زیباانگاری برقع در تبلیغات اینترنتی؛ محرومیتی که برای جهان جذاب است

یک شرکت بریتانیایی از طریق فروشگاه آنلاین آمازون حجاب مورد نظر طالبان را تبلیغ می‌کند و می‌فروشد

برقع که نماد محکومیت عمومی زنان افغانستان است، در برخی فروشگاه‌های غربی به‌عنوان نوعی مد به‌فروش می‌رسد- amazon.com

در حالی که برقع یکی از نمادهای اصلی استیلای مردانه و به‌شدت افراط‌‌گرایانه طالبان بر زنان و آزادی‌های انسانی در افغانستان است، این محصول، در فروشگاه آنلاین آمازون به‌عنوان نوعی مد و برای زیبایی، به فروش می‌رسد. آمازون در تبلیغ برقع نوشته است: «لباسی که هر زنی باید داشته باشد.» و در ادامه تبلیغ آن آمده است: «زیبایی‌ات را برای آن فرد خاص نگه دار!»

شرکت عرضه لباس «دیزرت درس» که متعلق به یک بازرگان بریتانیایی عربی‌‌تبار و بیشتر محصولات آن لباس‌های عربی، حجاب و نقاب برای زنان است، برقع را به‌عنوان یک محصول جدید از افغانستان و پاکستان، به رنگ‌ها با طرح‌های گلدوزی‌ مختلف تهیه کرده و به فروش گذاشته است. این محصول، از طریق فروشگاه بزرگ اینترنتی آمازون به فروش می‌رسد.

آمازون در تبلیغ برقع نوشته است: «مناسب برای جهانگردان، خبرنگاران و کسانی که به افغانستان و پاکستان سفر می‌کنند.» چنین تبلیغاتی نشان می‌دهد که احتمالا این محصول جدیدا و پس از سلطه طالبان بر افغانستان، بازار فروش پیدا کرده است؛ زیرا پیش از این، خبرنگاران و جهانگردان برای سفر به افغانستان نیازی به پوشیدن برقع یا حجاب نداشتند. 

طی یک سال‌ونیم اخیر، برخی از یوتیوبرهای غربی، برای تهیه ویدیو برای صفحه یوتیوبشان، با پوشیدن برقع یا حجاب با روبند، به افغانستان آمدند و در ویدیوهای خود نیز گاهی با برقع ظاهر شدند و در واقع، به مخاطبانشان نشان دادند که با برقع برسر کردن چه شاهکاری کرده‌اند. 

این در حالی است که با سلطه طالبان بر افغانستان، میلیون‌ها زن افغان همانند برده‌های هزار سال پیش، صلاحیت تصمیم‌گرفتن در مورد نوع و رنگ لباسشان را ندارند و مجبورند به دستور طالبان برقع بر سر کنند. 

برقع برای زنان افغانستان، نه به‌عنوان پوششی برای زیبایی، بلکه به‌عنوان ابزاری برای سرکوب و محرومیت از حقوق و آزادی‌های انسانی شناخته می‌شود؛ اما برخی از تاجران و حتی زنان غربی، از این نماد حذف هویت زنانه، به‌عنوان نوعی مد استفاده می‌کنند.

در تبلیغات برقع در وب‌سایت شرکت آمازون نوشته شده است: «قابل استفاده برای مناسبت‌های مختلف»، به این معنا که مانند هر اسباب آرایش دیگر، می‌شود از آن استفاده کرد. قیمت این محصول نیز حدود ۱۰۰ دلار است.

اگر فرض را بر این بگذاریم که برقع در افغانستان اجباری است و شرکت آمازون برای سهولت در فروش این محصول برای کسانی که نیازمند خریدن آن‌اند، تبلیغش می‌کند، در این صورت، این کار کاملا غیرمنطقی به نظر می‌رسد. زیرا استفاده از وب‌سایت آمازون در افغانستان، خیلی جاافتاده و مرسوم نیست و دلیل آن هم این است که عموم مردم هنوز آشنایی لازم با فروشگاه‌های آنلاین و شیوه استفاده از آن‌ها را ندارند و همچنین، امکان پرداخت بین‌المللی در افغانستان به سادگی فراهم نیست. از سوی دیگر، برقع در فروشگاه آنلاین آمازون، حدود ۱۰۰ دلار قیمت دارد که معادل ۸ هزار و ۹۰۰ افغانی است. مردم با این پول در افغانستان، خوراک چندین هفته یک خانواده را تامین می‌کنند. 

