تاثیر بیماری کرونا بر جشن‌های نوروزی در بریتانیا 

بسیاری از ایرانیان در بریتانیا، جشن‌های نوروزی را بهانه‌ای برای گردهمایی‌های ملی می‌دانند

برآمد باد صبح و بوی نوروز              به کام دوستان و بخت پیروز 

فرارسیدن جشن  نوروز برای ما ایرانیان همواره یادآور خاطرات شاد و بی‌بدیلی است که از کودکی تا آخر عمر در ذهن و جان ما پایداری می‌کند. یکی از معجزات نوروز، فرصت دیدارهایی است که در دل آداب و رسوم آن نهفته است. چه آن زمان‌هایی که همراه با خانواده راهی دید و بازدید بزرگترها می‌شدیم و هیجان دیدار با سایر بچه‌های هم سن و سال، فضای روح‌مان را بهاری می‌کرد، و چه پس از آن، که بزرگ شده‌ایم و در هیاهو و شلوغی زندگی روزمره، تعطیلات نوروزی فرصت و مجالی برای دیدار با اقوام به ما می‌دهد. 

با گذر زمان و مهاجرت جمع کثیری از ایرانیان به اقصی نقاط جهان، جشن‌های نوروزی نیز به خارج از مرزهای کشورمان گام نهاد. ایرانیان که به این جشن باستانی علاقه و باور خاصی دارند، حتی پس از مهاجرت نیز رسم و رسوم نوروزی را با فرارسیدن هر بهار به جا می‌آورند.

 نسل اول مهاجرانی که  در دهه‌های هفتاد-هشتاد میلادی جلای وطن کرده‌اند، خاطرات زیادی از نوروز در آن سال‌ها دارند. در آن سال‌ها بسیاری از آنان حتی برای تهیه هفت سین سفره نوروزی مشکل داشتند و محصولات ایرانی تنها از طریق مسافر به خارج از کشور وارد می‌شد. اما با گذشت سال‌ها و افزایش جمعیت مهاجر ایرانی در دیگر کشورها، اکنون مدت‌هاست که در اکثر شهرهای بزرگ دنیا فروشگاه‌های ایرانی گشوده شده‌اند.

امروزه در لندن و بیشتر شهرهای بزرگ بریتانیا نیز، مراکز فرهنگی، مدرسه‌های فارسی‌زبان، مغازه‌های خواروبارفروشی و محصولات ایرانی، و نیز رستوران‌های ایرانی بسیاری هستند که با نزدیک شدن به بهار، رنگ و بوی نوروزی می‌گیرند.   

از نیمه دوم ماه مارس به بعد، کافی است از نزدیکی آن‌ها رد شوید تا به سرعت حال و هوای عید ایران و نوروز در شما زنده شود. در این قبیل فروشگاه‌ها، آکواریوم‌های کوچک و بزرگ ماهی‌های قرمز، سبزه‌های بلند و کوتاه، بسته‌های هفت‌سین، شمع، و بوی سنبل توجهات زیادی را به خود جلب می‌کند. نوروز بهانه خوبی است تا بسیاری از این فروشگاه‌ها شیرینی‌های خانگی سنتی ویژه نوروز را نیز به محصولاتی که ارائه می‌دهند، اضافه کنند. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

با این حال، امسال ترس و نگرانی از بیماری مهلک کرونا که به بریتانیا نیز رسیده است، نوروز ایرانیان را نیز تحت‌الشعاع خود قرار داده است. بسیاری از فروشگاه‌های ایرانی، مانند هر سال شلوغ نیستند و عده‌ای هم با ماسک و دستکش مشغول خرید هستند. 

از یکی از مغازه‌داران ایرانی در این مورد پرسیدم، او معتقد بود که بسیاری از محصولات صادراتی ایرانی در بسته‌بندی کارخانه‌ای ارائه نمی‌شود و همین موضوع موجب شده است تا ایرانیان مهاجر، کمتر به خرید آن‌ها رغبت داشته باشند. اما در مقابل، یکی دیگر از مغازه‌داران ایرانی در محله فینچلی، شمال لندن، تفاوتی در میزان خرید امسال با سال‌های گذشته مشاهده نکرده است. او می‌گوید: «ایرانی‌ها هر جای دنیا که باشند، به برگزاری نوروز پایبند هستند و حتی امسال با وجود ترس از سرایت این بیماری، برای خرید آمده‌اند.» 

