هواپیماهای فرسوده افغانستان و بلیط گران

شرکت‌های هوایی در افغانستان نرخ بلیط‌شان را بالا برده‌اند

در سال‌های گذشته هفت شرکت هوایی در افغانستان اعلام ورشکستگی کرده‌اند MANDEL NGAN / AFP 

سفر زمینی در افغانستان در حال حاضر به دو دلیل با محدودیت رو به رو است. اول این‌که جاده‌ها غیر استاندار و تخریب شده‌اند، و دوم این‌که اکثریت این جاده‌ها به شدت نا امن‌اند. تا سال ۲۰۰۲ که طالبان سقوط کردند و نظام جدید مردم سالار حاکم شد، روند تخریب جاده‌های بین شهری همچنان ادامه داشت. حتی تعدادی از شهرها مثل کابل هم که جاده‌های اسفالت شده کافی داشتند، جنگ‌های چهار ساله میان گروهی آن‌ها را نیز ویران ساخت. به‌همین دلیل از آغاز حکمروایی دولت پسا طالبانی، بازسازی و ساخت جاده‌های آسفالت جز اولویت‌های دولت افغانستان قرار گرفت. دولت افغانستان با حمایت جامعه جهانی توانست در حدود ۱۳ هزار کیلومتر جاده اسفالت را در افغانستان یا بسازد یا دوباره بازسازی کند. با این حال برگشت جنگ به شهرهای افغانستان این جاده‌ها را دوباره ویران کرده است.

شاهراه هرات- کابل که طولانی‌ترین شاهراه حمل و نقل افغانستان است و از شهرک «تورغندی» در مرز با ترکمنستان شروع شده و تا بندر تورخم در مرز با پاکستان مسیر بیش از ۲۲۰۰ کیلومتری را می‌پیماید. این جاده که یکی از شاهرگ‌های اقتصادی افغانستان است و به دلیل جنگ‌های متواتر روی این جاده‌ها، به‌ویژه کارگزاری مین‌های کنار جاده‌ای، دوباره به یک جاده تخریب شده تبدیل شده است، نمونه بارز این تخریب‌ها است. حضور طالبان در شاهراه‌ها علاوه بر این‌که برای کارمندان دولت خطرناک است، حتی مردم عادی را نیز با خطر روبه رو ساخته است. به‌همین دلیل مراجعه به پروازهای هوایی در افغانستان رشد چشمگیری یافته است. همین مراجعه بیش از حد باعث شده که شرکت‌های هوایی داخلی، که حالا تعدادشان از ده شرکت تنها به دو شرکت کاهش یافته است، از وضعیت موجود سوءاستفاده کرده و روز به روز قیمت بلیط‌های‌شان را افزایش دهند.

از یک هفته پیش به این‌سو کمپین اعتراض به افزایش قیمت بلیط پرواز‌های داخلی در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاده و کاربران با استفاده از هشتگ دادخواهی برای کاهش بلیط هواپیما، علیه افزایش بی رویه قیمت بلیط پروازهای داخلی اعتراض کرده‌اند. این کمپین با واکنش مسوولان اداره مستقل هواپیمایی افغانستان رو به رو شد و این اداره بررسی‌ها برای دلایل افزایش قیمت بلیط پرواز‌های داخلی را آغاز کرد. همچنین این اداره در خبرنامه‌ای گفت با این‌که افغانستان از سیستم اقتصادی بازار آزاد پیروی می‌کند، ولی با این‌حال نرخ نامه جدیدی را برای شرکت‌های هواپیمایی فرستاده که با استفاده از این نرخ نامه، بهای بلیط پروازهای داخلی را تنظیم کنند. به‌رغم واکنش اداره مستقل هواپیمایی افغانستان نسبت به افزایش قیمت‌ها، بار دیگر قیمت پروازهای داخلی افزایش یافته است. چنانچه قیمت بلیط یک طرفه از کابل به هرات از ۹۵ به ۱۱۰ دلار افزایش یافته است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

 اما دلایل این افزایش چیست؟

متاسفانه بخش حمل و نقل هوایی در افغانستان با نبود بازار رقابت روبه رو شده است. در گذشته نه شرکت هوایی از سال ۲۰۰۱ فعالیت‌شان را در افغانستان آغاز کردند. اما به دلیل نبود مکانیسم حمایتی از سوی دولت، رقابت منفی در حد ضربه زدن به یکدیگر از سوی خود شرکت‌های هوایی انجام شد. ورود شرکت‌های بزرگ بین‌المللی به بازار حمل و نقل هوایی افغانستان و در دست گرفتن مدیریت پروازهای خارجی وهمچنین مدیریت نادرست این شرکت‌ها، باعث شد هفت شرکت هواپیمایی در افغانستان ورشکست شده واز گردونه فعالیت خارج شوند. حالا در افغانستان تنها یک شرکت خصوصی و یک شرکت دولتی باقی مانده‌اند که به مشتریان پروازهای داخلی خدمات ارائه می‌کنند.

از این میان شرکت هواپیمایی دولتی «آریانا» هم به دلیل ضعف مدیریت، تقریبا بازار حمل و نقل هوایی را به‌صورت کامل در دسترس شرکت خصوصی «کام ایر» گذاشته و این شرکت هم هر آنگونه که بخواهد با مشتری‌های خود برخورد می‌کند. به‌دلیل نا امن بود مسیرهای زمینی تقاضا برای استفاده از حمل و نقل هوایی بیش از حد شده و شرکت‌های هواپیمایی افغانستان با استفاده از همین تقاضای بیش از عرضه، قیمت‌ها را بالا می‌برند. در کنار آن سطح سرویس دهی نیز روز به روز کیفیت خود را از دست می‌دهد. با این که شرکت‌های بین‌المللی منطقه بارها از دولت افغانستان درخواست کرده‌اند که به آنان اجازه پرواز در مسیرهای داخلی را نیز بدهد، اما دولت به بهانه حمایت از سرمایه‌گذاری داخلی این درخواست را رد کرده است. اما در کنار آن هیچ تلاشی برای مدیریت حمل و نقل هوایی از سوی دولت انجام نشده است.

بیشتر از