در پی تشدید نا امنی ها در لیبی، تونس بهای سنگینی خواهد پرداخت

تونس در قبال تحولات لیبی، موضع مشخصی ندارد

قیس سعید، رئیس جمهور تونس و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه. عکس از: رویترز (اندیپندنت عربی) 

افزون بر تشدید درگیری های اخیر میان نیروهای ارتش ملی لیبی و شبه نظامیان وابسته به دولت وفاق ملی برای کنترل طرابلس، تلاش های دیپلماتیک نیز برای جلوگیری از وخامت بیشتر اوضاع در لیبی جریان دارد. در همین حال، دولت ترکیه اعلام کرده است که واحدهای ارتش این کشور به منظور حمایت از دولت فائز السراج در طرابلس وارد خاک لیبی خواهند شد، در حالی که اغلب شهروندان لیبی، اقدام ترکیه را یک تجاوز آشکار به قلمرو کشور خوانده و برای ابراز مخالفت با تصمیم ترکیه در شهرهای مختلف لیبی دست به تظاهرات می زنند.

در این میان، تونس به رغم مجاورت با لیبی و متأثر بودن از تحولات جاری در کشورهای همسایه، تا کنون نتوانسته است در قبال بحران لیبی موضع ثابتی را انتخاب کند و تونس در حال حاضر هیچ نقشی در تحولات لیبی ندارد. پس از سفر اخیر و غیر مترقبه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به تونس، دفتر ریاست جمهوری با انتشار اعلامیه ای تأکید بر لزوم تلاش ها برای یافتن راه حل مسالمت آمیز بحران لیبی کرده و خواستار عدم مداخلات خارجی در امور لیبی شد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اما آیا دیپلماسی تونس می تواند موضع گیری درستی را در برابر آن چه در لیبی اتفاق می افتد، اتخاذ کند؟ آیا قیس سعید، رئیس جمهور تونس توان آن را دارد تا به منظور حل بحران لیبی، آن گونه راهبرد سیاسی را مطرح کند که از یک سو مانع جنگ در لیبی شده و از سوی دیگر، کشورهای منطقه را از فرو افتادن در باتلاق درگیری های فاجعه بار نجات دهد؟

در همین راستا، عبد الواحد المکنی، استاد دانشگاه در صحبتی که با اندیپندنت عربی داشت، گفت: در حال حاضر تونس متأسفانه هیچ برنامه سیاسی و استراتژی مشخصی ندارد، عدم تعیین وزیر امور خارجه و نبود یک سیاست خارجی روشن، دیپلماسی تونس را با بن بست رو به رو کرده است. وی تأکید کرد: تردیدی نیست که تلاش های به هدف دور نگه داشتن تونس از تحولات لیبی جریان دارد، تونس بایستی در برابر هر گونه مداخله خارجی در امور کشورهای همسایه به صورت آشکار ابراز مخالفت کند، تفاوتی نمی کند که این دخالت را ترکیه انجام دهد و یا کشور دیگری. اما هنگام دیدار اردوغان از تونس، دولت تونس از ابراز مخالفت با مداخله ترکیه در لیبی به گونه ای مستقیم خودداری کرد. بسیاری از ناظران بدین باورند که این مسئله نه تنها یک حرکت توهین آمیز برای تونس به شمار رفته بلکه حاکمیت ملی تونس را نیز آسیب پذیر می کند.

المکنی افزود: اگر تونس اراده سیاسی درست و آزادی در تصمیم گیری های خود می داشت، شاید می توانستیم ناهنجاری های سیاسی موجود را جبران کنیم اما آن گونه که به نظر می رسد، تونس تا رسیدن به این هدف، مسیر دشوار و طولانی را در پیش دارد.

در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که آیا قیس سعید، رئیس جمهور تونس می تواند دیپلماسی تونس را در پیوند به بحران لیبی از وضعیت آشفته ای کنونی نجات دهد، المکنی گفت: بعید است رئیس جمهور تونس بتواند دست به چنین اقدامی بزند، زیرا اگر قیس سعید این گونه تصمیمی می داشت، بایستی به صورت آشکار با مداخله ترکیه در لیبی مخالفت می کرد. تونس از دهها سال بدین سو موضع روشنی در برابر مداخلات خارجی و احترام به حاکمیت ملی کشورها دارد و از آن جا که لیبی یک کشور همسایه است، احترام و دفاع از حاکمیت ملی این کشور برای تونس حائز اهمیت بیشتری می باشد.

المکنی در پیوند به تحولات لیبی گفت: تاریخ ثابت کرده است که هیچ مهاجمی در سرزمین پهناور لیبی به پیروزی نرسیده است، افزون بر این که مردم لیبی توان دفاع از کشور و حاکمیت ملی خود را دارند، بنابر این، شکست ترکیه در لیبی، یک امر حتمی و اجتناب ناپذیر است.

از سوی دیگر، وخامت اوضاع در لیبی می تواند پیامدهای ناگواری برای کشورهای همسایه از جمله تونس داشته باشد. باسم الصندی، روزنامه نگار تونسی تأکید دارد که افزایش نا امنی در لیبی منجر به آشفتگی اوضاع سیاسی، امنیتی و اقتصادی در تونس می شود، به ویژه این که مرز تونس با لیبی حدود 500 کیلومتر امتداد دارد. تشدید بحران نا امنی و جنگ و حضور گروه های مسلح در آن سوی مرز می تواند بر اوضاع تونس تأثیر منفی بگذارد و برخی از عناصر وابسته به گروه های تروریستی با عبور از مرز وارد تونس شده و امنیت کشور را دچار تهدید کنند. علاوه بر آن، در پی وخامت اوضاع امنیتی در لیبی، شهروندان تونس که در لیبی کار می کنند، ناگزیر خواهند شد تا به کشور باز گردند، گذشته از آن، بحرانی شدن اوضاع در لیبی منجر به سرازیر شدن دهها هزار پناهنده لیبی به تونس می شود و این امر بر مشکلات اقتصادی و اجتماعی می افزاید.

تشدید بحران جنگ در لیبی، تونس را وادار می کند تا نیروهای زیادی را در نوار مرز با لیبی مستقر کند تا مانع ورود جنگجویان خارجی به کشور شوند و تداوم این تلاش ها، مستلزم هزینه های بسیاری است و آسیب بزرگی به اقتصاد تونس محسوب می شود، افزون بر آن، شعله ور شدن آتش جنگ در لیبی، مبادلات تجاری میان دو کشور را متوقف می کند و در نتیجه، اقتصاد آسیب دیده ای تونس بیشتر از پیش با بحران رو به رو می شود.

اوج گیری بحران لیبی می تواند تونس را در عرصه سیاسی نیز با دشواری رو به رو کند، زیرا بخشی از تونس به مشروعیت دولت وفاق ملی لیبی به رهبری فائز السراج، باور دارد و برخی دیگر معتقد است که ژنرال خلیفه حفتر، بهترین گزینه برای محافظت از لیبی در برابر تهدید گروه های افراطی است.

https://www.independentarabia.com

© IndependentArabia