روند کاهش خشونت در افغانستان تداوم می‌یابد؟

طالبان و آمریکا روز شنبه توافقنامه صلح را امضا خواهند کرد

عکس آرشیوی از دیدار اشرف غنی با مایک پومپئو و مارک اسپر در نشست امنیتی مونیخ، ۱۴ فوریه ۲۰۲۰- Andrew Caballero-Reynolds/Pool/AFP

در دومین روز از برنامه اعمال کاهش خشونت توسط طالبان، نسبت به روز اول گزارش‌های کمتری از درگیری میان دولت و طالبان رسیده است. 

روز دوشنبه، پس از سال‌های طولانی، اولین روزی بود که هیچ گونه خبری از تلفات نیروی انسانی در جنگ‌های افغانستان به گوش نرسید. هرچند سه درگیری میان طالبان و نیرو‌های افغان در مناطق شمالی افغانستان به ثبت رسید، این درگیری‌ها تلفاتی از دو طرف بر جای نگذاشت.

قرار است برنامه کاهش خشونت از سوی طالبان تا روز شنبه هفته آینده ادامه پیدا کند؛ روزی که طالبان توافقنامه صلح را با آمریکا امضا می‌کند. 

هرچند جزئیات توافق هنوز روشن نشده، به طور جسته و گریخته مشخص شده است که طالبان دیگر علیه نیرو‌های آمریکایی دست به حمله نمی‌زند. آمریکایی‌ها نیز عملیات خود را علیه طالبان تقریبا متوقف خواهند کرد. 

هم‌زمان با آن نیرو‌های آمریکایی خروج خود را از افغانستان تسهیل خواهند کرد و در ظرف یک سال آینده یک چهار ارتش ۱۳ هزار نفری آمریکا و ناتو از افغانستان خارج خواهند شد. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

طالبان نیز گفت‌وگو‌های میان‌افغانی را با دولت افغانستان آغاز خواهند کرد تا طرح صلح به یک نتیجه قطعی برسد.

روز یکشنبه مهلت یک هفته‌ای کاهش خشونت تمام خواهد شد. طالبان تا الان حاضر نشده است که بگوید پس از ختم دوره یک هفته‌ای کاهش خشونت، آیا دوباره به سنگر‌ها برمی‌گردند و جنگ را از سر می‌گیرند، یا تحت تاثیر توافقنامه صلح و آغاز گفت‌و‌گو‌های میان‌افغانی این کاهش خشونت تداوم می‌یابد.

این سوال هم اکنون دغدغه عمومی‌ مردم افغانستان است. زیرا کاهش خشونت‌ها به این فکر دامن زده است که در آستانه رسیدن به یک فصل جدید سیاسی در افغانستان و شروع گفت‌و‌گو‌ها، چرا باید نیاز به جنگیدن هم باشد.

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، نیز چنین دیدگاهی دارد. او قبل از آغاز سفرش به هند به روزنامه گاردین گفت، طالبان هرچند سرسخت است، نوزده سال جنگ هم خیلی طولانی است و آنها نیز از جنگ خسته شده‌اند.

به باور ترامپ اگر طالبان حاضر به معامله باشد، آمریکا نیز این کار را انجام خواهد داد.

اما در این راستا تنها آمریکا نیست که باید به این نتیجه برسد، بلکه دولت افغانستان نیز به عنوان یک طرف مهم صلح، باید به این جمع‌بندی برسد؛ چیزی که هنوز با قاطعیت از زبان سیاستمداران افغان شنیده نمی‌شود.

حکومت افغانستان هنوز فکر می‌کند طالبان در پی فریب دادن آمریکا و دولت افغانستان است، تا بتواند امتیاز‌های بیشتر، و حتی قبضه کرسی رهبری دولت افغانستان را از آمریکایی‌ها به دست بیاورد. 

رئیس جمهوری غنی به دلیل عدم اعتماد به طالبان، به‌خصوص در بحث گفت‌وگو‌های صلح، ابتدا پیش‌شرط آتش‌بس را به عنوان شرط آغاز مذاکره در نظر گرفت؛ هرچند گفته می‌شود حالا از آن کوتاه آمده و با استقبال از کاهش خشونت‌ها، خودش را برای گفت‌وگو‌های میان‌افغانی آماده می‌کند.

با تمام این احوال طالبان باید به این نتیجه رسیده باشد که سقوط دولت در افغانستان امکان‌پذیر نیست. نیرو‌های امنیتی افغان با جدید‌ترین تجهیزات نظامی ‌و سلاح‌های اثرگذار مجهز شده و نیروی کافی هم برای مقابله دارند. 

طالبان به هیچ وجه نمی‌تواند به زور افغانستان را کاملا تحت سلطه در بیاورد. جیمز کانینگهام، سفیر سابق آمریکا در افغانستان، گفته است که طالبان حتی نباید به این موضوع فکر کند که می‌تواند دوباره کابل را به تصرف درآورد.

اما این به معنای آن نیست که طالبان با آگاهی به این موضوع که نمی‌تواند افغانستان را به زور بگیرد، دیگر دست از جنگ شسته و فقط برای تقسیم قدرت پای میز مذاکرات سیاسی خواهد نشست. 

تلاش طالبان این است که تا جای ممکن جغرافیای بیشتری در افغانستان داشته باشد. زیرا در آستانه امضای توافق صلح، داشتن جغرافیای مشخصی در افغانستان، که آدرس طالبان تلقی شود، برای این گروه اعتبار بیشتری به ارمغان خواهد آورد. به همین دلیل طالبان در چند روز آینده و آغاز گفت‌وگو‌های صلح، نه تنها به خشونت‌های بیشتر دامن خواهد زد، بلکه این جنگ‌ها را بیشتر به سوی شهر‌ها خواهند کشاند.

به نظر نمی‌آید در آستانه امضای تاریخی توافق صلح میان طالبان و دولت آمریکا، طالبان تمایل زیادی به تمدید طرح هفت روزه کاهش خشونت‌ داشته باشد. 

نیروهای طالبان به سرعت در حال تقویت سنگر‌های خود هستند و می‌خواهند در بهار، که اوج درگیری‌های آنان با دولت افغانستان است، حداقل بخشی از شهر‌های کوچک را به تصرف درآورد تا به این ترتیب در زمان مذاکرات بین‌افغانی دست بالا را داشته باشند.

بیشتر از