با آن که پس از ماه ها رایزنی و تلاش، سرانجام احزاب و گروه های سیاسی عراق توانستند با گزینش توفیق علاوی به سمت نخست وزیری، از یک بن بست سیاسی بزرگ بیرون آید، اما به نظر می رسد که روند تشکیل دولت جدید عراق، بن بست دیگری است که بیرون آمدن از آن، با دشواری های بسیاری رو به رو است.

در همین راستا، سلیم الجبوری، رئیس پیشین مجلس عراق و رهبر حزب "عمل" در صحبتی که با اندیپندنت عربی داشت، گفت: با توجه به تحولات اخیر و افزایش تنش ها میان گروه های مختلف سیاسی، نخست وزیر جدید عراق برای تشکیل دولت آینده، دچار مشکلات زیادی خواهد شد، زیرا وی بایستی نقش و حضور همه ای جناح های سیاسی و گروه های مختلف مذهبی و نژادی را در دولت جدید تضمین کند. البته عراق نه تنها شاهد ناسازگاری میان شیعیان، سنی ها و کردها بوده بلکه گروه های شیعه مذهب نیز، در موارد بسیاری دیدگاه های متفاوتی داشته و اختلافات زیادی در میان خود دارند و این امر، رسیدن به هر گونه توافق سیاسی را با مشکل مواجه می کند.

در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که آیا گروه های سنی مذهب عراق در رایزنی های تشکیل دولت جدید شرکت دارند؟، الجبوری گفت نمایندگان گروه های سنی مذهب به صورت مستقیم در جلسات حضور ندارند اما رهبران سنی مذهب با ارسال نامه ای به نخست وزیر جدید عراق، تأکید کرده اند که بایستی تمام گروه های مختلف عراق در دولت نقش فعالی داشته باشند و حقوق هیچ شهروندی نادیده گرفته نشود.

الجبوری، اظهار داشت که توفیق علاوی، به هیچ صورتی نمی تواند بدون همکاری ائتلاف "سائرون" به رهبری مقتدی صدر و ائتلاف "فتح" به رهبری هادی العامری، دولت آینده را تشکیل دهد و البته تمام احزاب سیاسی و گروه های قومی سعی می کنند نقش خود را در دولت بعدی پر رنگ تر کنند.

از سوی دیگر و با آن که معترضان عراقی اصرار دارند که دولت آینده بایستی مطابق به خواسته ها و مطالبات آن ها باشد، اما بعید به نظر می رسد که رهبران سیاسی حاکم، خواسته های معترضان را آن گونه که لازم است برآورده کنند.

الجبوری همچنان علاوه کرد: به رغم این که شهروندان سنی مذهب عراق در دولت حضور دارند، اما نقش آن ها در تصمیم گیری های بزرگ، نهایت کم رنگ و ناچیز است و در نتیجه ای همین امر، منافع اهل سنت در اغلب تصمیم گیری های که صورت می گیرد، آن گونه که لازم است مد نظر گرفته نمی شود.

در پیوند به نقش گروه های مسلح و شبه نظامیان در دولت بعدی، الجبوری گفت: یکی از عمده ترین مشکلات کنونی، کنار آمدن با گروه های مسلح است، زیرا این گروه ها نه تنها خواستار نقش بزرگی در دولت هستند بلکه می خواهند همچنان به حضور خود به عنوان ساختارهای مستقل نظامی ادامه دهند و در چارچوب نیروهای دولتی قرار نگیرند، در حالی که تمام شهروندان عراق صرف نظر از دیدگاه های مختلف مذهبی که دارند خواستار پیوستن این گروه ها به نیروهای دولتی می باشند.

در مورد تلاش های اخیر گروه های سیاسی شیعه مذهب برای فراهم کردن زمینه خروج نیروهای آمریکایی از عراق، الجبوری اظهار داشت: جای تأسف است که رهبران سیاسی عراق تا این حد زیر نفوذ ایران باشند و تصمیم اخراج نیروهای آمریکایی از کشور را مطابق با سیاست های ایران بگیرند. تردیدی نیست که اگر هدف از خروج نیروهای آمریکایی، تأمین منافع ملی می بود، تمام شهروندان و گروه های مختلف سیاسی عراق از آن حمایت می کردند، اما تصمیم گیری کنونی، حاکمیت و استقلال سیاسی عراق را زیر سوال می برد.

الجبوری علاوه کرد: کشورهای خارجی نباید از این بیش، از قلمرو عراق به عنوان میدان رقابت و تسویه حساب استفاده کنند، زیرا این روند افزون بر این که منجر به افزایش تنش ها و اختلافات داخلی می شود، ملت عراق را با دشوار ترین بحران های امنیتی و اقتصادی رو به رو می کند. البته تشکیل گروه تروریستی داعش که عراق را دچار شدید ترین بحران تاریخ کرد، نیز در پرتو کشمکش های خارجی صورت گرفت، بنابر این، گروه های سیاسی نباید عواقب همسویی با کشورهای خارجی را در چنین مسائل سرنوشت سازی نادیده بگیرند و به منظور تأمین اهداف دیگران، عراق را بار دیگر در باتلاق درگیری های داخلی فرو برند.

الجبوری در ادامه سخنانش گفت: متأسفانه، تصمیم گیری در مورد خروج نیروهای آمریکایی از کشور با روش درستی صورت نگرفت است و شماری از احزاب سیاسی بدون این که منافع ملی را مد نظر بگیرند، با شتابزدگی عجیبی طرح اخراج نیروهای آمریکایی از کشور را به تصویب رساندند. اما شکی نیست که خروج نیروهای آمریکایی بدون یک برنامه ریزی درازمدت به سود ملت نیست و این اقدام در صورتی که انجام شود، می تواند عراق را با چالش های بزرگ دیگری رو به رو کند.

از سوی دیگر، الجبوری با اشاره حق تعیین سرنوشت، گفت: تردیدی نیست که اعطای حق خودمختاری بر اساس مسائل نژادی و قومی، حاکمیت مرکزی و وحدت ملی را آسیب پذیر می کند، اما با توجه به بافت مذهبی و اجتماعی مناطق مختلف عراق، لازم است دولت مرکزی با توده های مختلف مذهبی و نژادی، برخورد تبعیض آمیز نداشته باشند.

در پیوند به عدم مشارکت گروه های سنی مذهب در تظاهرات عراق، الجبوری اظهار داشت: نمی توان گفت که سنی ها در اعتراضات مردمی نقش ندارند، اما عدم حضور پر رنگ آن ها در اعتراضات، ناشی از نگرانی های است که اهل سنت در گذشته آن ها را تجربه کرده بودند و تا کنون از پیامدهای آن رنج می برند. البته شهروندان سنی مذهب از آغاز تظاهرات، پیوسته همبستگی خود را با معترضان ابراز داشته و در شماری از استان ها همچون انبار، صلاح الدین و دیالی در تظاهرات شرکت کردند.

الجبوری در اخیر صحبت های خود تأکید کرد که تداوم تظاهرات مردمی در عراق، یک ضرورت اساسی برای ایجاد تغییر در کشور است و احزاب سیاسی حاکم باید به این حقیقت اذعان کنند که فرصت سوء استفاده از قدرت به پایان رسیده است و ملت عراق دیگر به هیچ گروه و حزبی اجازه نمی دهد منافع ملی را قربانی سیاست بازی های کشورهای خارجی کند و شکی نیست که مقابله خشونت آمیز با معترضان، به هیچ صورتی نمی تواند اعتراضات مردمی را پایان دهد.

https://www.independentarabia.com