در‌گذشت شهلا ریاحی؛ چهره صمیمی و صدای گرم سینما

شهلا ریاحی اولین کارگردان زن تاریخ سینمای ایران بود

شهلا ریاحی بازیگر تئاتر و سینما و تلویزیون دهم دی ماه سال ۱۳۹۸ شمسی و در آستانه سال نو میلادی  در سن ۹۳ سالگی از دنیا رفت. 

بازیگری که خاطرات زیادی برای بسیاری از ایرانیان در صفحه تلویزیون و یا بر پرده سینما به یادگار گذاشته بود.

شهلا ریاحی (با نام اصلی قدرت‌الزمان وفادوست) در سال ۱۳۰۵ به دنیا آمد و در هفده‌ سالگی وارد دنیای تئاتر شد و در سال ۱۳۳۰ با فیلم «خواب‌های طلایی» اولین نقش سینمایی‌ خود را تجربه کرد. 

 او را اولین کارگردان زن سینمای ایران می‌دانند. در جامعه به شدت مردسالار ایران و دشواری‌های مضاعف یک زن برای ایستادن در جایگاه کارگردان فیلم، شهلا ریاحی  در سال ۱۳۳۵ فیلم «مرجان» را کارگردانی کرد. فیلمی که خود او نیز در آن ایفای نقش می‌کرد. 

شهلا در فیلم‌های بسیاری نقش‌آفرینی کرد و در چند فیلم از ساخته‌های همسرش «اسماعیل ریاحی» نیز به ایفای نقش پرداخت. او در بسیاری از فیلم‌های پیش از انقلاب در کنار ستارگانی چون «فردین» و «ناصر ملک‌مطیعی» به هنرمندی پرداخته بود.

بخش دیگری از شهرت شهلا ریاحی به دلیل تبحر و تجربه بالای او در زمینه «گویندگی» بود. شهلا ریاحی «دوبلور» متبحری بود که در کنار نسل بزرگان «دوبله» ایران با صدای خود خاطرات بسیاری را در یادها حک کرد. 

یاد بازیگران نام‌آشنای جهان سینما با صدای شهلا ریاحی خاطره بسیاری از عاشقان سینماست. فیلم‌های چون «بربادرفته» که طرفداران بی‌شماری میان سینما‌دوستان ایرانی  داشت و یا «دلیجان آتش» با بازی «جان وین» هنرپیشه پرآوازه آمریکایی. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

شهلا ریاحی در سال ۱۳۵۵ با بازی در مجموعه تلویزیونی « تلخ وشیرین» بر صفحه تلویزیون ظاهر شد. اما بی‌شک اوج درخشش شهلا ریاحی در تلویزیون ملی ایران پیش از انقلاب بازی در سریال «ایتالیا ایتالیا» به نویسندگی و کارگردانی «نوذر آزادی» بود که در خاطره بسیاری از ایرانیان نقش بسته است. 

این سریال شش قسمتی برای نوروز 1357 ساخته شده بود و بنا به گفته کارگردان آن «کل پروسه ساخته شدنش بیش از 45 روز به طول نینجامید». 

کم‌تر از یک سال پس از پخش سریال محبوب ایتالیا ایتالیا و با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، جایگاه بسیاری از هنرمندان عرصه موسیقی و سینما و به‌خصوص زنان این عرصه‌ها تغییرات بنیادی کرد. سخت‌گیری‌های مرتجعانه مدیران فرهنگ و هنر جمهوری اسلامی ایران یا بسیاری از هنرمندان را ناچار به ترک سرزمین مادری‌شان کرد و یا آن‌قدر زمین بازی را برایشان تنگ کرد که سال‌ها زمان برد تا بسیاری از این هنرمندان به دنیای حرفه‌ای بازیگری برگردند. 

هفت سال زمان برد تا شهلا ریاحی بار دیگر بر صفحه تلویزیون حاضر شود؛ مجموعه تلویزیونی «در خانه». سریالی به کارگردانی «بیژن بیرنگ» و «مسعود رسام»، که در بحبوحه جنگ ایران و عراق از  تلویزیون پخش می‌شد. 

ریاحی پس از انقلاب اسلامی هم در فیلم‌های سینمایی خاطره‌سازی به ایفای نقش پرداخت؛ «دل‌شدگان» ساخته علی حاتمی، «دو فیلم با یک بلیط» ساخته داریوش فرهنگ و یا «گلنار» ساخته کامبوزیا پرتوی که برای بسیاری از کودکان دهه شصت خاطره‌ای روشن و زنده است. «پرنده کوچک خوشبختی» ساخته پوران درخشنده و «بچه‌های طلاق» به کارگردانی تهمینه میلانی از دیگر فیلم‌های‌ست که شهلا ریاحی  پس از انقلاب اسلامی در آن به ایفای نقش پرداخت. 

شهلا ریاحی بیش از هفتاد فیلم سینمایی بازی کرد. آخرین آن سال ۱۳۹۵  حضور افتخاری و کوتاهی در فیلم «نهنگ عنبر۲» ساخته سامان مقدم بود. 

بیشتر از فرهنگ و هنر