دو روز مانده به چهل و یکمین سالگرد انقلاب ۵۷، جمهوری اسلامی آخرین محصولات نظامی و فضایی خود را عرضه کرده است.

سپاه پاسداران امروز از موشک جدیدی به نام «رعد ۵۰۰» رونمایی کرد. حسین سلامی، فرمانده کل سپاه و امیر علی حاجی‌زاده، فرمانده هوا فضای سپاه، در این مراسم که مورد پوشش گسترده صدا و سیما قرار گرفت حضور داشتند. خبر رونمایی از این موشک به سرعت در رسانه‌های منطقه و جهان نیز منعکس شده است.

موشک «رعد ۵۰۰» مشابه موشک‌های فاتح است که در چند سال گذشته از چند نمونه آن‌ها رونمایی شده‌ است. اما به ادعای سپاه، این موشک پیشرفت چشمگیری در فن‌آوری دارد.

در گزارش محمدرضا احمدی، خبرنگار شبکه خبر، درباره «رعد ۵۰۰» بر «بدنه کامپوزیتی» (مرکب) آن تاکید شده است. احمدی در گزارش خود می‌گوید: «به چابکی رعد ۵۰۰ خوب نگاه کنید»‌ و می‌افزاید که به‌رغم شباهت آن با فاتح، بدنه جدید باعث می‌شود «سریع‌تر، خوش‌ساخت‌تر و البته ارزان‌تر» باشد.

در گزارش دیگری از صدا و سیما، وزن این موشک ۲ تن و نقطه‌زنی آن با خطای زیر ۳۰ متر عنوان شده است.

سردار سلامی هنگام رونمایی از موشک آن‌ را «هدیه‌ای از سوی سپاه به مردم» و «نقطه ناامیدی بیشتر برای دشمنان ایران و اسلام» نامید. او «جوانان دانشمند» ایران را به خاطر این ابتکار ستود و گفت این موشک به یاد «سردار سپهبد، شهید قاسم سلیمانی» پرتاب شده است. سرتیپ حاجی‌زاده در وصف موشک جدید گفت، وزن آن نصف موشک فاتح است اما در عوض برد آن ۲۰۰ کیلومتر بیشتر و قیمت هم آن نصف شده است. سلامی و حاجی‌زاده، به عنوان دو چهره سپاه که در رسانه‌ها ساقط کردن هواپیمای مسافربری اوکراینی توسط سپاه را تایید کردند، در خاطره‌ها مانده‌اند. البته آن‌ها نه تنها از مقام‌های خود استعفا ندادند، که در تبلیغات حکومتی اخیر به عنوان چهره‌های قهرمان نیز معرفی شده‌اند.

در گزارش صدا و سیما همچنین از «موتور سلمان» به عنوان نیروی محرکه پرتاب این موشک نام برده شده است. گوینده این گزارش مدعی شد که موتور سلمان، ایران را جزو تنها پنج کشور جهان قرار می‌دهد، که موشک‌هایش قابلیت هدایت بیرون از جو را دارند — گرچه گفته نشد آن چهار کشور دیگر کدام هستند.

ماهواره

در همین روز، محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات ایران، در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت که «در چند ساعت آینده» ایران ماهواره ظفر را به فضا می‌فرستد. البته پرتاب این موشک ابتدا قرار بود روز شنبه صورت بگیرد، اما خبرگزاری دولت، ایرنا، دیروز گفت که پرتاب ظفر به فضا «به روزهای آتی موکول شده است.»

آذری جهرمی، اخیرا با انتشار تصویری که گفته بود لباس فضانوردان ایرانی است، مورد تمسخر کاربران توییتر قرار گرفته بود چرا که لباسی که عکسش منتشر شده بود، به نظر ویژگی‌های لباس‌های پیشرفته فضانوردی را نداشت.

