ها دیده نمی‌شود. خیاط‌ها و لباس‌فروشان نیز برعکس سال‌های پیش، با رکود مشتری رو‌به‌رو هستند و اصنافی که معمولا در جشن‌های سال نو بازار گرمی دارند، از کسادی بازار می‌‌نالند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

یکی از مراسم‌های سنتی نوروز، «سمنک‌پزی» (‌سمنوپزان‌) در شب‌های سال نو است. معمولا زنان خانواده چند شب پیش از آغاز سال نو گرد هم جمع می‌شوند و سمنک می‌پزند؛ به دلیل آن که سمنک دیر می‌پزد و نیاز به هم زدن مداوم دارد. زنان خانواده چندین شب را پی هم بیدارند و ضمن خواندن آواز‌های مخصوص، این مراسم را برگزار می‌کنند. امسال اما طبق آنچه از طریق رسانه‌ها به نشر رسیده است، خانواده‌ها از ترس سرایت ویروس کرونا از خیر تهیه سمنک هم گذشته‌اند. 

از مراسم سنتی دیگر نوروز که در افغانستان، به‌خصوص در سه شهر هرات، کابل و مزار‌شریف حتما برگزار می‌شود، رفتن به تفریح‌گاه‌ها و پارک‌ها و در مجموع بیرون از شهر، در روز اول سال، اولین چهار شنبه سال (که در افغانستان به چهارشنبه اول سال معروف است) و به‌ویژه در سیزدهم فروردین یا «سیزده به‌در» است. در این روز‌ها، این شهر‌ها کاملا خالی می‌شود. در کابل به دلیل نبود پارک‌های سبز و تفریح‌گاه، معمولا مردم به شهرستان‌های سرسبز اطراف آن شهر می‌روند.

شمالی و پغمان، دو منطقه همجوار کابل است که اکثریت باشندگان کابل برای تفریح به آنجا می‌روند، زیرا در آغاز بهار بسیار سرسبز است و دارای آب‌و‌هوای دلپذیر. مردم این دو منطقه از چندین روز پیش از فرارسیدن سال نو، برای ورود اهالی کابل آماده می‌شوند. زیرا این روز‌ها، موعد رونق بازار مردم این منطقه است. اما امسال به نظر نمی‌رسد که میلی آنچنانی در میان مردم برای بیرون شدن از خانه‌هاشان پا گرفته باشد. در شهر هرات به دلیل وجود پارک‌ها و تفریح‌گاه‌های فوق‌العاده سرسبز، معمولا مردم زحمت سفر به شهرستان‌های و نواحی اطراف را به خود نمی‌دهند. اما رسانه‌های محلی گزارش داده‌اند که حکومت محلی تمامی این تفریح گاه‌ها را به روی مراجعان روز‌های سال نو بسته است. 

تغییر نکردن قیمت آجیل، شیرینی و میوه تازه در آخرین روز‌های سال، نشان می‌دهد که مشتری کمتری نسبت به سال‌های قبل، خریدار خوراکی‌های سال نو بوده است. کرونا به شدت همه را نگران کرده است. هرچند این نگرانی هنوز در روستا‌های افغانستان رخنه نکرده است، اما به طور معمول ساکنان شهر‌ها بیشتر به استقبال نوروز می‌روند. به همین دلیل، بی‌رغبتی نسبت به تجلیل از نوروز نیز در شهر‌های افغانستان بیشتر به‌چشم می‌آید. 

بیشتر از