بسیاری از ایرانیان در بریتانیا، جشن‌های نوروزی را بهانه‌ای برای گردهمایی‌های ملی می‌دانند. آنها معتقدند در طول سال آنقدر مشغله و کار هست که کمتر فرصت دیدار با یکدیگر را می‌یابند و حتی همین حضور در فروشگاه‌های ایرانی برای خریدهای نوروزی، موجب می‌شود تا هموطنان با یکدیگر آشنایی و معاشرت داشته باشند. 

در لندن هر ساله چندین رستوران و مرکز تفریحی، اقدام به برگزاری جشن‌های «چهارشنبه‌سوری» و «سیزده به‌در» می‌کنند. از مدت‌ها قبل از نوروز شروع به تبلیغات و فروش بلیت می‌کنند و معمولا این جشن‌ها همراه با کنسرت خواننده‌های محبوب ایرانی و سرو غذا، آتش‌بازی و پریدن از روی آتش برگزار می‌شود. درسال‌های اخیر، مدارس فارسی‌زبان نیز اقدام به برگزاری جشن‌های نوروزی برای دانش‌آموزان و والدین آنها می‌کنند. در جشن‌های «چهارشنبه‌سوری» که مدارس برگزار می‌کنند، همه چیز برای آشنایی کودکان با آداب و رسوم ایرانی و عید نوروز مهیا است. بسیاری از این دانش‌آموزان در خارج از کشور متولد شده‌اند، اما پدرومادرهای ایرانی آنها اصرار دارند که کودکان‌شان با زبان فارسی و فرهنگ ایرانی آشنا شوند. برای آنان نیز جشن‌های نوروزی در خارج از کشور بهترین فرصت است تا طعم مراسم و جشن‌های باستانی ایران را به خاطر بسپارند. مدارسی که جشن‌های نوروزی برگزار می‌کنند، هر ساله غرفه‌هایی را نیز به تزئینات هفت‌سین و نیز فروش غذاهای ایرانی مانند آش‌رشته، کوکوسبزی، و مانند آن اختصاص می‌دهند. آتش کوچکی هم برای بچه‌های ایرانی در مدرسه برپا می‌شود تا آن‌ها را به اتفاق والدین‌شان، به تمام معنا سرگرم کند.

امسال اما به دلیل ترس از گسترش ویروس کرونا، بسیاری از این مدارس برنامه‌های جشن چهارشنبه‌سوری را لغو کردند. هراس مردم از بیماری واگیردار کرونا به حدی بود که بسیاری از رستوران‌ها و برگزارکنندگان کنسرت‌ها نیز برنامه‌های خود را اجرا نکردند. در مقابل، بعضی نیز جشن و پایکوبی چهارشنبه‌سوری را نقطه عطفی می‌دانند که فقط یک روز در سال می‌تواند آنها را دور هم جمع کند و نباید به هیچ وجه آن را از دست داد. این عده می‌گویند، تمام روزهای سال در انتظار جشن چهارشنبه‌سوری بوده‌اند و با رعایت نکات بهداشتی، همچنان می‌توان دور آتش رقصید و شادی کرد.  

در نهایت، جشن نوروز بهانه‌ای است تا ایرانیان را در تمام نقاط دنیا دور هم جمع کند. در جشن‌های ملی و باستانی مانند چهارشنبه‌سوری و سیزده به‌در، اجتماعات ایرانیان مهاجر فرصت معاشرت با یکدیگر را می‌یابند، و دیدار و گپ وگفت‌ میان خانواده‌ها و دوستان به زبان مادری با طعم و مزه‌های چاشنی  ایرانی نیز بهانه‌ای می‌شود تا برای ساعاتی فراموش کنیم که کیلومترها دور از موطن اصلی خود هستیم.

 از همه مهم‌تر، گردهمایی‌های نوروزی به کودکانی که با چهره، فرهنگ و ماهیت باستانی میهن‌شان چندان آشنا نیستند، فرصت می‌دهد  که با ارزش‌های ملی و کهن ایرانی آشنا شوند، تا روزی آنان نیز این بخش از فرهنگ ملی را به فرزندان خود منتقل کنند. شاید اصل فلسفه بنیادین نوروز نیز بر اساس اتحاد و باهم بودن بنا شده باشد که ایرانیان را در سراسر دنیا به هم متصل کند و از نسلی به نسل دیگر منتقل شود. 

بیشتر از فرهنگ و هنر