پس در این صورت، برقع در آمازون برای زنانی که در کشورهای اروپایی، آمریکایی یا آسیایی نیازی به استفاده از چنین پوششی را به صورت اجباری ندارند، ارائه می‌شود. بعید نیست که برخی از زنان جوان که فقط در پی خلق هیجان و استفاده از انواع مختلف پوشش به‌عنوان سرگرمی و حتی جمع‌کردن مخاطب بیشتر در رسانه‌های اجتماعی‌اند، برقع‌های رنگین آمازون را خریداری کنند و به‌طور خودآگاه یا ناخودآگاه به تبلیغ افکار زن‌ستیزانه طالبان و بقیه افراطیان دینی بپردازند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این در حالی است که زنان افغانستان، برای مبارزه با حجاب اجباری و برقع که با دستور طالبان پوشیدن آن اجباری شده است، طی یک سال‌ونیم گذشته ده‌ها راهپیمایی و اعتراض‌های خیابانی و خانگی برگزار کرده‌اند و ده‌ها تن از آن‌ها به جرم اعتراض به حجاب اجباری، زندانی، شکنجه و حتی کشته شدند. این زنان خواستار آزادی در انتخاب نوع و رنگ و چگونگی پوشش به‌عنوان یک انسان‌اند. اما طالبان تاکید دارند که برقع یا حجاب بلند سیاه‌رنگ که صورت فرد هم با روبند پوشانده شده باشد، تنها نوع پوشش قابل پذیرش برای زنان است. 

در ماه‌های نخست حاکمیت طالبان در اواخر سال ۲۰۲۱، پس از آن که طالبان دستور حجاب اجباری برای زنان را صادر کردند، شماری از فعالان زن افغانستان، در یک حرکت اعتراضی، در وسط خیابان برقع را به آتش کشیدند و فریاد آزادی و نه به حجاب اجباری سر دادند. این اعتراض زنان، با واکنش‌های شدید طالبان و حامیان آن‌ها در رسانه‌های اجتماعی روبرو شد و این گروه، زنان معترض را به زندان و حتی قتل تهدید کردند.

چندی بعد از آن بود که تمنا زریاب پریانی که یکی از معترضان به برقع و حجاب اجباری بود و در فعالیت اعتراضی آتش‌زدن برقع نقش داشت، همراه با خواهرانش در خانه‌اش در کابل بازداشت شد و به‌مدت حدود یک ماه، با تحمل انواع شکنجه‌ها در زندان طالبان بود.

اکنون، در حالی که در سراسر افغانستان رنگ و نوع لباس زنان به میل طالبان تغییر کرده است و تقریبا در همه جا زنان یا برقع یا لباس بلند سیاه با روبند می‌پوشند، هنوز برخی از مقام‌های طالبان از بی‌حجابی در کشور شکایت دارند و می‌گویند که باید فقط برقع در سراسر کشور اجباری شود و هیچ جاگزینی هم نباید داشته باشد.

در چنین وضعیتی، زنان افغانستان یک بار دیگر پس از ۲۰ سال تجربه آزادی نسبی و تلاش برای اثبات هویت و حقوق خودشان، محکوم به حذف هویت، حقوق و آزادی‌هایشان‌اند و حجاب اجباری و برقع یکی از بزرگ‌ترین سنگ‌هایی است که بر فرق آزادی و هویت زنان افغانستان کوبیده می‌شود. اما این محکومیت عمومی زنان افغانستان، در حال عادی شدن برای مردم جهان و تبدیل‌شدن به نوعی مد است. 

بیشتر از جهان