حمایت مجدد اسلام‌آباد از تهران در تقابل با اسرائیل؛ دستاورد اصلی سفر پزشکیان؟

مقام‌های ایران تلاش می‌کنند در بحبوحه افزایش مجدد تهدیدهای اسرائيل و آمریکا برای حمله، روابطشان را با همسایگان و کشورهای منطقه تقویت کنند

مسعود پزشکیان، رئيس‌ دولت جمهوری اسلامی، روز یکشنبه ۱۲ مرداد، در جریان دومین روز سفر خود به پاکستان، با آصف علی زرداری، رئیس‌جمهوری پاکستان، و شهباز شریف، نخست‌وزیر این کشور دیدار کرد.

پزشکیان پیش از این سفر، برطرف شدن مسائل مرزی و امنیتی مشترک میان دو کشور را از محورهای اصلی دیدارش با شهباز شریف عنوان کرده بود. وزارت خارجه پاکستان هم در روزهای اخیر مجددا برای میانجی‌گری میان آمریکا و جمهوری اسلامی اعلام آمادگی کرده است.

اردیبهشت سال گذشته نیز ابراهیم رئیسی، ۲۷ روز پیش از کشته شدنش در جریان سقوط هلی‌کوپتر، به پاکستان سفر کرده بود. در دی ماه ۱۴۰۲، حمله‌های هوایی متقابل ایران و پاکستان روابط دو کشور را به بحرانی‌ترین وضعیت در چند دهه اخیر رسانده بود. در آن زمان جمهوری اسلامی ایران مدعی شد که حملاتش علیه پایگاه جیش‌العدل در خاک پاکستان صورت گرفته، اما مقام‌های پاکستانی این ادعا را رد و آن را «حمله به غیرنظامیان» توصیف کردند. با این حال با فاصله کوتاهی و البته پس از انتقام‌گیری پاکستان با حمله به خاک ایران، تلاش‌ها برای عادی‌سازی روابط از سر گرفته شد.

شهباز شریف روز یکشنبه ۱۲ مرداد، در نشست خبری مشترک با مسعود پزشکیان، علیه اسرائیل و حملات ۱۲ روزه ارتش این کشور به منافع و مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی موضع گرفت. او گفت: «خوشحالم که امروز با هم درباره روابط ایران و پاکستان در زمینه فرهنگ و مذهب و تاریخ گفتگوی مفصلی داشتیم. اسرائیل در ماه ژوئن بدون وجاهت قانونی به خاک ایران تجاوز کرد. من نه فقط از طرف خودم، که از طرف مردم پاکستان از شما حمایت و این اقدام اسرائیل را محکوم می‌کنم و دعا می‌کنم که مجروحان جنگ ۱۲ روزه به‌زودی بهبود پیدا کنند.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این سخنان درحالی بیان شد که در آستانه سفر پزشکیان به اسلام‌آباد، آصف علی زرداری طی مراسمی در کاخ ریاست‌جمهوری پاکستان، به مایکل کوریلا، فرمانده ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام)، «نشان نظامی امتیاز» اهدا کرده بود.

مسعود پزشکیان نیز در این نشست خبری مشترک گفت: «در زمان کوتاه می‌توانیم حجم روابط تجاری ایران و پاکستان را از سه میلیارد به ۱۰ میلیارد دلار ارتقا بدهیم.» او افزود: «توافقات خوبی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی در این سفر داشتیم و اسناد مهمی در موضوعات گوناگون میان دوطرف به امضا رسید که تسهیل‌گر و ارتقادهنده روابط در حوزه‌های تجاری، فرهنگی، گردشگری، حمل‌ونقل و تبادلات علمی خواهد بود.»

رئیس‌جمهوری نظام ایران همچنین تاکید کرد که نگاه ایران به پاکستان، «نه فقط به عنوان یک همسایه که بسان یک برادر است» و سپس از حمایت پاکستان در جریان جنگ ۱۲ روزه تشکر کرد.

در همین حال دولت جمهوری اسلامی اعلام کرد که ۱۲ سند همکاری در حوزه‌های مختلف با پاکستان امضا شده است. بنا بر این گزارش، محورهای این اسناد شامل گردشگری، کشاورزی، همکاری‌های قضایی و حقوقی، صنعتی، علم و فناوری، حمل‌ونقل و ترانزیت، میراث فرهنگی و همکاری‌های تجاری و اقتصادی است. مقام‌های دولت پزشکیان می‌گویند اسناد امضاشده چارچوبی برای تسهیل تبادل دانش، توسعه ظرفیت‌های تجاری، تقویت تعاملات مردمی و هم‌افزایی منطقه‌ای میان دو کشور فراهم خواهد کرد.

همچنین امروز خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان، و عزیز نصیرزاده، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، هم در اسلام‌آباد دیدار کردند، اما تاکنون درباره جزئیات این مذاکرات و توافقات احتمالی برای همکاری خبری منتشر نشده است.

به باور برخی کارشناسان، سفر پزشکیان به پاکستان در شرایط کنونی بیش از آنکه برای اسلام‌آباد اهمیت داشته باشد برای تهران ضروری به نظر می‌رسد. این دیدار در حالی انجام می‌شود که جمهوری اسلامی از سویی پس از حملات اسرائیل و آمریکا با کاهش قدرتی مواجه شده که در افکار عمومی بازتاب یافته و از سوی دیگر در آستانه فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های شدید قرار دارد.

تهران همچنین مذاکراتی را که با واشینگتن در پیش گرفته بود، ازدست‌رفته می‌بیند و با توجه به تاکید ترامپ مبنی بر حمله مجدد به ایران درصورت ازسرگیری برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، با چالش بزرگی مواجه است. با توجه به نزدیکی واشینگتن و اسلام‌آباد از نظر تجاری و سیاسی، سفر پزشکیان به پاکستان، در مقایسه با سایر سفرهای منطقه‌ای او، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. به ویژه آنکه در سفر اردیبهشت‌ماه عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، به پاکستان، در میانه مذاکرات ایران و امریکا، رسانه‌های غربی گزارش دادند که او از پاکستان خواسته است در مجامع بین‌المللی از موضع ایران حمایت کند.