بر خلاف انتظار‌‌ات، ‌کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی نتوانست نتیجه مشخصی را پس از بررسی هزاران شکایت انتخاباتی در مورد نتایج نهایی انتخابات اعلام کند.

این کمیسیون روز چهارشنبه در یک نشست خبری نتایج بررسی‌‌های خود را با رسانه‌ها شریک کرد. اما این نتایج هیچ‌گونه وضوحی در مورد سرنوشت انتخابات به دست نداد. کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی دوباره مسئولیت اعلام نتیجه و بررسی بخشی از آرا را که جزو وظایف این کمیسیون بود، بر عهده کمیسیون انتخابات افغانستان گذاشت. 

زهره بیان شینواری، رئیس کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی، در این نشست خبری گفت: «از مجموع شکایت‌های انتخاباتی ما روی مسئله ۳۰۰ هزار رای جنجالی بیشتر تمرکز کردیم و بالاخره به این تصمیم رسیدیم که ۱۳۷ هزار رای که بر اساس شکایت‌ها، آرای مشکوک عنوان شده بود، تفتیش ویژه شود. همچنین، ۱۰۲ هزار رای نیز که به عنوان آرای قبل از وقت مطرح شده بود، به تفتیش ویژه سپرده شود تا صحت و سقم ادعا‌‌ها در مورد باطل بودن آن آرا مشخص شود.» 

رئیس کمیسیون شکایت‌‌های انتخاباتی همچنین گفت، در صورتی که پس از تفتیش ویژه، آرا موجود بتوانند ۶۵ درصد معیارهای در نظر گرفته شده برای قانونی بودن آرا را تکمیل کنند، پاک ارزیابی می‌شوند و در شمارش‌ها لحاظ خواهند شد. اما اگر این آرا بیش از ۳۵ درصد معیارهایی را که نشان‌گر مشکل‌دار بودن آن‌هاست دارا باشند، باطل عنوان خواهند شد. 

مقام‌های کمیسیون شکایت‌‌های انتخاباتی در این نشست خبری گفتند که معیارها در سه بخش مشخص شده‌اند و شامل ارزیابی تمامی فرم‌ها، «ریزل شیت»ها ( فرم‌‌های اولیه مقدار آرا که در خود دفاتر مراکز رای دهی نصب می‌شود)، گزارش مسئولان مرکز رای دهی و موارد مشابه دیگر می‌شود. 

مقام‌های کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی همچنین گفتند که که این تصمیم گیری نهایی است و در صورتی که کمیسیون‌های ولایتی بر خلاف این تصمیم دفتر مرکزی موضع‌گیری کرده باشند یا تصمیمات‌شان با دفتر مرکزی تفاوت داشته باشد، تمامی آن تصمیم‌ها باطل خواهد بود. 

این کمیسیون مسئولیت تفتیش ویژه آرای مذکور را بر عهده کمیسیون انتخابات گذاشت و از این نهاد خواست تا تدابیر لازم را برای انجام تفتیش ویژه و اعلام نتیجه نهایی برگرفته شده از آن را اتخاذ کنند.

حال چه خواهد شد؟ 

به نظر می‌رسد که کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی جرات اقدام قاطع پیرامون شکایت‌های موجود را نداشت و تلاش کرد تا به‌اصطلاح «کاسه کوزه‌ها» بر سر کمیسیون انتخابات بشکند. فرستادن مجدد پرونده ۳۰۰ هزار رای جنجالی به کمیسیون انتخابات، نشانه همین محافظه‌کاری کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی است. به این ترتیب کمیسیون شکایت ‌‌های انتخاباتی بدون آن که خود را در مظان اتهام‌های مختلف قرار بدهد، مسئولیت آخرین بررسی آرای جنجالی از دوش خود برداشت. 

تفتیش ویژه البته کار دشواری نیست، زیرا دیگر نیاز به بازشماری آرا یا بررسی صندوق‌های رای نخواهد بود، بلکه مستقیما تمامی مدارکی را که در زمان استفاده از آن آرا وجود داشته است، بررسی می‌کند. 

تنها چیزی که باعث خواهد شد تا زمان اعلام نتایج نهایی باز هم طولانی‌تر شود، بررسی این مقدار آرا در دفاتر استانی است. یعنی احتمالا مقام‌هایی از کمیسیون انتخابات به استان‌های مختلف بروند و در حضور مسئولان استانی کمیسیون و ناظران تیم‌های انتخاباتی، به بررسی آن آرا بپردازند. اگر مشکل دیگری پیش نیاید، احتمالا باید در هفته آینده نتایج نهایی انتخابات مشخص شود. 

واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی

اعلام موضع کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی بار دیگر هواداران دو تیم پیشتاز «دولت‌ساز» (به رهبری محمد اشرف غنی) و «ثبات و همگرایی» (به رهبری دکتر عبدالله عبدالله) را در مقابل هم قرار داد. این دو گروه که هفته‌های گذشته را کاملا در سکوت به سر می‌بردند، با اعلام موضع کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی بار دیگر به جان هم افتادند. هواداران تیم «ثبات و همگرایی» نتیجه اعلام شده از سوی کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی را تعبیر به رفتن به دور دوم کردند. آنان گفتند، از اظهارات رئیس کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی معلوم شد که بیش از ۴۲ هزار رای که بیش از ۳۶ هزارتای آن از اشرف غنی است، باطل اعلام شده است و به این صورت، انتخابات به دور دوم رفته است. در مقابل، تیم «دولت‌ساز» با «دروغگو» عنوان کردن هواداران تیم «ثبات و همگرایی»، نوشتند که حتی یک رای هم توسط کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی باطل عنوان نشده است و همه نتایج، به بررسی کمیسیون انتخابات مرتبط خواهد بود. 

هرچند کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی بر خلاف آنچه انتظار می‌رفت، هیچ نتیجه قطعی‌ای در مورد انتخابات اعلام نکرد، اما تنها مزیتی که این نشست خبری داشت، این بود که داستان شکایت‌های انتخاباتی به سر رسید و اکنون باید منتظر اعلام نتیجه نهایی توسط کمیسیون انتخابات باشیم.