شلیک آزمایشی موشک بالیستیک جدید جمهوری اسلامی ایران با نام خیبر (خرمشهر ۴)، با واکنشهای گستردهای در سطح بینالمللی مواجه شده است. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه این اقدام نظامی حکومت ایران را ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل خواند.
در همین حال، متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت: «توسعه و تکثیر موشکهای بالستیک حکومت ایران، یک تهدید جدی برای امنیت بینالمللی و منطقهای بهشمار میرود و همچنان یک چالش مهم در برابر اشاعه تسلیحات [کشتار جمعی] است.»
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل در سال ۲۰۱۵، در واقع همان قطعنامهای است که سند توافق هستهای موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ضمیمه آن است.
بر پایه مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، جمهوری اسلامی ایران از فعالیت در زمینه ساخت و توسعه موشکهایی که بُرد آنها بیش از ۳۰۰ کیلومتر برآورد میشود، منع شده است.
شورای امنیت سازمان ملل همچنین محدودیتهای مشخصی برای نوع و وزن کلاهکهای انفجاری موشکهای جمهوری اسلامی ایران وضع کرده است.
بر اساس این محدودیتها، نهادهای نظامی جمهوری اسلامی از ساخت و توسعه موشکهایی که قابلیت حمل کلاهک اتمی یا محمولههای انفجاری با وزن بیش از ۵۰۰ کیلوگرم دارند، منع شده است.
به گفته مقامهای نظامی جمهوری اسلامی، موشک خیبر (خرمشهر ۴) یک موشک راهبردی دوربرد با برد دو هزار کیلومتر بهحساب میآید که میتواند تا ۱۵۰۰ کیلوگرم مواد انفجاری حمل کند.
به این اعتبار، هم بُرد و هم توان حمل کلاهکهای انفجاری موشک دوربرد خیبر (خرمشهر ۴) ناقض مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل محسوب میشود.
محمدرضا آشتیانی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، در مراسم رونمایی از موشک بالیستیک «خیبر» گفت: «از ویژگیهای بارز این موشک میتوان به رادار گریزی و عبور از پدافند هوایی دشمن به جهت مقطع راداری کمی که دارد، اشاره کرد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته کارشناسان حقوقی، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد بهگونهای است که به آمریکا، فرانسه و بریتانیا، بهعنوان اعضای دائمی شورای امنیت، امکان فعال کردن «مکانیسم ماشه» و بازگردان تمامی تحریمهای لغوشده پیشین را میدهد.
بر اساس مواد ۱۰ تا ۱۵ قطعنامه ۲۲۳۱، درصورتی که هر یک از طرفهای سند برجام مدعی نقض تعهدات طرف مقابل شوند، موضوع به کمیسیون مشترک و سپس شورای وزیران خواهد رفت.
در صورت تداوم اختلاف میان طرفها، موضوع درنهایت به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع میشود. در چنین شرایطی، اگر «نقض اساسی» تعهدات احراز شود، شورای امنیت باید ظرف ۳۰ روز برای «تداوم لغو تحریمها» قطعنامه صادر کند.
همزمان روزنامه تایمز اسرائیل، روز پنجشنبه ۲۵ مه (چهارم خردادماه ۱۴۰۲)، در گزارشی ضمن اشاره به تواناییهای فنی-نظامی موشک خیبر نوشت برد این موشک بهاندازهای است که هر نقطه از اسرائیل را میتواند هدف قرار دهد.
تلویزیون دولتی ایران روز پنجشنبه به هنگام «پخش زنده»، یک ویدیو کوتاه چند ثانیهای از شلیک موشک خیبر را در کنار تصاویری از اورشلیم پخش کرد، اقدامی که به نوشته روزنامه تایمز اسرائیل، آشکارا یک تهدید محسوب میشود. با این حال، روشن نیست ویدیوی شلیک موشک دقیقا برای چه زمانی است.
خبر شلیک موشک دوربرد خیبر تنها چند روز بعد از آن اعلام شد که هرتزی هالوی، رئیس ستاد مشترک ارتش اسرائیل و دیگر مقامهای ارشد نظامی این کشور، در مورد شروع یک درگیری و جنگ احتمالی با حکومت ایران بر سر برنامه هستهای جمهوری اسلامی هشدار دادند.
نام انتخابشده برای موشک جدید بالیستیک جمهوری اسلامی نیز مورد توجه رسانههای بینالمللی قرار گرفته است. نام این موشک از واقعه حمله مسلمانان در زمان پیامبر اسلام به قبیلهای یهودی در نزدیکی مدینه برگرفته شده است.