حملات خونین داعش خراسان در افغانستان که حالا دامن سرمایه‌گذاران چینی را هم گرفته، دولت چین را بابت سرمایه‌گذاری در افغانستان نگران کرده است.

هفته گذشته، یک شرکت چینی نخستین قرارداد رسمی استخراج نفت از منابع نفتی شمال افغانستان را با گروه طالبان امضا کرد. این نخستین قرارداد منعقده میان چین و افغانستان است که به‌صورت رسمی گزارش می‌شود. ده‌ها شرکت چینی دیگر نیز در حال  بررسی و تحقیق برای عقد قرارداد به منظور استخراج منابع معدنی افغانستان‌اند. با این حال نگرانی از احتمال حملات گسترده به منافع چین در افغانستان شرکت‌های این کشور را محتاط کرده است.

گروه طالبان که حالا سراسر افغانستان را در کنترل دارد، می‌گوید که تامین امنیت سرمایه‌گذاران چینی بر عهده طالبان است و آنان نخواهند گذاشت خطری متوجه این سرمایه‌گذاری‌ها باشد. سهیل شاهین، از سخنگویان امارت طالبان و عضو دفتر قطر این گروه، به روزنامه انگلیسی‌زبان ساوت‌ چاینا مورنینگ پست، چاپ هنگ‌کنگ، گفت: «ما از هرگونه سرمایه‌گذاری در افغانستان استقبال می‌کنیم و این سرمایه‌گذاری‌ها برای افغانستان و مردم آن خوب و تاثیرگذارند.»

او اضافه کرد: «چین و افغانستان دو کشور همسایه‌اند که قرن‌ها است کنار هم در صلح و آرامش زندگی کرده‌اند. ما از سرمایه‌گذاری‌های چین استقبال می‌کنیم و علاقه‌مندیم از تجربیات آنان در پیشرفت‌هایی که با افغانستان سازگار است، بهره ببریم.»

به گفته سهیل شاهین، چین به منابع معدنی افغانستان نظر دارد و می‌خواهد منابع دست‌نخورده افغانستان را استخراج کند. با این حال خطر، داعش همچنان پیش روی طالبان و سرمایه‌گذاران چینی است. این گروه ماه گذشته به اقامتگاه سرمایه‌گذاران چینی در کابل حمله برد و حداقل پنج تن را زخمی کرد. این حمله نشان داد که برخلاف ادعای طالبان در مورد تامین امنیت سراسری در افغانستان، هنوز گروه‌های تروریستی در این کشور فعال‌اند و می‌توانند خارجی‌های را که به فکر کار در افغانستان‌اند، با خطر مواجه کنند.

 کارشناسان امنیتی بر این باورند که سلطه طالبان بر افغانستان زمینه رشد سازمان‌های تروریستی در این کشور را فراهم کرده است. مک‌مستر، مشاور امنیت ملی در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، روز شنبه ۷ ژانویه در مصاحبه با فاکس‌نیوز، گفت که داعش به افغانستان بازگشته و در حال تقویت جایگاه خود و جذب نیرو است.

گفته می‌شود داعش توانسته است ظرف بیشتر از یک سال، نیروهای خود را در افغانستان به چهار هزار تن برساند. در حالی که در اواخر دوره جمهوریت و به دلیل حملات گسترده دولت افغانستان، نیروهای ناتو و حتی طالبان، داعش در افغانستان تقریبا از نفس افتاده و متلاشی شده بودند، با روی کار آمدن طالبان و باز شدن در زندان‌ها در سال ۲۰۲۱، صدها زندانی داعش دوباره به سنگرهای این گروه بازگشتند.

با این حال به نظر می‌رسد علی‌رغم حضور داعش در افغانستان، چین در نظر دارد سرمایه‌گذاری‌هایش در این کشور را افزایش دهد. در حال حاضر، قرارداد استخراج معدن مس عینک استان لوگر در نزدیکی کابل نیز به چین واگذار شده است. معدن مس عینک یکی از بزرگ‌ترین معادن مس جهان است. چین در دوران دولت‌های سابق در ۲۰ سال گذشته نیز خواهان استخراج این معدن بود اما به دلایل فنی و امنیتی، این قرارداد اجرایی نشد. معادن لیتیوم افغانستان هم که گفته می‌شود گسترده و زیادند، در فهرست معادن موردعلاقه چین قرار دارند.

چین قبل از سقوط جمهوریت در ۲۰۲۱ با گروه طالبان رابطه نزدیکی برقرار کرد و نمایندگان طالبان در دوران جمهوریت چندین بار به چین سفر کردند. پس از سقوط دولت افغانستان نیز چین جز نخستین کشورهای بود که خود را به طالبان نزدیک کرد. پکن در آوریل ۲۰۲۲ رسما اعلام کرد که از دولت طالبان حمایت می‌کند و به‌محض فراهم شدن زمینه‌ها، طالبان را به رسمیت خواهد شناخت.

طالبان نیز چین را که به خشونت و سرکوب مسلمان‌های منطقه سین‌کیانگ متهم است، به عنوان دوست نزدیک و راهبردی خود می‌شناسند. با این حال هنوز هم نگرانی‌های در رابطه دو کشور وجود دارد. چین از طالبان می‌خواهد جنبش ترکستان شرقی را سرکوب کند؛ زیرا این جنبش درصدد نفوذ در منطقه سین‌کیانگ و استقلال از چین است؛ اما هنوز کوچک‌ترین حرکتی برای سرکوب این جنبش در افغانستان مشاهده نشده است. جنگجویان جنبش ترکستان شرقی در بدخشان و در نزدیکی مرز چین حضور دارند و اویغورهای عضو جنبش ترکستان شرقی در کابل، فاریاب و نورستان نیز مشاهده شده‌اند.

حالا دولت چین می‌خواهد با ارائه مشوق‌های مالی، طالبان را ترغیب کند جنبش ترکستان شرقی در افغانستان را سرکوب کنند.

به گزارش رویترز، بیش از ۱۰۰ شرکت چینی در وزارت معادن افغانستان ثبت‌ شده‌اند و از آغاز سلطه طالبان، حدود ۵۰۰ بازرگان چینی به افغانستان رفته و منابع معدنی این کشور را بررسی کرده‌اند.