طبق اطلاعاتی که قبلا منتشر شده بود، ماهواره ظفر قرار است با موشک سیمرغ به فضا فرستاده شود — موشکی ماهواره‌بر که اولین بار در سال ۱۳۸۸ رونمایی شد. سیمرغ اما اولین بار در مرداد ۱۳۹۶ به فضا پرتاب شد. برخی منابع آمریکایی و مخالف حکومت ایران، گفتند سیمرغ پیش از رسیدن به مدار منفجر شده است، اما مقامات رسمی ایران چنین چیزی را تایید نکردند. البته چند نمونه ناموفق دیگر در تجربه‌های موشکی-فضایی جمهوری اسلامی در یک سال اخیر، مورد تایید حکومت قرار گرفته است.

وزارت دفاع ایران چند روز پیش اعلام کرده بود که ماهواره ظفر و ماهواره‌بر سیمرغ، به پایگاه فضایی امام خمینی که در جنوب استان سمنان (حدود ۲۳۰ کیلومتری جنوب شرق تهران) قرار دارد منتقل شده‌اند. این پایگاه بیش از هفت سال پیش، در سالگرد درگذشت آیت‌الله خمینی، آغاز به کار کرد، اما اما اولین پرتاب رسمی آن همان عملیات مشکوک سیمرغ در مرداد ۱۳۹۶ بود. پرتاب‌های این پایگاه تابه حال بیشتر به ناکامی رسیده‌اند تا موفقیت.

برنامه فضایی ایران مورد مخالفت خیلی کشورها قرار دارد، که آن‌ را بهانه‌ای برای پیشبرد برنامه موشکی می‌دانند. علاوه بر آمریکا حتی دولت فرانسه هم از ایران خواسته بود از پرتاب سیمرغ خودداری کند. احمد حسینی، سخنگوی فضایی وزارت دفاع، اما می‌گوید سیمرغ و ظفر پروژه‌های «تحقیقاتی و فن‌آورانه» هستند.

مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی ایران، هم گفته ماهواره ظفر بیش از ۱۸ ماه فعال خواهد بود. این ماهواره، که گفته می‌شود توسط پژوهشگران در دانشگاه علم و صنعت ساخته شده، ۱۱۳ کیلو وزن دارد و قرار است پس از رسیدن به ارتفاع ۵۳۰ کیلومتری، روزی ۱۵ بار مدار کامل را طی کند. سازمان فضایی ایران قبلا ابراز امیدواری کرده که تا پیش از ماه مارس ۲۰۲۱، پنج ماهواره دیگر بسازد.

در آستانه چهل و یکمین سالگرد انقلاب، جمهوری اسلامی در میان بزرگ‌ترین بحران‌های تاریخ خود قرار دارد. حتی در بدترین روزهای جنگ ایران با عراق نیز این حکومت این‌قدر نزد مردم بحران مشروعیت و کمبود محبوبیت نداشت، اما همچنان می‌کوشد از این سالگرد استفاده کند تا با تنها کارتی که امیدوار است ناجی این حکومت باشد، بر بقای خود بیفزاید: کارتِ ملی‌گرایی. پژوهشگرانی همچون نرگس باجغلی، استاد دانشگاه جانز هاپکینز، بر این تاکید کرده‌اند که سپاه پاسداران در سال‌های گذشته کوشیده است در کنار اسلام‌گرایی و ایدئولوژی حکومتی خود را با ایران‌گرایی و ناسیونالیسم تداعی کند. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، هم در همین راستا در سخنرانی‌های سال‌های اخیر خود می‌کوشد هر بار به بحران افتاد مدعی شود که هر کس این نظام را دوست ندارد باید بخاطر «ایران» در انتخابات شرکت کند.

حالا در آستانه سالگرد انقلاب، سپاه پاسداران باز به رونمایی از موشکی جدید دست زده و می‌کوشد آن ‌را دستاوردی ملی جلوه دهد؛ با وجود این‌که این سئوال پابرجا است که آیا در شرایط بغرنج اقتصادی کنونی، موشک و ماهواره جدید نزد مردم ایران اقبال‌آور خواهد بود یا خیر؟